Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་བཅུ་དྲུག་པ།


   
ས་བཅུའི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ།  ཉི་མ་གྲུབ།
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   


 
no previousས་བཅུའི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ། ཉི་མ་གྲུབ།next

ས་བཅུའི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ།
ཉི་མ་གྲུབ།


DTG116_Page_0002
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ད་ཤ་བྷཱུ་མི་བྱཱ་ཁྱ་ན་བྱཱ་ཁྱ་ན། བོད་སྐད་དུ། ས་བཅུའི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མདོ་སྡེའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་གྱི་ཡང་དག་འདི། །སངས་རྒྱས་ཉིད་སྐྱེས་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་བརྙེས། །དེ་ལས་འགྲོ་གཉེན་གཅིག་པུས་གསན་ནས་ནི། །འདི་ཡི་རྣམ་བཤད་དབྱིག་གི་གཉེན་གྱིས་མཛད། །ད་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པ་མཛད་པས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་སུས་བཤད་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྩོགས་པས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་བྱ་དང༌། །མདོ་བཤད་པ་དང་དགོས་པ་དང༌། །ཡང་དག་སྦྱིན་རྒྱུན་མ་ཆད་བརྗོད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ནི་སུས་བཤད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་སོ། །གང་དག་རྣམས་ཀྱིས་འཆད་དུ་བཅུག་རྣམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བ་ལ་སྩོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བྱིན་རླབས་དང་བསྐུལ་བ་དག་གིས་དེ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་འདི་ཡི་དོན་བསྟན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་


DTG116_Page_0003
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་སོ། །དེ་ལས་ནི། གང་གིས་བླངས་ནས་བདག་ལ་རྣམ་ཕྱེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་སོ། །དེ་དག་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཕགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་སྩོགས་པ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་མཆོག་འདི་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པའི་མདོ་ཆེན་པོ་ལ་སྟེ། འདིའི་མཆོག་ཉིད་འདི་ནི་ཐོག་མར་སྤྱད་པ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྩོགས་པའི་ཡི་གེའི་ཕྱི་མོའི་དཔེས་སྟོན་ཏོ། །སྤྱི་བོ་ས་ལ་གཏུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་བོ་ཐུར་དུ་ཕབ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་དག་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། ཕྱག་འཚལ་ནས་མཆོད་པ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་སྟོན་པ་ན་ཆོས་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྨྲ་བ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོར་སྨོས་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་བླ་མར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་དོན། གནས་པར་བྱ་ཕྱིར་བཤད་སྦྱར་བྱ་བར་འབད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། གོང་དུ་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །བཤད་སྦྱར་ནི་ཚིག་མང་པོས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །བདག་དང་གཞན་དོན་སྒྲུབ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སའི་བསྡུས་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྙད་པ་སྟེ།


DTG116_Page_0004
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེ་བླག་ཏུ་གོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ས་དང་པོས་དོན་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྟོན་པ་དེ་དག་བཏུས་ནས་ཐོག་མར་བསྟན་པའོ། །གླེང་གཞི་ནི་གང་དུ་གང་དག་ལ་སྟོན་པ་སྟེ། གནས་དང་གདུལ་བ་རྣམས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འདིར་རམ་འདི་དག་ལ་གླེང་བས་ན་གླེང་གཞི་སྟེ་སྟོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། དེ་ཡང་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་མཉམ་པར་འཇོག་པ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གཏོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །བྱིན་གྱི་རླབས་ནི་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སེམས་ལ་མཐུ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། མཐུ་ལྷག་པར་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་རྣམས་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། གསུང་དང་ཐུགས་དང་སྐུས་སོ། །དེ་ལ་གསུང་གི་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བཅུ་ཚན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཐུགས་ཀྱི་ནི་དེ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ལུས་ཉིད་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མཛད་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བཅུ་ཚན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །སྐུའི་ནི་དེ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་རྣམས་དེ་དག་ན་བཞུགས་བཞིན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་ཕྱག་གཡས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ལྡང་བ་ནི་རྣམ་པར་ལྡང་བ་སྟེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱ་བ་བྱས་ནས་དེས་བསྐྱེད་པའི་སེམས་ནུས་པ་ཅན་དམིགས་པ་དང་འབྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་རེག་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་སྨས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་པ་ནི་མདོར་བསྟན་པ་སྟེང་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་དོན་རྣམས་མིང་ཙམ་གྱིས་བསྙད་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་


