བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བྱ་བསྡུས་པ།
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བྱ་བསྡུས་པ་བཞུགས་སོ།། །།
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བྱ་མདོར་བསྡུས་བཞུགས། ཨོཾ། ཡང་དག་པའི་བཤེས་གཉེན་ཐམས་ཅད་དང་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་བྱའི་ལག་ལེན་ལ་སྤྱིར་སྤྱོད་འཇུག་ལས། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་མི་སློབ་པའི། །དངོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་གནས་པའི་མཁས་པ་ལ། །བསོད་ནམས་མི་འགྱུར་གང་ཡང་མེད། །ཅེས་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་སྤྱོད་ལ་མུ་དང་མཐའ་དང༌། ཚད་གཟུང་དུ་མེད་ཅིང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་མཐའ་ཡས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ལགས་ན་ཡང༌། འདིར་
བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་དང་བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཐོས་པ་བཞིན་སོ་སྐྱེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ཅིང༌། འཇུག་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་སློབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་འགགས་མདོར་བསྡུས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དང་པོ་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། རྩ་བ་དང་ཡན་ལག་གི་ལྟུང་བ་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བ་འདི་ལ་རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བཅོ་བརྒྱད་སྤངས་དགོས་ཏེ། སྐུ་གཟུགས་དང་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་ཡོ་བྱད་དང་མཆོད་
རྫས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཀོར། །གླེག་བམ་དང་ཡི་གེའི་ཡོ་བྱད་མཆོད་རྫས་སོགས་དང་ཆོས་འཆད་པ་པོའི་ཡོ་བྱད་སོགས་ཆོས་ཀྱི་དཀོར། །དགེ་སློང༌། དགེ་ཚུལ། དགེ་བསྙེན་སོགས་བཞི་ཡན་ཆད་ཐུན་མོངས་ལ་དབང་བའི་ཡོ་བྱད་དང་འབུལ་བ་སོགས་དགེ་འདུན་གྱི་དཀོར་ཡིན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་དཀོར་ལས་དངོས་པོ་ཕྲ་མོ་ཁབ་ཙམ་ཡན་ཆད་མ་བྱིན་པར་བླང་ན་དཀོན་མཆོག་གི་དཀོར་འཕྲོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྩ་ལྟུང་དང་པོ་ཡིན། རྒྱལ་བའི་བཀའ་ཡང་དག་པའི་མདོ་སོགས་ལ་འདི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་མ་ཡིན་ཞེས་སྐུར་བ་བཏབ་ན་ཆོས་སྤོང་བའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་རྩ་ལྟུང་གཉིས་པའོ། །རབ་དུ་བྱུང་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའམ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ཡང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལ་ཆད་པས་གཅོད་པ་དང་བརྩོན་རར་འཇུག་པ་དང༌། ངུར་སྨིག་གི་ན་བཟའ་འཕྲོག་པ་དང༌། ཁྱིམ་པར་འབེབས་པ་སོགས་བྱེད་ན་རྩ་ལྟུང་གསུམ་པའོ། །མཚམས་མེད་ལྔའི་ལས་གང་བྱས་ཀྱང་རྩ་ལྟུང་བཞི་པ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་མི་བདེན་སྙམ་པའི་ལོག་ལྟ་སྐྱེས་ན་རྩ་ལྟུང་ལྔ་པའོ། །གྲོང་ལ་སོགས་པའི་གནས་བཤིག་པར་བྱེད་པ་རྩ་ལྟུང་དྲུག་པ་དང༌། །དང་པོ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་སེམས་བསྐྱེད་སོགས་ཀྱིས་བློ་སྦྱང་མ་བྱས་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྟོན་ན་རྩ་ལྟུང་བདུན་པ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྤང་དུ་བཅུག་ནས་ཐེག་དམན་ཉན་རང་གི་ལམ་ལ་སློབ་ཏུ་བཅུག་ན་རྩ་ལྟུང་བརྒྱད་པ། སོ་ཐར་ལ་དགའ་བའི་རིགས་
ཅན་ལ་སོ་ཐར་སྤང་དུ་བཅུག་ན་རྩ་ལྟུང་དགུ་པ་ཡིན། ཉན་རང་གི་ཐེག་པ་ལ་འདོད་ཆགས་སོགས་ཉོན་མོང་པ་རྣམས་རྩ་བ་ནས་སྤོང་བའི་ནུས་པ་མེད་པར་རང་གིས་འཛིན་ཞིང༌། གཞན་ལའང་དེ་ལྟར་སྟོན་ན་རྩ་ལྟུང་བཅུ་པའོ། །ཕྲག་དོག་གི་དབང་གིས་བདག་ལ་བསྟོད་པའམ་གཞན་ལ་སྨོད་ན་རྩ་ལྟུང་བཅུ་གཅིག་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་ཕྱིར་དུ་རང་གི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་མ་རྟོགས་ཀྱང༌། ངས་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས་མི་ཆོས་བླ་མའི་རྫུན་སྨྲ་ན་རྩ་ལྟུང་བཅུ་གཉིས་པའོ། །དགེ་སློང་གཞན་ལ་ཆད་པ་གཅོད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། དེ་བསྡིག་ནས་དེ་ལས་ལྐོག་ཟན་སོགས་ལེན་ན་རྩ་ལྟུང་བཅུ་གསུམ་པའོ། །དགེ་སློང་བསམ་གཏན་སྒོམ་པ་ལ་བསམ་གཏན་ལ་གནོད་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། དེའི་རྙེད་པ་སོགས་ཕྱོགས་གཞན་དུ་སྒྱུར་ན་རྩ་ལྟུང་བཅུ་བཞི་པའོ། །གཞན་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་འདོད་ཀྱི་བློ་དེ་སྨོན་སེམས་ཡིན་པས་དེ་བཏང་ན་རྩ་ལྟུང་བཅོ་ལྔ་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་སེར་སྣའི་ཀུན་སློང་གིས་ཆོས་དང་ནོར་སློང་བ་ལ་མི་སྦྱིན་ན་རྩ་ལྟུང་བཅུ་དྲུག་པའོ། །རང་དང་འཁོན་ཡོད་པའི་གང་ཟག་གཞན་གྱིས་ཚུར་ཚིག་གིས་བཅོས་ནས་བཤགས་པ་བྱེད་ཀྱང་ད་དུང་དེ་ལ་ཁྲོ་བ་མི་འདོར་བ་དང་གཞན་ལ་ཁྲོས་པས་བརྡུང་བརྡེག་བྱེད་ན་རྩ་ལྟུང་བཅུ་བདུན་པའོ། །གཏི་མུག་གི་ཀུན་སློང་གིས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ལྟར་དུ་བཅོས་ནས་སྟོན་ན་རྩ་
ལྟུང་བཅོ་བརྒྱད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་ཉེས་བྱས་བརྒྱད་ཅུ་ཡོད་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་རང་གཞན་གྱི་ཕན་པ་དེ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་ལྷུར་ལེན་པ་ལ་མ་འདུས་པ་མེད་དོ། །དོན་གཉིས་པ་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་དང༌། འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་གཉིས། དང་པོ་ལ་ལྔ་ལས། དང་པོ་སྨོན་སེམས་མི་འཆོར་བའི་ཐབས་སུ་སེམས་ཅན་བློས་མི་གཏོང་བ་ནི་སེམས་ཅན་སུ་ཡང་རུང་བས་རང་གི་སེམས་སུན་ཕྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ད་ཕྱིན་ཆད་དམ་འདི་ལ་གནོད་པ་སེལ་ནུས་པའི་དུས་བྱུང་ཀྱང་མི་སེལ། ཕན་ཐོག་པའི་དུས་བྱུང་ཀྱང་ཕན་མི་འདོགས་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་གཅིག་བློས་བཏང་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བློས་བཏང་པ་དང་འདྲ་བས་དེ་སྤང་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བློས་བཟུང་སྟེ་དངོས་སུ་ཕན་ཅི་ཐོགས་སུ་གདབ། ནམ་ཡང་ཕན་འདོགས་པའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་སོགས་བྱའོ། །གཉིས་པ་སྨོན་སེམས་མི་ཉམས་པའི་ཐབས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དྲན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱི་གཤེགས་ཤུལ། ཕན་བདེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ཚད་མེད་པའི་ཚུལ་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནོར་བཟང་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བརྟེན་པའི་ལེའུ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