DTG116_Page_0005
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནས་བསྐུལ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །བསྐུལ་བ་ནི་འཆོལ་བ་སྟེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པར་དོན་དུ་གཉེར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཤད་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ནི་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ནི་བསྐུལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་འོད་ཟེར་སྟུག་པོར་རེག་པ་དེ་ལས་ཚིག་འཐོན་པོ་དེ་དག་གིས་བཅོལ་ཏོ། །བཤད་པ་ནི་ངེས་པར་བསྟན་པ་སྟེ། ས་མིང་ཙམ་བསྟན་པ་རྣམས་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་བཤད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གནས་པ་དང་ནི་ངེས་ཚིག་དང༌། །དེ་བཞིན་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཉིད། །ས་བཤད་པ་ལ་མདོར་ན་ནི། །འདི་ནི་ངེས་པར་བསྟན་བྱ་ཡིན། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་ཅི་འདྲ་བ་དག་ཅིག །གང་གི་ཕྱིར་གཞི་གང་གིས་གང་ཞིག་བསྐྱེད་པས་གནས་པ་སྟེ། སྨྲས་པ། གནས་དང་གང་གི་ཕྱིར་དང་ནི། །གཞི་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དང༌། །ཅི་འདྲ་ཡང་དག་བསྐྱེད་པ་ཡིས། །གནས་འགྱུར་དེ་ནི་གནས་པ་ཡིན། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བསྩགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། གྲངས་བཞིན་དུ་བཅུ་ཚན་བཞི་པོ་འདི་དག་བསྡུས་སོ། །དེ་ལ་ཅི་འདྲ་བ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བསྩགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་འདོད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །གཞི་གང་གིས་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །གང་ཞིག་བསྐྱེད་པས་ནི་སེམས་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ནི་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཚིག་སྟེ། དོན་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཆོག་དགའ་མང་ཕྱིར་རྒྱལ་རྣམས་ཀྱིས། །ས་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བཤད་པ། །ཅི་འདྲ་བ་ཡིས་དམིགས་གང་ལ། །དེ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་འདོད། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་


DTG116_Page_0006
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་མང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། བཅུ་ཚན་གསུམ་པོ་འདི་དག་དང༌། འཇིག་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡང་བསྡུས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ནི་འཇིག་པ་དང་སྡང་བ་དང༌། བག་ཚ་བ་དང་བྲལ་ལོ་ཞེས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ།། རབ་ཏུ་གནས་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་གནས་པ་སྟེ། གང་དག་དང་ལྡན་ནས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གནས་པ་ནི་ས་ཐོབ་པ་ཙམ་ཡིན་པས་གནས་པ་བས་རབ་ཏུ་གནས་པར་ཁྱད་ཞུགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ས་དང་པོའི། །རབ་གནས་དད་དབང་ལ་སོགས་པ། །བཅུ་ཚན་གསུམ་གྱིས་རབ་བཤད་པས། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་ངེས་པར་གཟུང༌། །དེ་དད་པའི་དབང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། བཅུ་ཚན་གསུམ་པོ་འདི་དག་བསྡུས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འཕགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་མ་བཤད་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་ཚན་གསུངས་པ་ནི་འཁོར་དད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བཤད་པ་རྩོམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་དང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཁྱད་པར་ནི་བྱེ་བྲག་སྟེ། ཡོན་ཏན་ལྷག་པར་གསལ་བ་འམ། གང་གིས་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་འདུན་པའི་ཁྱད་པར་དང། སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་དེ་ལ་འདུན་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། སྨོན་པ་སྟེ། སྨོན་ལམ་བཅུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་དད་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དང༌། འཇུག་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། སྨོན་པ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་གྱི་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །འཇུག་པ་ནི་དེད་དཔོན་གྱི་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །སྨོན་པ་ཤེས་པ་ནི་དེ་ཡན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །འདིའི་བསྡུས་


DTG116_Page_0007
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན་ནི་བདུན་པ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་དང་ནི་རྣམ་སྨིན་གྱི། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་རང་རྒྱལ་ལས། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྔགས་པར་བཤད། །དེ་ལ་འདུན་པ་ཇི་སྐད་དུ། །བཤད་པའི་སྨོན་ལམ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་དད་ལ་སོགས། །བཅུ་པོ་དག་གིས་བཤད་པ་ཡིན། །རྒྱུ་བཞི་དག་གིས་འབྲས་བུ་ཡི། །ཕན་ཡོན་ཁྱད་པར་དག་ཏུ་འདོད། །ལས་རུང་ཉིད་དང་འཇུག་པ་དང༌། །རྣམ་སྨིན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། །བཞི་པ་སྨོན་ལམ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །རྣམ་པ་བཞིར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །ས་ལེ་སྦྲམ་དང་ཆོས་མཐུན་ཕྱིར། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལས་རུང་བཤད། །དེད་དཔོན་དང་ནི་ཆོས་མཐུན་ཕྱིར། །དེ་དག་གིས་ནི་འཇུག་པ་གསུངས། །མཁས་པ་རྣམ་སྨིན་ཡོངས་འཛིན་པ། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །འཛམ་གླིང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་དང༌། །གཉིས་པ་རྒྱུ་མཐུན་རྒྱ་ཆེ་བ། །སེར་སྣ་འདུལ་ལ་སོགས་པ་གང༌། །ཏིང་འཛིན་རབ་སྒོམ་བཅས་ཤེས་བྱ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྨོན་པ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །སྨོན་ལམ་སྟོབས་ཅན་ཡིན་པས་ན། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་རྣམ་འཕྲུལ་ཕྱིར། །ཆོས་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གིས། །ས་ཡི་དང་པོ་ཡང་དག་གསུངས། །འདི་མན་ཆད་དུ་འདི་དག་རྒྱས་པར་བཤད་དགོས་པས་དེ་བརྩམ་པར་བྱའོ། །འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ཕྲད་འདི་དཔེ་ལ་ཡང་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་རྣམ་ཐོས་ལྟར་ཕྱུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ལུང་འབོགས་པ་ལ་ཡང་འབྱུང་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་ཐོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དྲིས་པ་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་འབྱུང་སྟེ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་འཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་གི་ལན་ལ་ཡང་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ལྟ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ནི་དམ་འཆའ་བ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་ཐོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་བཞིན་དུ་འཆད་དོ་ཞེས་ཁས་འཆེས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་བཅད་ནས་སྦྱར་རོ། །དམ་བཅས་ནས་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་


DTG116_Page_0008
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་སྨྲས་སོ། །ཡང་ན་དྲིས་པ་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དྲིས་པ་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་གྱིས་གཞན་ལས་མ་ཡིན་པའོ། །ཐོས་པ་ནི་རྣ་བའི་དབང་པོས་བཟུང་བའོ། །དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཅིག་ན་རྒྱུན་ཆགས་པར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་སྐལ་བ་ཡོད་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རང་དབང་ཉིད་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་བཟང་བ་ཉིད་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་གྲགས་པ་དང༌། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔལ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྲིན་ལས་ཉམས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཚོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་འདི་ལ་མངའ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དྲུག་པོ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། རང་དབང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། །གཟུགས་བཟང་བ་དང་གྲགས་པ་དང༌། །དཔལ་དང་བདག་ཉིད་ཆེ་ཚོགས་པ། །དྲུག་ལ་སྐལ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཡུན་རིང་པོ་མ་ལོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞག་བདུན་པ་གཉིས་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཞག་བདུན་པ་གཉིས་པ་སྲིད་པ་ནི་གདུལ་བའི་དབང་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་རྒྱ་ཆེར་རོལ་པའི་མདོ་ཆེན་པོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞག་བདུན་པ་དང་པོའི་ཚེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་བཞིན་དུ་དགའ་བའི་ཟས་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གནས་སོ། །གཉིས་པའི་ཚེ་ནི་སྤྱན་གཉིས་མི་འཛུམས་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ལ་གཟིགས་སོ། །གསུམ་པའི་ཚེ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་བཟུང་སྟེ། འཆག་པ་རྒྱང་རིང་དུ་བཅགས་སོ། །བཞི་པའི་ཚེ་ནི་ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ནུབ་