བྱམས་པས་དཔེ་ཉིས་བརྒྱ་དང་སུམ་ཅུས་བསྟན་པ་དང༌། སྤྱོད་འཇུག་ལེའུ་དང་པོ་དང༌། གཞན་ཡང་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་དུ་མ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་བལྟ་ཞིང་བློ་ལ་ངེས་པར་བྱས་ནས་རྒྱུན་ཏུ་དྲན་པ་དང༌། བསྡུ་ན། །ངན་འགྲོ་རྣམས་ནི་བཟློག་བགྱིད་ཅིང༌། །མཐོ་རིས་ལམ་ནི་རབ་སྟོན་ལ། །རྒ་ཤི་མེད་པར་འདྲེན་བགྱིད་པའི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་ཙམ་ནམ་དྲན་དྲན་དུ་འདོན་ཞིང་དེའི་དོན་བསམ་མོ། །གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ་ཚོགས་བསགས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་སོགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚོགས་སྟེ་ཚོགས་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་དུ་བསླབ་པ་ལ་འབད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཟིན་ན་ཚོགས་ཆེན་པོ་བསགས་པ་ལ་དངོས་པོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཡུན་རིང་བ་མི་དགོས་པར། སྐད་ཅིག་རེ་རེས་ཀྱང་བསྐལ་བ་མང་པོའི་ཚོགས་རྫོགས་པའི་ཚུལ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ཆེད་དུ་སེམས་སྦྱངས་པར་བརྩོན་པ་ལ་གསུམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་སྦྱངས་བ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པ་ནི། དང་པོ་སེམས་ཅན་བདེ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞིག་དངོས་སུ་མཐོང་བའམ་བློ་ཡུལ་དུ་བླངས་ཏེ།
དེ་ལ་བདེ་བ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པའི་བློ་དྭང་དྭང་བ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྐྱེད་ཅིང་དེ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་བྱམས་པ། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམས་ཐག་པ་ཞིག་དངོས་སུ་མཐོང་བའམ་བློ་ཡུལ་དུ་བླང་ནས་དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་སྔར་ལྟར་བསྒོམ་པ་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ལ། འདི་གཉིས་ཀ་ཡང་དང་པོ་རང་གི་མ་ལྟ་བུ་གང་ལ་སྒོམ་སླ་བ་ལ་བསྒོམ་ནས། རིམ་གྱིས་རང་གི་དགྲའི་བར་དུ་བསྒོམ་མཐར་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཁྱབ་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྒོམ་ཞིང་མཇུག་བསྔོ་བ་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་ཚད་མེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་སེམས་དངོས་ལ་སྦྱང་བ་ནི། ཉིན་ལན་གསུམ་མཚན་ལན་གསུམ་དུ་ཡན་ལག་བདུན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་མཆིས་ཀྱི་བར་སོགས་སྐྱབས་འགྲོ་དང༌། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་སོགས་བྱང་སྡོམ་ལེན་ཆོག་གིས་སྡོམ་པ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བླང་ཞིང་རང་གཞན་དགའ་བ་སྒོམ་པ་སོགས་བྱའོ། །གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ལ་སྦྱང་བ་ནི་བདག་གཞན་མཉམ་པ་བརྗེ་བ། བདག་པས་གཞན་གཅེས་པ་བསྒོམ་པ་རྣམས་ལ་བློ་སྦྱོང༌། ལྔ་པ་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བརྗེད་པའི་ཐབས་སུ་དཀར་ནག་གི་ཆོས་བརྒྱད་ལ་བླང་དོར་བྱ་བ་ནི་དཀར་པོའི་ཆོས་བཞི་ཉམས་སུ་བླང་ཞིང་ནག་པོའི་ཆོས་བཞི་སྤང་བར་བྱ་བ་ལས་སྤང་བྱ་ནག་པོའི་
ཆོས་བཞི་ནི། བླ་མ་སོགས་མཆོད་པར་འོས་ལ་རྫུན་གྱིས་བསླུ་བ་དང༌། འགྱོད་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་འགྱོད་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། དམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང༌། འགྲོ་བ་གཞན་ལ་གཡོ་དང་སྒྱུས་སྤྱོད་པའོ། །བླང་བྱ་དཀར་པོའི་ཆོས་བཞི་ནི། སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་ཤེས་བཞིན་དུ་རྫུན་མི་སྨྲ་བ་དང༌། དུས་རྟག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དང་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འགོད་པ་དང༌། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྟོན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དངོས་དང་འདྲ་བར་གུས་ཤིང་ཡོན་ཏན་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པར་ལྷག་པའི་བསམ་པས་གནས་པའོ། །འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་ནི། ནོར་དང་ཆོས་དང་མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་གསུམ་གཏོང་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་བསྲུང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན། སྡུག་བསྔལ་ཁོང་ཁྲོ་ཟབ་མོ་གསུམ་བཟོད་པ་ནི་བཟོད་པའི་ཕར་ཕྱིན། གོ་ཆ་སྦྱོར་བ་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་གསུམ་རྩོམ་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན། བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་དོན་རབ་འབྱེད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་དགའི་བསམ་གཏན་གསུམ་སྒོམ་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕར་ཕྱིན། ཐོས་བསམ་
བསྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་གསུམ་ལ་བསླབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རྩ་བ་སེམས་གཙོ་ཆེ་བས། སེམས་ཐོག་ནས་སྦྱོང་བ་ལ་འབད་དགོས། དང་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རང་གི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་ལ་སྦྱིན་འདོད་ཀྱི་གཏོང་སེམས་ལ་འདུས་ཏེ་དེ་ལྟ་བུའི་གཏོང་སེམས་ཡོད་ན་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་ཡིན་གྱིས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབུལ་བ་བོར་བ་མི་དགོས་ཏེ་སྤྱོད་འཇུག་ལས། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་དབུལ་བོར་བས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཡིན་ན། ད་དུང་འགྲོ་བཀྲེན་ཡོད་ན་སྔོན། སྐྱོབས་པ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཕྱིན། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་འབྲས་བཅས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཀུན་ལ་གཏོང་སེམས་ཀྱིས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟས་དེ་ནི་སེམས་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་རང་གི་སྤོང་བའི་སེམས་ཐོབ་པ་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན། རང་གི་ངོས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་མི་གཅོད་སྙམ་པའི་སྤོངས་སེམས་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་གྱིས། བསད་བྱའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ངེས་པར་སུས་ཀྱང་གསོད་པར་མི་འགྱུར་བའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་ནི་མི་དགོས་ཏེ་སྔ་མ་ལས། ཉ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་ཏུ། །དེ་དག་གསོད་མི་འགྱུར་བར་བསྐྲད། །སྤང་བའི་སེམས་ཉིད་ཐོབ་པ་ལས། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་བཤད། །ཅེས་སོ། །བཟོད་པ་ཡང༌། རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཁྲོ་བ་ཐུལ་ན་དེ་ལས་ལྷག་པ་མེད་དོ། །ཕྱི་རོལ་
གྱི་སེམས་ཅན་མི་བསྲུན་བ་ནི། ནམ་མཁའ་ལྟར་ཚད་མེད་པས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཞོམ་པར་ག་ལ་ལང་སྟེ། རང་གི་སེམས་ཁོ་ན་བཏུལ་བས་དགྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐུལ་བ། དཔེར་ན་རྐང་པ་ལ་ཚེར་མ་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་ས་སྟེང་ཐམས་ཅད་ཀོ་བས་གཡོག་དགོས་ན་ཤིན་ཏུ་དཀའ་ཡང༌། རང་གི་རྐང་མཐིལ་ཀོ་བས་གཡོག་པས་ས་སྟེང་ཐམས་ཅད་གཡོག་པ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། །སེམས་ཅན་མི་བསྲུན་ནམ་མཁའ་བཞིན། །དེ་དག་གཞོམ་གྱིས་ཡོངས་མི་ལང༌། །ཁྲོ་བའི་སེམས་འདི་གཅིག་བཅོམ་ན། །དགྲ་དེ་ཐམས་ཅད་ཆོམས་དང་འདྲ། །དེ་བཞིན་ཕྱི་རོལ་དངོས་པོ་ཡང༌། །བདག་གིས་ཕྱིར་བཟློག་མི་ལང་གིས། །བདག་གི་སེམས་འདི་ཕྱིར་བཟློག་བྱའི། །གཞན་རྣམས་བཟློག་གོ་ཅི་ཞིག་དགོས། །ས་སྟེང་འདི་དག་ཀོས་གཡོག་ཏུ། །དེ་སྙེད་ཀོ་བས་ག་ལ་ལང༌། །ལྷམ་མཐིལ་ཙམ་གྱི་ཀོ་བས་ནི། །ས་སྟེང་ཐམས་ཅད་གཡོགས་དང་འདྲ། །ཞེས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་ཡང་སེམས་དགེ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཁོ་ན་གལ་ཆེ་སྟེ། ལུས་ངག་གི་བརྩོན་འགྲུས་ཡུན་རིང་དུ་འབད་ཀྱང་ཐོབ་མི་ནུས་པའི་ཚངས་པའི་གོ་འཕང་ལྟ་བུ་ཡང་བྱམས་པའི་སེམས་སྐད་ཅིག་མ་ཞིག་སྐྱེས་པས་འཐོབ་པ་ཡིན། དེ་ལས་སེམས་གསལ་གཅིག་བསྐྱེད་འབྲས་བུ་གང༌། ཚངས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པ་ལྟར། ལུས་ངག་བཅས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང༌། སྤྱོད་པ་ཞན་པས་དེ་ལྟ་མིན། །ཞེས་སོ།།
བསམ་གཏན་གྱི་ཕར་ཕྱིན་ནི་ངེས་པར་སེམས་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་གཞན་དུ་མི་གཡེང་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ་སྔ་མ་ལས། །བཟླས་བརྗོད་དང་ནི་དཀའ་ཐུབ་ཀུན། །ཡུན་རིང་དུས་སུ་སྤྱད་བྱས་ཀྱང༌། །སེམས་གཞན་གཡེངས་པས་བྱས་པ་ནི། །དེ་ཉིད་རིག་པས་དོན་མེད་གསུངས། །ཞེས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་གསང་བ་སེམས་རང་བཞིན་གྱི་འོད་གསལ་བའི་གནད་མ་ཤེས་ན་ཆོས་དང་པོ་ཤེས་ཀྱང་མི་གྲོལ་ཏེ་དེ་ལས། །གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་གཙོ་བོ་མཆོག །སེམས་གྱི་གསང་འདི་མ་ཤེས་ན། །བདེ་ཐོབ་སྡུག་བསྔལ་གཞོམ་འདོད་ཀྱང༌། །དེ་དག་དོན་མེད་གྱི་ནར་འཁྱམས། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟར་སྦྱངས་པ་ནི་འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བསྡུ་བསཱི་དངོས་པོ་བཞི་སྟེ། དང་པོ་སྦྱིན་པ་ནི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་ནང་ཚན་གྱི་སྦྱིན་པ་དང་མཚུངས་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་གཞན་ལ་སྟོན་པ་ནི་སྙན་སྨྲ། ཕྱིན་དྲུག་ཉམས་སུ་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ནི་དོན་སྤྱོད། རང་ཉིད་ཀྱང་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྤྱོད་ཅིང༌། དེ་ལ་ཕྱིན་དྲུག་སྒྲུབ་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་ནི་དོན་མཐུན་ཡིན་ཏེ་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སྦྱིན་མཚུངས་དེ་སྟོན་ལེན་འཇུག་དང༌། བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་རྣམས་ཀྱིས་སྙན་པར་སྨྲ་དང་དོན་སྤྱོད་དང༌། དོན་མཐུན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་
རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་ཚོགས་ལམ་པས་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པ། སྦྱོར་ལམ་པས་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད། མཐོང་ལམ་ཡན་ཆད་དུ་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གཙོ་བོར་བསླབ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་སྲུང་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ནི། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དང༌། བག་ཡོད་པ་གསུམ་གྱིས་བསྲུང་དགོས་པ་ལས། དང་པོ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བྱའི་གནས་ཐམས་ཅད་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་ཉན་པ་དང་མདོ་སྡེ་དག་ལ་བལྟ་བས་རང་གིས་ངོ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དེ་ཉིད་མི་བརྗེད་པར་བློ་ལ་དམ་དུ་འཛིན་ཅིང༌། བསླབ་བྱའི་གནས་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བདག་གིས་ཀྱང་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་མི་བརྗེད་པར་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ཡིན། གཉིས་པ་ནི། དུས་དང་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གིས་རང་ལ་བརྟགས་ཤིང༌། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་བཞིན་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། ད་ལྟ་ནི་ང་འདི་ལྟ་བུ་ང་འདི་ལྟ་བུ་བསམ་མོ། །འདི་ལྟ་བུ་སྨྲའོ། །འདི་ལྟ་བུ་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བརྟགས་ནས་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་དང་འགལ་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་བྱེད་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང༌། བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས།
ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བརྟགས་བྱ་བ། །དེ་ཉིད་ཁོ་ན་མདོར་ན་ནི། །ཤེས་བཞིན་སྲུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་དེ་ལྟར་དྲན་ཤེས་དང་ལྡན་པས་དུས་རྟག་ཏུ། ཉེས་སྤྱོད་མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་འཛེམས་པ་ལྷུར་ལེན་ཞིང༌། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་བརྟེན་ཏེ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་སྐད་ཅིག་མ་ཡན་ཆད་དགེ་བའི་ལམ་དུ་བསྒྱུར་བ་ལ་འབད་དགོས་སོ། །དེས་ན་དྲན་ཤེས་བག་ཡོད་གསུམ་ནི་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་གྱི་མདོ་འགག་གལ་པོ་ཆེ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། །བདག་གི་རྙེད་དང་བཀུར་སྟི་དང༌། །ལུས་དང་འཚོ་བ་མེད་སླ་ཞིང༌། །དགེ་བ་གཞན་ཡང་ཉམས་བླ་ཡིས། །སེམས་ནི་ནམ་ཡང་ཉམས་མི་བྱ། །སེམས་བསྲུང་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི། །དྲན་པ་དང་ནི་ཤེས་བཞིན་དག །ཐམས་ཅད་འབད་པས་སྲུངས་ཤིག་ཅེས། །བདག་ནི་དེ་ལྟར་ཐལ་མོ་སྦྱོར་ཞེས་དང༌། །བཤེས་སྤྲིང་ལས། །བག་ཡོད་བདུད་རྩིའི་གནས་ཏེ་བག་མེད་པ། །འཆི་བའི་གནས་སུ་ཐུབ་པས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། །དེ་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་ཆོས་སྤེལ་སླད་དུ། །གུས་པས་རྟག་ཏུ་བག་དང་ལྡན་པར་མཛོད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་དྲན་ཤེས་བག་ཡོད་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་བསླབ་དགོས་ཀྱི་གཞན་དུ། རང་གིས་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དྲུང་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་
སྲས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་དབང་དུ་བཞག་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བླང་ཏེ་བསླབ་བྱ་ལ་མི་སློབ་ན་ནི། རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་དེ་དག་ཀྱང་བསླུས་པར་གྱུར་ལ་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསླུས་པར་གྱུར་བའི་ཉེས་པ་ཚད་མེད་པ་ཡོད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རླབས་པོ་ཆེ་ལ་སྒྱིད་ལུག་དང་ཞུམ་པ་སྤངས་ནས་ཅི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་སུ་བླང་ཤིང༌། མི་ནུས་པ་རྣམས་སྨོན་པའི་ཡུལ་ཏུ་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འབད་པ་དང་བརྩོན་པས་ཉམས་སུ་བླང་ཀྱང༌། མི་ཤེས་པ་དང༌། མ་གུས་པ་དང༌། བག་མེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་སྟེ། ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བཞིའི་དབང་གིས་ཉེས་པ་བྱུང་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་བཤགས་པས་རྩིས་ཟིན་བྱ་དགོས་པ་ལས། དབང་པོ་རབ་རྣམས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར། མཐོ་བཤགས་ཀྱི་འདུན་པ་བྱེད་ཅིང༌། ཉེས་ལྟུང་རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་ལ་མཉམ་པར་བཞག །འབྲིང་རྣམས་ནི་རིགས་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལྷ་འཕགས་པ་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་སོགས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ་ལྟུང་བ་ལས་ལྡང༌། ཐ་མ་རྣམས་ནི་ཉེས་པ་གང་བྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་སུ་ཞུ་ཞིང་གཉེན་པོ་སྟོབས་བཞི་ཚངས་པའི་བཤགས་པ་སྡོམ་ལ་འབད་པས་སོར་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་དང་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་གཤེགས་པའི་ཤུལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་
པ་རྨད་བྱུང་བ། །སོ་སྐྱེས་དག་གིས་འདོམ་པར་སླ་མིན་ཡང༌། །བླ་མས་གསུང་བཞིན་སྙིང་པོར་དྲིལ་ནས་བཀོད། །དགེ་བ་འདི་ཡིས་བདག་དང་འགྲོ་བ་ཀུན། །རྣམ་ཐར་རྒྱ་མཚོ་ཕ་མཐའ་མེད་གྱུར་པའི། །རྒྱལ་སྲས་སྤྱོད་པའི་འཇུག་ངོགས་ཡིད་འོང་འདི། །ཤེས་ནས་ཉམས་ལེན་སྟོན་པ་ཉིད་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱང་ཆུབ་དམ་པའི་ལམ་བཟང་དོན་ཏུ་གཉེར་བ་འཆི་མེད་རྡོ་རྗེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཀྲ་ཤིས་དོན་འགྲུབ་ཀྱི་དྲུང་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ་འདིར་བསླབ་བྱའི་གནས་དྲི་བ་ལ་ཆེད་དུ་འོང་བའི་ངོར་ཟབ་མོ་ལྟ་བ་རྒྱ་ཆེན་སྤྱོད་པ། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་རྒྱུད་པ་གསུམ་འདུས་ཀྱི་མན་ངག་གི་སྙིང་པོ་དྲིལ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་ཙམ་བཏབ་ཀྱང་འཇུག་སྤྱོད་རླབས་པོ་ཆེ་ལེ་ལོས་བཅོམ་པ་ཨ་བུ་ཧྲལ་པོས་བྲིས་པ་དགེའོ། །
དཀོན་མཆོག་བསྡུས་པའི་སྡོམ་བྱང་།
༈ །དཀོན་མཆོག་བསྡུས་པའི་སྡོམ་བྱང་བཞུགས་སོ། །བླ་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གསུམ། །སངས་རྒྱས་རྟེན་དང་བརྟེན་ཆོས་མཛད་བཟང་གིས། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་སོ། །སྐུ་ལ་གཉིས་གསུམ་ལྔ་སྟེ་རིམ་པ་བཞིན། །ཆོས་སྐུ་གཟུགས་སྐུ་གཟུགས་སྐུར་ལོངས་སྤྲུལ་གཉིས། །མངོན་བྱང་མི་འགྱུར་ཞི་བ་ཆོས་སྐུ་གསུམ། །བསྡུས་དང་གཅིག་དབྱེ་གཉིས་དབྱེ་ཤེས་པར་བྱ། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་ལྔ་གཉིས་ཡིན་རིམ་བཞིན་ཏུ། །ངོ་བོ་རང་བཞིན་