DTG116_Page_0009
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ནས་བཟུང་སྟེ། འཆག་པ་རྒྱང་ཐུང་དུར་བཅགས་སོ། །ལྔ་པའི་ཚེ་ནི་བཏང་བཟུང་གི་གནས་ན་བཞུགས་སོ། །དྲུག་པའི་ཚེ་ནི་རི་རྫི་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ནང་ན་བཞུགས་སོ། །བདུན་པའི་ཚེ་ནི་ཤིང་རྒྱལ་པོའི་ཟས་ཞེས་བྱ་བའི་དྲུང་ན་བཞུགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དང། །འདུལ་བ་འཛིན་པ་ཁ་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་པོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཞག་བཞི་བཅུ་རྩ་དགུའི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང་ཉེ་བ་ན་བཞུགས་སོ་ཞེས་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉི་ག་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གདུལ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་དེ་དག་གཉི་ག་ནས་ཡང་སྣང་བས་མི་འགལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཞག་བདུན་པ་གཉིས་པ་སྲིད་དོ། །འདི་དག་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལས་དགེ་བའི་རབ་ཀྱི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་དང་སྤྲུལ་པའི་བདེ་བ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡོད་པས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་རྣམས་སོ། །ལྷ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་དང་གསལ་བར་བྱེད་པས་ལྷ་རྣམས་ཏེ། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་མང་བའི་ཕྱིར་དགའ་བར་བྱེད་ལ། འོད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །ལྷ་དེ་དག་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མི་རྣམས་ཀྱིས་བསྟོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞུགས་ཤིང་བཞུགས་པའོ། །དབང་བསྒྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་ཐམས་ཅད་དང་བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བས་ན་དབང་བསྒྱུར་ཏེ་དེའི་འོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་འམ་ལྷ་རྣམས་ནང་ན་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་སྟེ་རྗེ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་དང་མཛེས་པར་བྱེད་པ་དག་གཅོད་པར་བྱེད་པས་ན་གཞལ་མེད་ཁང་སྟེ་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ཁང་བཟངས་དེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་སྙིང་པོར་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དག་ཡོད་པས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཏེ། འདི་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་གཞལ་མེད་ཁང་དེའི་ནང་དང༌། གཅེས་དགུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དག་ལས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁང་བཟངས་དེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མཐོང་བས་ལྷ་རྣམས་དང་བར་འགྱུར་བས་ཁང་བཟངས་སོ། །ཡོངས་སུ་དགའ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁང་བཟངས་དེ་ནའོ། །


DTG116_Page_0010
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དེ་ནས་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རོལ་པ་བསྒྲགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་པོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཆོག་དམ་པ་ལ་བཞུགས་ཤིང་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་མ་བཤིག་པར་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། གནས་གཙང་མའི་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ། རོལ་པ་བསྒྲགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཤད་ནས་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་གཅེས་སུ་འཛིན་པ་རྣམས་གདུལ་བའི་དོན་དུ་ནང་དུ་ཡང་དག་གཞག་པའི་ཕྱིར། དབང་པོའི་བྲག་ཕུག་ཏུ་གཤེགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་དང་པོ་ཉིད་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །རྒྱ་ཆེར་རོལ་བའི་གཞུང་ཡང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་གཉི་གར་སྣང་བས་མི་འགལ་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་ལན་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྷའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་བསྒྱུར་གྱི་ཁང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁང་བཟངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཉིད་དོ། །དེའི་འབྲས་བུ་འདིར་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་དང་རྒྱུ་ཅན་གཉིས་ཡུལ་སོ་སོ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མདོ་འདི་མཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་རྡོ་རྗེའི་གདན་དུ་ཐོབ་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་གནས་པས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་རོལ་བའི་མདོ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞག་བདུན་པ་དང་པོའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་བཞིན་དུ་དགའ་བའི་ཟས་བཀོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གནས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོ་དང་ཇི་ལྟར་མི་འགལ་ཞེ་ན། འགལ་བ་མེད་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་གནས་པ་ནི་དགའ་བའི་ཟས་བཀོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྣམ་གྲངས་ཉིད་མ་ཡིན་ཡང་གདུལ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེར་ཀུན་དགའ་བས་ན་ཆོས་ཉིད་ཀུན་དགའ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་ཨ་མྲའི་ཀུན་དགའི་ར་བ་བཞིན་ནོ། །དགྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཟག་པ་མེད་པའི་དགྱེས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཡང་དག་