ཐུགས་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །མེ་ལོང་མཉམ་ཉིད་སོར་རྟོགས་བྱ་བ་གྲུབ། །ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་སྐུ་གསུམ་རིམ་གྱིས་སོ། །ཡོན་ཏན་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་མ་འདྲེས་མཚན། །བཅུ་བཞི་བཅོ་བརྒྱད་སོ་གཉིས་བསྡོམ་རེ་བཞི། །སོ་གཉིས་པ་རེ་ཆོས་སྐུ་གཟུགས་སྐུའི་ཡིན། །ཕྲིན་ལས་ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་མཆོག་ལྔའོ། །ཆོས་ལ་རྗོད་བྱེད་བརྗོད་པ་ལུང་རྟོགས་གཉིས། །ལུང་ལ་གསུམ་དང་བཅུ་གཉིས་བཞིར་ཕྱེ་ན། །བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡིན་ཏེ་རིམ་པ་ལྟར། །འདུལ་བ་མདོ་སྡེ་མངོན་པ་སྡེ་སྣོད་གསུམ། །གླིང་གཞི་རྟོགས་བརྗོད་སྔོན་བྱུང་སྐྱེས་པ་རབ། །མདོ་སྡེ་དབྱངས་བསྙད་ལུང་བསྟན་ཚིགས་སུ་བཅད། །རྨད་བྱུང་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད། །གཏན་ལ་དབབས་པ་བཞི་བདུན་གཅིག་རིམ་བཞིན། །ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་ཡིན། །གསུམ་ལ་བཞི་བསྣན་བཞི་དང་བདུན་ཡིན་ཏེ། །ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་རེ་དབྱེ་རྒྱས་པའོ། །རྟོགས་པས་ལམ་བྱང་ཕྱོགས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །བཅུ་གཅིག་ལྔ་དང་སོ་བདུན་དྲུག་ཡིན་ནོ། །རབ་དགའ་དྲི་མེད་འོད་བྱེད་འོད་འཕྲོ་བ། །སྦྱང་དཀའ་མངོན་གྱུར་རིང་སོང་མི་གཡོ་བ། །ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཆོས་སྤྲིན་ཀུན་ཏུ་འོད། །ཚོགས་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་མི་སློབ་ལམ་ལྔ་ཡིན། །བྱང་ཕྱོགས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ཡན་ལག་སྤོངས། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་དབང་པོ་སྟོབས་དང་ནི། །བྱང་ཆུབ་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བཞི་བཞི་བཞི། །ལྔ་ལྔ་
བདུན་བརྒྱད་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྟེ། །ལུས་ཚོར་སེམས་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག །དགེ་དང་མི་དགེ་བསྐྱེད་སྤེལ་མི་བསྐྱེད་སྤོང༌། །འདུན་པ་བརྩོན་འགྲུས་སེམས་དཔྱོད་ཏིང་ངེ་འཛིན། །དད་བརྩོན་དྲན་པ་ཏིང་འཛིན་ཤེས་དབང་སྟོབས། །དྲན་དང་ཆོས་རབ་རྣམ་འབྱེད་བརྩོན་འགྲུས་དགའ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱང་བ་ཏིང་འཛིན་བཏང་སྙོམས་ཏེ། །ཡན་ལག་ལྟ་རྟོགས་ངག་དང་ལས་མཐའ་འཚོ། །རྩོལ་དྲན་ཏིང་འཛིན་བརྒྱད་ནི་འཕགས་པའི་ལམ། །སྦྱིན་ཚུལ་བཟོད་བརྩོན་བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་ཐབས། །སྟོབས་དང་སྨོན་ལམ་ཡེ་ཤེས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ས་མེད་གཉིས་དང་ས་གཅིག་དགུ་གཅིག་ལམ། །བྱང་ཕྱོགས་བཅུ་གཉིས་བཅུ་བདུན་བརྒྱད་ལམ་བཞིར། །ས་དང་ཕར་ཕྱིན་རེ་རེ་སྦྱང་ཤེས་བྱ། །དགེ་འདུན་ཉན་རང་བྱང་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ། །སོ་སྐྱེས་འཕགས་པ་ཚོགས་སྦྱོར་མཐོང་ལམ་ཡན། །རྒྱུན་ཞུགས་ཕྱིར་འོང་མི་འོང་དགྲ་བཅོམ་པ། །ནེ་ཚོ་བསེ་རུ་ལྟ་བུ་གནས་པ་གཉིས། །སེམས་བསྐྱེད་ས་ལ་གནས་དང་སྤྱོད་པ་ཞུགས། །རྒྱལ་ཚབ་སྐྱེས་བུ་བཞི་གཉིས་བཞི་རིམ་བཞིན། །ཉན་རང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཕགས་པ་སྟེ། །ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོའི་མཛོད་ཁང་བྱེ་བ་ཡིན། །
བདེན་བཞིའི་སྐོར།
༈ །བདེན་བཞིའི་སྐོར་མཚན་གཞི་ལ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི། །སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་བའི་གནས་སོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ནི། ༈ །ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལས་སོ། །འགོག་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དང༌། ཟབ་པ་དང༌། བརྡའ་དང༌།
དོན་དམ་པ་དང༌། རྫོགས་པ་དང༌། མ་རྫོགས་པ་དང༌། རྒྱན་ཅན་དང༌། རྒྱན་མེད་དང༌། ལྷག་བཅས་དང༌། ལྷག་མེད་དང༌། ཁྱད་པར་འཕགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ལ་གང་གིས་གང་དུ། གང་ཞིག །འགོགས་པ་སྟེ། ལམ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པའོ། །ལམ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱ། །ཀུན་འབྱུང་སྤོངས། །འགོག་པ་མངོན་ཏུ་བྱ་བ། ལམ་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པའམ། ཡང་ན་ཚོགས་ལམ། སྦྱོར་ལམ། མཐོང་ལམ། བསྒོམ་ལམ། མི་སློབ་པའི་ལམ་དང་ལྔའོ། །བདེན་པ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་ནི། མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སྟོང་པ། བདག་མེད་དེ་སྡུག་བདེན་གྱི་བཞི། རྒྱུ། ཀུན་འབྱུང༌། རབ་སྐྱེ། རྐྱེན་ཏེ་ཀུན་འབྱུང་གི་བཞི། འགོགས་པ་དང༌། ཞི་བ། གྱ་ནོམ་པ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ་འགོག་པའི་བཞི། ལམ། རིགས་པ། སྒྲུབ་པ། ངེས་པར་འབྱིན་པ་སྟེ་ལམ་གྱི་བཞིའོ། །ངེས་ཚིག་ནི། བསྟན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང༌། དེ་ལྟར་ཤེས་ན་མི་བསླུ་བས་ན་བདེན་པའོ། །དེ་ཡང་འཕགས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གཟིགས་པས་ན་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་བཏུས་ལྟར། །གཟུགས་སུ་རུང་བ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད། །འདུ་ཤེས་པ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། །འདུ་བར་བྱེད་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། །རྣམ་པ་ཤེས་པ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་