DTG116_Page_0011
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བསྟར་བའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་གཞག་སྟེ་དེ་གནས་སོ་ཞེས་དེའི་ཆེ་བ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་མང་བ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་སྟེ་དེ་དང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་སྤངས་པ་དང༌། དེ་སྤངས་པས་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། སྤངས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མོས་པ་དང་ཞུགས་པའི་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་དག་གི་ཚོགས་ནི་དགེ་འདུན་ཏེ། དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་པ་དེ་དང་ཐབས་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་སྨོས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་དེ་དག་གི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་ཚེ་འདི་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ལྷའི་བུའི་གཟུགས་སུ་འདུག་པ་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོས་པ་ཁོ་ནས་བསྡུས་སོ། །གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་མོད་ཀྱི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་སྨོས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་ཡང་དག་པར་ལྷགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཅན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བརྩོན་པ་དག་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་བོར་ནས་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞིང་འདིར་འོང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་སེམས་ཅན་སྔོན་སྨིན་པར་བྱས་པ་འདིར་སྐྱེས་པ་ཆོས་ཉན་པར་འོས་པ་རྣམས་གདུལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདི་ལ་འཁོད་པ་གུས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་གང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ནས་ཀྱང་ཆོས་ཉན་པའི་ཕྱིར་འདིར་འོང་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་འདི་ན་འཁོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་གུས་པར་མི་འདོང་ཞེས་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG116_Page_0012
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འཆད་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཤད་ཅེ་ན། སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་འདི་འཆད་དོ་སྙམ་དུ་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་སྒྲུབ་པས་གནས་སྐབས་དེ་འཐོབ་པར་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་འམ། བདག་ཅག་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་སུ་བསྐོས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཆོམས་པ་དང་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཆོམས་པ་དང༌། དེ་དག་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་མོད་ཀྱི་དེ་དག་ཀྱང་འདི་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་འདུས་པས་ན་འདི་འབའ་ཞིག་བརྗོད་དེ། ནང་དུ་འདུས་པར་ནི་ཡི་གེ་ཕྱི་མོའི་དཔེས་ཀྱང་འཆད་དོ། །སྙིང་པོ་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ནི་སྙིང་པོའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་འདི་ཐོས་པ་ལས་ངེས་པར་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདིའི་སྙིང་པོ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུས་མི་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་སོང་དུ་ངེས་པའི་ལས་ངག་གིས་མི་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མིང་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི་འདོད་རྒྱལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་འདོད་དང་དེ་འདི་ཁོ་ན་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། དཔེར་ན་འགྲོ་བ་ན་བ་ལས་ངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ཕྲད་འདི་ནི་བཀྲ་ཤིས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་འབྱུང་སྟེ། རེ་ཞིག་བཀྲ་ཤིས་པ་ལ་འབྱུང་བ་ནི་དེ་ནས་རིགས་པའི་ལམ་དང་མཐུན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ད་དྲི་བ་ལ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱས་སམ་འོན་ཏེ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྐབས་ལ་ནི་ད་ནི་སྒྲ་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མཇུག་ཐོགས་ལ་ནི་ཁྲུས་བྱས་ཏེ་དེ་ནས་བཟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དམ་འཆའ་བ་ལ་ནི་ཁྱོད་ངའི་སློབ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་ན་ལེགས་སོ་ཞེས་ཁས་