བཞག་པ་ལ། གཟུགས་ལ། རྒྱུའི་གཟུགས། ས་ཆུ་མེ་རླུང་བཞི། རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ལ། དབང་པོ་ལྔ་དང་དོན་ལྔ། རྣམ་པ་རིགས་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་རིམ་བཞིན། སྲ་བ། གཤེར་བ། ཚ་བ། གཡོ་བ་ནི་འབྱུང་བའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་རྒྱུར་བྱས་པའི་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་དངས་པ་མིག་དབང༌། གཞན་བཞི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་རྒྱུར་བྱས་ལ། མིག་གི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་གཟུགས། །གཞན་དེ་དང་འདྲ། རྣམ་རིག་མིན་པ་མངོན་པ་མཛོད་ལས། རྣམ་རིག་མིན་རྣམ་གསུམ་ཞེས་བྱ། །སྡོམ་དང་སྡོམ་པ་མིན་དང་གཞན། །སྡོམ་པ་སོ་སོ་ཐར་ཞེས་བྱ། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་བསམ་གཏན་སྐྱེས། །ཞེས་སོ། །མིག་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་ལ་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་གཉིས། །སྒྲ་ལ་སྙན་དང་མི་སྙན་པར་མའོ། །ཟིན་མ་ཟིན་གཉིས་ཀའོ། །དྲི་ལ་ཞིམ་མི་ཞིམ། །བཏང་སྙོམ་པའོ། །ལྷན་སྐྱེས་དང་སྦྱར་བྱུང་ལས་གྱུར་བའོ། །རོ་ལ་མངར་སྐྱུར་ཚ་བ་ལན་ཚྭ་ཁ་བ་བསྐ་བའོ། །རེག་བྱ་འཇམ་རྩུབ་ལྕི་ཡང་གྲང་དྲོ། །བཀྲེས་སྐོམ་སོགས་སོ། །ཚོར་བ་ལ་ཚོར་བ་དྲུག །ཡིད་ཚོར་ལུས་ཚོར་གཉིས། འདུ་ཤེས་ལ་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའམ། རྐྱ་ཆུང་བ། རྒྱ་ཆེ་བ། ཚད་མེད་པའོ། །འདུ་བྱེད་ལ་མཚུངས་ལྡན། ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་གཉིས། དང་པོ་ལ་ཀུན་འགྲོ་ལྔ། ཡུལ་ངེས་ལྔ། དགེ་བ་བཅུ་གཅིག །རྩ་ཉོན་དྲུག །ཉེ་ཉོན་ཉི་ཤུ།
གཞན་འགྱུར་བཞིའོ། །ལྡན་མིན་ནི་འཐོབས་པ་སྙོམ་འཇུག་རྣམ་གཉིས་འདུ་ཤེས་མེད། སྲོག་དང་རིས་མཐུན་སྐྱེ་རྒ་གནས་མི་རྟག །མིང་ཚིག་ཡི་གེ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་འཇུག །སོ་སོར་ངེས་པ་འབྱོར་འབྲེལ་མགྱོགས་གོ་རིམ། །དུས་ཡུལ་གྲངས་ཚོགས་ལྡན་མིན་ཉེར་གསུམ་མོ། །རྣམ་ཤེས་དྲུག་སྟེ། མིག་དབང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཟུགས་ལ་དམིགས་ནས་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་སོགས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱིས་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་རྙེད་པ་འཐོབ་པ། ཞི་བའི་བསམ་པ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས། སྲིད་རྩེའི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་བརྟེན་པ་མིན་པ་རྣམས་དང་བརྟེན་པ་གཉིས་འགོག་པ་འགོག་སྙོམ། འབྱུང་བའི་བསམ་པ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་འབྲས་བུ་ཆོས་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་བརྟེན་པ་མིན་པ་རྣམས་འགོག་པ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམ་འཇུག །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་གནས་སུ་སྐྱེས་ན་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་བརྟེན་པ་མིན་པ་རྣམས་འགགས་པ་འདུ་ཤེས་མེད། རིས་མཐུན་པར་གནས་པའི་ཡུན་ཚད་ངེས་པ་ཚེའམ་སྲོག །རིས་མཐུན་ལུས་འདྲ་བ་རིས་མཐུན། འདུ་བྱེད་མ་འོང་པ་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ། འདུ་བྱེད་འགྱུར་བ་རྒ་བ། མི་འཇིག་པ་གནས་པ། འདུ་བྱེད་འཇིག་པ་མི་རྟག་པ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་སྟོན་པ་མིང༌། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་པ་ཚིག །དེ་གཉིས་ཀའི་ཡི་གེ། འཕགས་པའི་ཆོས་མ་ཐོབ་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ། །རྒྱུ་འབྲས་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་འཇུག་
པ། རྒྱུ་འབྲས་ཐ་དད་པ་སོ་སོར་ངེས་པ། རྒྱུ་འབྲས་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་འབྱོར་འབྲེལ། རྒྱུ་འབྲས་མྱུར་དུ་འབྱིན་བ་མགྱོགས་པ། རྒྱུ་འབྲས་རེ་རེ་ནས་འབྱུང་བ་གོ་རིམ། རྒྱུ་འབྲས་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་དུས། ཤར་སོགས་ན་རྒྱུ་འབྲས་ཡོད་པ་ཡུལ། རྒྱུ་འབྲས་དུ་མ་གྲངས་རྒྱུ་འབྲས་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཚོགས་པའོ། །
རྟེན་འབྲེལ།
༈ འདིའི་སྐབས་སུ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དོན་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་ལ། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཡན་ལག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ། ཡན་ལག་བསྡུ་བ། ཡན་ལག་རྐྱེན་དུ་བཞག་པ། ཡན་ལག་གི་བྱེད་ལས། །ཡན་ལག་ཉོན་མོངས་སུ་བཞག་པ། ཚེ་དུལ་རྫོགས་པ་ལུགས་འབྱུང་ལྡོག་བཤད་པ། དེའི་བདེན་བཞིར་འཇུག་བཟློག་གི་གཞིར་བསྟན་པ། རྟེན་འབྲེལ་གྱིས་རང་བཞིན་ཟབ་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་མཚན་ཉིད་ནི། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང༌། འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་སོགས། གསུངས་པས་མི་གཡོ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། །མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། །ནུས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཡན་ལག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྨོངས་པ་མ་རིག་པ། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མི་གཡོ་བ་འདུ་བྱེད། རྒྱུ་དུས་དང་འབྲས་དུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས། མིང་བཞི་དང་གཟུགས་མིང་གཟུགས། མིག་གི་དབང་པོ་སོགས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །མིག་གི་འདུས་ཏེ་
རེག་པ་སོགས་རེག་པ་དྲུག །མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་སོགས་ཚོར་བ་དྲུག །ཁམས་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ལ་སྲེད་པ། སྲེད་པའི་ཡུལ་དང་དུ་ལེན་པ། དེ་ཉེར་ལེན་ལས་ཀྱི་སྲིད་པ། དེའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་རྒ་བ་དང་ཤི་བ། མྱ་ངན་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིད་མི་བདེ་བ་སོགས་སོ། །ཡན་ལག་བསྡུ་བ་ལ། འཕེན་བྱེད་དང་འཕང་བ། འགྲུབ་བྱེད་དང་གྲུབ་པའོ། །རྐྱེན་དུ་བཞག་པ། བགགས་དང་ཤུགས་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀྱང་ལྷག་པ་རེ། རྒྱུ་དང་དེ་མ་ཐག་ལ་དམིགས་པ། འགོག་པའི་རྐྱེན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་བྱེད་ལས་སྔ་མ་སྔ་མས་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའོ། །ཡན་ལག་ཉོན་མོངས་པར་བསྡུ་ན། །དང་པོ་བརྒྱད་པ་དགུ་ཉོན་མོངས། །གཉིས་དང་བཅུ་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་འོ། །ཞེས་སོ། །ཚེ་དུ་ལ་རྫོགས་ན་འགོར་ན་སྐྱེ་བ་གསུམ་དང༌། མྱུར་བ་སྐྱེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་རྫོགས་པའོ། །ལུགས་འབྱུང་ལུགས་ལྡོག་ལ། ཀུན་ཉོན་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ལ་ལུགས་འབྱུང་དང༌། རྣམ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ལ་ལུགས་ལྡོག་གམ་ཡང་ན་དེ་གཉིས་རེ་རེ་ལ་ལུགས་འབྱུང་ལྡོག་གཉིས་རེ་སྟེ་བཞིའོ། །བདེན་བཞི་དང་སྦྱར་བ་མ་རིག་པ་ཀུན་འབྱུང༌། མ་རིག་འགགས་པ། མ་རིག་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་སོགས་སམ་ཡང་ན་སྐྱེ་རིམ་ཀུན་ཉོན་ཕྱོགས་ཀྱི་ལུགས་འབྱུང་ཀུན་འབྱུང་དང༌། ལུགས་ལྡོག་སྡུག་བསྔལ་མཚོན། འགགས་རིམ་རྣམ་
བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལུགས་འབྱུང་ལམ་དང༌། ལུགས་ལྡོག་འགོག་པའོ། །རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རང་བཞིན་ཟབ་པར་བསྟན་པ་ནི། མགོན་པོ་ཀླུས། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་གཏོགས་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་ཉིད་མ་གཏོགས་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །
རྟོགས་པའི་ཆོས།
༈ །རྟོགས་པའི་ཆོས་ནི། བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་བཤད་པ་ལ་བདུན། དང་པོ་ལ་རྟོགས་པའི་ལམ། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ལམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྦྱོང་བའི་ལམ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ལམ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་འབྲེལ་བའི་ལམ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ལམ། རྣམ་དག་ངེས་འབྱིན་གྱི་ལམ་མོ། །རེ་རེ་ལའང་ལྔ་ལྔ་སྟེ། དམིགས་པ། ངོ་བོ། །གྲོགས། བསྒོམ་པ། འབྲས་བུའོ། །དང་པོ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལ་བཞིའོ། །དམིགས་པ་ཡུལ་ལུས་ཚོར་སེམས་ཆོས་བཞི། དེ་ལའང༌། དམིགས་པ་ཕྱིའི་ལུས་ནང་གི་ལུས། །ཕྱི་ནང་གི་ལུས་སོགས་གསུམ་སྟེ། །བདག་གི་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དངོས་པོ་ཀུན་ཉོན། རྣམ་བྱང་གི་དངོས་པོའོ། །ངོ་བོ་དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ། གྲོགས་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་སོ། །བསྒོམ་པ་ནི་ཉན་རང་དང་བསྟུན་ན་རྣམ་རྟོག་གིས་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ལུས་དང་རང་གི་ལུས་མཉམ་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྷག་མ་གསུམ་སྡུག་བསྔལ་མི་རྟག་བཏག་
མེད་བསྒོམ་པའོ། །ཐེག་ཆེན་དུ་དམ་པ་གསུམ་མོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་སྤོངས་པ་དང༌། བདེན་བཞི་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ལུས་སོགས་དང་བྲལ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ཞེ་ན། བྱེ་སྨྲ་ལྟར་ན་དྲན་པའི་ཡུལ་ལ་ཤེས་རབ་འཇོག་པ་དང༌། ཐེག་ཆེན་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དྲན་པ་འཇོག་པའོ། །གཉིས་པ་ཡང་དག་སྤོང་བཞི་ལ། །དམིགས་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའོ། །ངོ་བོ་བརྩོན་འགྲུས། གྲོགས་འདྲ། བསྒོམ་པ་ནི། འདུན་པ་བསྐྱེད། འབད། བརྩོན་འགྲུས་བརྩོམ། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན། སེམས་རབ་ཏུ་འཇོག་པའོ། །འབྲས་བུ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་པ་དང༌། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཐོབ་པ་དང་འཕེལ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་དག་སྤོང་བ་བཞི་བྱ་ན་ཕྱོགས་གཅིག་གི་མིང་ངོ༌། །གསུམ་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ལ་དམིགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་མངོན་ཏུ་བྱ་བའི་ཡུལ་ལོ། །ངོ་བོ་ཏིང་ངེ་འཛིན། གྲོགས་ནི་འདུན་བརྩོན་སེམས་དཔྱོད་བཞི་དང་མཚུངས་པར་སོགས་འདྲ། བསྒོམས་པ་ཉེས་པ་ལྔ་སྤོངས་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་བརྟེན་པ་སྟེ། ཉེས་པ་ལྔ་ནི། ལེ་ལོ་དང་ནི་གདམས་ངག་རྣམས། བརྗེད་དང་བྱིང་དང་རྒོད་པ་དང༌། འདུ་མི་བྱེད་དང་འདུ་བྱེད་དོ། །འདུ་བྱེད་བརྒྱད་ནི་འདུན་པ་བརྩོན་འགྲུས་དད་པ་ཤིན་སྦྱངས། དྲན་པ། ཤེས་བཞིན། སེམས་པ། བཏང་སྙོམས་སོ། །
འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་འདོད་པ་གྲུབ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་རྫུ་འཕྲུལ་སོགས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྩ་བའོ། །དབང་པོ་ལྔ་ལ། དམིགས་པ་ནི། བདེན་བཞི། ངོ་བོ་ནི་དད་སོགས། གྲོགས་འདྲ། བསྒོམ་པ་ནི་ཡིད་ཆེས། སྤྲོ་སེམས་དམིགས་པ་མི་བརྗེད། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས། རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི། བདེན་བཞི་མྱུར་དུ་རྟོགས་པ་དང༌། སྦྱོར་བཞི་འགྲུབ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་དབང་པོ་ལྔ་ཞེས་ཞེ་ན། རྣམ་བྱང་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བའོ། །སྟོབས་ལ་གཞན་དབང་པོ་དང་འདྲ་ཞིང༌། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་སྟོབས་ལྔ་ཞེས་ཞེ་ན། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱིས་མི་རྫི་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་གི་དམིགས་པ་བདེན་བཞི། ངོ་བོ་དྲན་སོགས། རང་བཞིན་ཡན་ལག་གནས་ཡན་ལག །ཕན་ཡོན་ངེས་འབྱུང་ཡན་ལག་དང༌། །རྣམ་གསུམ་ཉོན་མོངས་མེད་ཡན་ལག །ཅེས་སོ། །གྲོགས་འདྲ། བསྒོམ་པ་ནི། དབེན་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བུལ་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། སྤོང་བ་ལ་གནས་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི། མཐོང་སྤོང་སྤོངས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བྱ་ཞེ་ན་མཐོང་ལམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དུ་གྱུར་བའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱི་དམིགས་པ་བདེན་བཞིའོ། །ངོ་བོ་ལྟ་སོགས། །ཡོངས་སུ་གཅོད་དང་གོ་འབྱེད་དང༌། །རྣམ་གསུམ་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད། །ལྷག་མ་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །གྲོགས་འདྲ། བསྒོམ་པ་
བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་དང་འདྲ། འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་སོགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་འཕགས་པའི་ལམ་ཡིན་པས་སོ། །
རིག་གྲོལ་བརྒྱད།