DTG116_Page_0013
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཆེ་བ་ལྟ་བུའོ། །བསྡུ་བ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ནི་མཇུག་ཐོགས་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདིར་ལྷགས་ཏེ། དེ་ནས་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཡང་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་ཚིག་ཁ་བསྐང་བའི་ཕྲད་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གང་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་བཟང་པོ་འདི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་དེ་ཡང་མཁས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མཆོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཡང་ཚིག་གི་ཁ་བསྐང་བ་ཁོ་ན་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དོན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་རབ་ཏུ་སྣང་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་མཆོག་དང༌། བསྔགས་པར་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གམ། ཡང་ན་འདིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་བསྔགས་པར་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྨད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྱུང་སྟེ། རེ་ཞིག་སྨད་པ་ལ་ནི་བླུན་པོ་ཡང་སྨྲའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དྲི་བ་ལ་ནི་དེ་སུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མི་ཤི་བ་ལ་ནི་འཆི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མི་བཟོད་པ་ལ་ནི་ང་ལ་སྔོ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མིང་ལ་ནི་ནག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གྲངས་ལ་ནི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མི་རྟག་པ་སྟོན་པ་ལ་ནི་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ནི་མིང་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མཉམ་པར་འཇོག་པ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རིམ་གྱིས་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཟིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་མ་


DTG116_Page_0014
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལོག་པའི་རིམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་མཐུས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་དབང་པོའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཞིག་ཤེས་པར་འདོང་ན་དེ་སྨོན་ནས་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང༌། སྨོན་པའི་ཤེས་པས་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་ན་འདི་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་དག་གིས་ཞལ་བསྟན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དང་གྲངས་མཉམ་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ནས་དེ་དང་གྲངས་མཉམ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞལ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྔོན་རོལ་དུ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་མཚན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ཤ་སྟག་གིས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་སྟེ། ཐུགས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་ཐུགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་མང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ན་རེ་ཞིག་མཚན་མཐུན་པ་ཁོ་ན་ཡང་འདི་ལྟར་ཚད་མེད་ན་མཚན་གཞན་དུ་གསོལ་བ་ཤིན་ཏུ་ཚད་མེད་པར་ལྟ་ཇི་སྟེ་མི་འགྱུར་སྙམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་མང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དགོས་པ་ཡང་སྣང་སྟེ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྐོང་བས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ན་བཞུགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གྲངས་དང་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཚད་མེད་པ་ཡིན་པས་གཉི་ག་ལྟར་ཚད་མེད་པ་དེ་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཕྱག་བྱེད་པ་དེ་དག་བསོད་ནམས་ཉེ་བར་སྩོགས་པ་ཚད་མེད་པ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་རེས་འགའ་ཞིག་བག་མེད་པ་བྱེད་ན་དེའི་འོག་ཏུ་དེ་དག་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱས་ཤིང་དེ་དག་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང་འདྲ་བར་


DTG116_Page_0015
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་ནས་གུས་པར་ཕྱིར་འཆགས་པར་བྱེད་ཅིང་ཕྱིས་སྡོམ་པ་བྱེད་ན། དེས་ན་ཤེས་རབ་དང་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མེད་པ་ལ་དེ་ལྟར་བྱས་པས་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཉེ་བར་སྩོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མེད་པ་སྐུ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱང་ཚད་མེད་ཐུགས་བརྩེ་བ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་དེ་དག་གི་སྐུ་དང་ཤེས་རབ་དང༌། ཐུགས་བརྩེ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་དེ། དེས་ན་ཡང་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཉེ་བར་སྩོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་གང་དག་དང་པོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་དག་ཇི་སྲིད་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་མ་བསྐུལ་བ་དེ་སྲིད་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མི་བསྐོར་ཏེ། དེས་ཀྱང་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉེ་བར་སྩོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བཞེད་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བཞུགས་པར་གསོལ་བ་འདེབས་ཏེ། འདི་ལས་ཀྱང་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉེ་བར་སྩོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ཉེ་བར་སྩོགས་པའི་བསོད་ནམས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དེ་དེས་ཀྱང་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་དེ་དག་གིས་ཚད་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་བྱ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྐོང་བར་འགྱུར་ལ། དེས་ཀྱང་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་དགོས་པར་འཐད་དོ། །དེ་དག་དང་མཚན་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དགའ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་མཚན་མཐུན་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་བཞུགས་པ་ལྟ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་


DTG116_Page_0016
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མང་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་མཐུན་པ་ཁོ་ན་ཡང་མང་རབ་ན་མཚན་ཐ་དད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་པས་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་ལ་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་མི་འབྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐའ་མེད་པར་བཞུགས་ན། བདག་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེས་བརྩོན་འགྲུས་མཆོག་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུར་ངེས་ཤེ་ན། གྲངས་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ས་བཅུའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་ཕ་རོལ་ན་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ལ་ཚུན་ཆད་ནས་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་དང་འདི་སྤྱོད་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་མཚན་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྔགས་པ་དང་བསྐུལ་བ་དག་ལ་འབྱུང་སྟེ། རེ་ཞིག་བསྔགས་པ་ལ་ནི་སྟོན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །བསྐུལ་བ་ལ་ནི་རྩེས་ནས་རིང་ཞིག་ལོན་གྱིས་འདོན་པ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ནི་བསྔགས་པ་ཁོ་ན་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་ལེགས་སོ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ལ་རིགས་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་བུར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་འོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཚན་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གདུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་དམ་པའི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་མཛད་པས་རྣམ་པར་སྣང་བར་མཛད་པའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དེ་དཀའ་ཐུབ་ཅན་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དང༌། དགྱེས་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་སྣང་བའོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་མང་པོ་སྣང་བ་དང༌། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་དུ་དགྱེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་


DTG116_Page_0017
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་ནི་ཉི་མ་སྟེ། སྐར་མ་དང་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཁྱད་པར་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྣང་མཛད་འདི་ནི་དེའི་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུད་ལས་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། དེ་སྐད་དུ། ངང་པ་ཕྱེ་རླབ་སྐྱེད་བྱེད་འོད་ཟེར་སྟོང༌། །རི་ཤ་ཀ་པི་འོད་ཕྲེང་ཉི་མ་གསལ། །ནོར་ཅན་གསོ་བྱེད་དེ་བཞིན་སྐུ་དང་ལྡན། །རྣམ་སྣང་བཤེས་གཉེན་གཟེར་ཚད་མུན་པ་སེལ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔོན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྔོན་རོལ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་མཚན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ཤ་སྟག་གིས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་དེ་དག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་སྨོན་ལམ་བཏབ་ཅིང་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ཏེ། སྨོན་ལམ་ནི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་དེ་ལྟར་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་རང་གིས་ཀྱང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང༌། དེ་ནས་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་སོགས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །འདི་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང༌། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ཅན་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔོན་གྱི་སྒྲ་གཅིག་ལུས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་འདི་ནི་དང་པོར་སྤྱད་པ་ཡིན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱ་བ་གང་དག་གི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིན་གྱིས་རློབ་པའི་དགོས་པ་ནི་ཤེས་ཏེ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་བཤད་པ་དེ་ཉིད་གང་གི་དོན་དུ་སྙམ་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་ན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཞེས་བཤད་པའི་དགོངས་པ་འདྲིའོ། །ཇི་ལྟར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་སོ། །དགོས་པ་སྨྲས་པ། རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་དང་ཐུགས་དང་སྐུས་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ནི་གང་དག་སར་མ་ཆུད་པ་སྟེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སོ། །སྩོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སར་ཆུད་པ་རྣམས་བསྡུ་སྟེ་དང་