༈ རིགས་གྲོལ་བརྒྱད་ནི་རིགས་པའི་ཡོན་ཏན། ཇི་ལྟ་བ་རིག་པ། ཇི་སྙེད་པ་རིག་པ། ནང་ཡེ་ཤེས་རིགས་པ་གསུམ། གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན། ཆགས་སྒྲིབ་ལས་གྲོལ་བ་ཐོགས་སྒྲིབ་ལས་གྲོལ་བ་དམན་སྒྲིབ་ལས་གྲོལ་བ་གསུམ། དབྱེ་གཞི་གཉིས་དང་བརྒྱད་དོ། །ཉན་རང་ལ། སྐྱེས་བུ་ཟུང་བཞི་བཤད་པའི་དང་པོ་རྒྱུན་ཞུགས་ལ་གསུམ། སྤོང་བའི་ཁྱད་པར་མཐོང་སྤང༌། ཀུན་སྦྱོར་ལྟ་བའི་གསུམ་སྤང་བའོ། །འཛིན་པའི་ཐེ་ཚོམ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལམ་རྗེས་ཤེས་ལ་གནས་པ། སྐྱེ་བ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེ་དང༌། འཕགས་པ་བདུན་པ་གཉིས་སོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་ལ། སྤོང་བའི་ཁྱད་པར་བསྒོམ་སྤང་དྲུག་པ་ནས་བརྒྱད་པའི་བར་སྤང་བའོ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་སྔར་འདྲ་བའི་སྟེང་སྤོང་བྱ་དེའི་གཉེན་པོ་ཐོབ་པ། སྐྱེ་བ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་འདོད་པར་ལན་གཅིག་སྐྱེ་བ་ལེན་ནོ། །ཕྱིར་མི་འོང་ལ། སྤང་བའི་ཁྱད་པར་འདོད་པའི་བསྒོམ་སྤང་དགུ་པ་ནས་སྲིད་རྩེའི་བསྒོམ་སྤང་བརྒྱད་པ་མན་ཆད་སྤང་བ་ལ། །འཇིགས་ལྟ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས། ཐ་མའི་ཆ་ཅན་གྱི་ཀུན་སྦྱོར་སྤངས་པའོ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་སྔར་འདྲ་བའི་སྟེང་དུ་
སྐྱེ་བ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་འདོད་པར་སླར་མི་སྐྱེ། དབྱེ་ན་གཟུགས་སུ་ཉེར་འགྲོ། །གཟུགས་མེད་ཉེར་འགྲོ། །མཐོང་ཆོས་ཞི། ལུས་མངོན་བྱེད་བཞིའོ། །དགྲ་བཅོམ་ལ་སྤང་བའི་ཁྱད་པར་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྒོམ་སྤང་ཡོངས་རྫོགས་སྤངས་པས་གོང་མའི་ཆ་ཅན་གྱི་ཀུན་སྦྱོར་ལྔ་སྤངས་པའོ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་ཐོབ་པ་དང༌། དབྱེ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆ་ལས་རྣམ་གྲོལ་དང༌། གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་གྲོལ་གཉིས་སོ། །ཡང་ན། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས། གཟུགས་མེད། སྒོད་པ། ང་རྒྱལ། མ་རིག་པ། དབང་པོ་བརྟུལ་པོ་དང་རྣོན་པོ་གཉིས་བརྟུལ་པོ་ལ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན། གསོད་པའི་ཆོས་ཅན། རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་ཆོས་ཅན། གནས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པའི། རྟོགས་པའི་འོས་སུ་གྱུར་པ་དང་ལྔའོ། །དབང་རྣོན་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ཅིག་གོ། །།
ཐོད་རྒལ།
༈ ཐོད་རྒལ་བ་ནི། མཐོང་ལམ་གྱི་སྔོན་དུ་འདོད་པའི་བསྒོམ་སྤངས་དྲུག་མན་སྤངས་པ་མཐོང་ལམ་ཐོབ་ཚེ་ཕྱིར་འོང་དང༌། དགུ་པ་ཡན་ཅི་རིགས་པ་སྤངས་པ་འདི་ལ་རྒྱུན་ཞུགས་དགྲ་བཅོམ་གི་ཉེས་པ་བར་མ་གཉིས་མེད་དོ། །རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེས་འདོད་པའི་བསྒོམ་སྤང་ལྔ་མན་དང་འདོད་པའི་གནོད་སེམས་སྤངས་པའོ། །རྗེས་མས་སྒོམ་སྤངས་མ་སྤངས་པའི་སྐྱེ་བ་བདུན་ལེན། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ། བསྒོམ་སྤང་དྲུག་ཡན་བརྒྱད་
མན་སྤངས་པའོ། །རྗེས་མས་སྒོམ་སྤངས་ཕྱིར་མི་འོང་ལམ་དགུ་ནས། སྲིད་རྩེའི་སྒོམ་སྤང་བརྒྱད་པ་མན་ཆད་སྤང་བའོ། །དགུ་པ་སྤངས་ཚེ་དགྲ་བཅོམ་མོ། །འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསྒོམས་སྤང་གི་ཁྱད་པར་ནི། ཤེས་རབ་གྱིས་ཟིན་མ་ཟིན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །
བསམ་གཟུགས།
༈ བསམ་གཟུགས་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་ལ་བརྒྱད། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག །གཟུགས་མེད་ཀྱི་དམིགས་རྣམ། ཉོན་མོངས་པ། རྣམ་པར་བྱང་བ། ཟག་མེད་ཀྱི་རྟེན། ཚད་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དང་པོ་སྙོམ་པར་འཇུག་པ་ནི། ཡིད་བྱེད་བདུན་ཏེ། མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རིག་པ། མོས་པ་ལས་བྱུང་བ། རབ་ཏུ་དབེན་པ། དགའ་བ་སྡུད་པ། དཔྱོད་པ། སྦྱོར་བའི་མཐའ། སྦྱོར་བའི་མཐའི་འབྲས་བུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག །དང་པོ་ལ་རྟོག་དཔྱོད། དགའ་བདེ། ཏིང་འཛིན་ལྔ། གཉིས་པ་ལ། རབ་དང་དགའ་བདེ་ཏིང་འཛིན་བཞི། གསུམ་པ་ལ་བཏང་བསྙོམ། བདེ་བ། དྲན། ཤེས། ཏིང་འཛིན་ལྔ། བཞི་པ་ལ། དྲན་པ། འདུ་བྱེད་བཏང་སྙོམ། ཚོར་བ་བཏང་སྙོམ། ཏིང་འཛིན་དང་བཞིའོ། །གསུམ་པ་གཟུགས་མེད་ཀྱི་དམིགས་རྣམ། དང་པོ་རེག་ཐོག་གི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་དམིགས། གཉིས་པ་ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་ནུབ་ནས་
རྣམ་ཤེས་ཙམ་ལ་དམིགས། གསུམ་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ། བཞི་པ་འདུ་ཤེས་རགས་པ་ཡོད་པ་མིན་ཞིང༌། ཕྲ་བ་མེད་པ་མིན་པས་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ནོ། །བཞི་པ་ཉོན་མོངས་པ་ནི། སྲེད་ལྟ་ང་རྒྱལ་མ་རིག་པའོ། །ལྔ་པ་རྣམ་པར་བྱང་བའམ། དག་པ་ལ་གསུམ། ཉམ་པ་གནས་པ། ཁྱད་པར། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་བཞིའོ། །
ཟག་མེད་ཀྱི་བསམ་གཏན།
༈ དྲུག་པ་ཟག་མེད་ཀྱི་བསམ་གཏན་ནི། མངོན་པ་འོག་མ་ལྟར་ན་སྲིད་རྩེ་མ་གཏོགས་བདུན། དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཙམ་པོ་ཉེར་ལྡོག་དང་དགུ། གོང་མ་ལྟར་ན། བསམ་གཏན་ས་དྲུག་གཟུགས་མེད་བཞི་སྟེ་དགུའམ་བཅུའོ། །བསམ་གཏན་ས་དྲུག་ནི། དང་པོའི་ཉེར་ལྡོག །དངོས་གཞི་ཙམ་ཁྱད་གཉིས། ལྷག་མ་གསུམ་དང་དྲུག་གོ །ཚད་ནི་འདི་དག་རབ་འབྲིང་ཐ་མར་སྒོམ་པས་བསམ་གཟུགས་ཀྱི་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བའོ། །མིང་གི་རྣམས་གྲངས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་གཏོང་བའི་ཏིང་འཛིན་ཇི་སྙེད་ཀྱི་མིང་ཡང་ཉན་རང་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཞི་གནས་ཤེས་ཆེ་ཞིང༌། ལྷག་མཐོང་ཤེས་ཆུང་བས་མཁྱེན་པ་རྒྱ་ཆུང་ལ་བྱང་སེམས་རྣམས་ལྷག་མཐོང་ཤེས་ཆེ་བས་འབྲིང་
དང༌། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཞི་ལྷག་ཆ་མཉམ་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཕྱོགས་མེད་དུ་རྒྱས་པའོ།། །།ཨོ་རྒྱན་འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོས་བྲིས་པའོ།། །།