DTG116_Page_0018
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མཉན་པ་ལ་སོགས་པས་རིམ་གྱིས་རང་གི་དོན་འགྲུབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་གིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་དོན་དང་ཡི་གེ་རྣམས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་ནས་འདི་རབ་ཏུ་བསྙད་པ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་དོན་འགྲུབ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་གཉི་ག་ཡང་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་བྱིན་གྱི་རླབས་དང་གདོད་འགྲུབ་བོ། །གཞན་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་འདི་ལྟར་མཚན་དེ་མ་ཡིན་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཁོ་ནས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ན་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྩོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མི་འདོན་པ་ཉིད་དོ། །མ་བཏོན་དང་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་མ་ལུས་པ་བསྡུ་བར་གོ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་འགྲེལ་པ་དོན་ལྡན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཁོར་དེ་ན་འཁོད་པའམ། གཞན་དག་ཀྱང་རུང་སྟེ། འདི་བསྟན་པའི་རྒྱུས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའི་གཞན་གྱི་དོན་འགྲུབ་པ་མེད་དེ། འདི་བསྟན་པ་མེད་པར་ཡང་དེ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ལ་བཅུ་ཚན་གཉིས་པ་ལ་ཡང་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ནི་སྩོགས་པའི་སྒྲ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དུ་མ་ཕྱེ་བ་ཁོ་ནར་བཅུ་ཚན་གཉིས་དང་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་གང་གི་རང་གི་དོན་འགྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དུ་བསྟན་ལ། ས་དང་པོ་ལ་གནས་པའི་ནི་འོག་མ་སྟེ་ས་བཅུ་པ་ལ་གནས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བས། དེ་ལྟར་ན་རང་གི་དོན་གྱི་སྐབས་ཀྱིས་བཅུ་ཚན་དང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་གིས་རང་གི་དོན་དེ་ལྟ་བུ་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་གཞན་དག་ལ་ཡང་དོན་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་སྐབས་ཀྱིས་ནི་བཅུ་ཚན་གཉིས་པ་དང༌། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །འགྲེལ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི། འཁོར་དེ་ན་འཁོད་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་


DTG116_Page_0019
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་སྩོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདོན་པ་དམིགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཚོགས་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་བཅུ་ཚན་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་འཆད་དོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ་འདི་ལྟར་བཅུ་ཚན་དང་པོ་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པའི་བར་ས་བཅུ་སྨོས་ལ་དེ་དག་ཀྱང་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་པ་རྣམས་ལ་མི་རུང་ངོ༌། །ཇི་སྟེ་རེ་ཞིག་པར་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འོན་ཀྱང་དེ་བསྟན་པའི་རྒྱུས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དེ་ལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་ཞེས་ཟེར་ན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་དེ་དག་ནི་བཅུ་ཚན་གཉིས་པ་ལ་ཡང་རུང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བར་སྦྱར་བ་ཉིད་བཟང་སྟེ། དེ་དག་གིས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་ནས་གཞན་དག་ལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་བཅད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སློབ་དཔོན་གྱི་འགྲེལ་པ་ཆེན་པོ་མི་དགོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ད་ནི་བཅུ་ཚན་དང་པོའི་ཚིག་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྐབས་དབྱེ་སྟེ་དེ་ལ་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པའི་རང་བཞིན་དག་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ་འདི་སྐད་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རང་རིག་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་རྟོགས་པ་སྟེ། འཐོབ་པ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བརྗོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། བསྟན་པ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་སྣང་བ་དེ་འདིས་རྗོད་པར་བྱེད། གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་བསྟན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གིས་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གཞིར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་གྱི་དཔེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་འཇུག་པ་ནི་དད་པ་དང་མོས་པ་དང་རབ་ཏུ་དད་པ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དད་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པས་དེ་དག་ཐོས་ནས་འདི་དག་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་


DTG116_Page_0020
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་ཡིད་ཆེས་པ་དང་བདག་གིས་འདི་དག་ནམ་ཞིག་ན་ཐོབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །མོས་པ་ནི་དེ་དག་ལ་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་ངེས་པར་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་དེ་གཉིས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པའོ། །འཇུག་པ་ཞེས་སྤྱིར་བཤད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་འདིར་ནི་འཇུག་པའི་ཐབས་དང་འཇུག་པ་དང་མཐར་ཐུག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཐམས་ཅད་འཇུག་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མོས་པས་སྤྱོད་པ་དང་མཐོང་བའི་ལམ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཡོད་ན་དེ་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། ས་དེ་དག་ལ་དད་པ་དང་མོས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དང་བ་མེད་ན་རེ་ཞིག་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཚོལ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་དག་གི་དོན་དང༌། ཚིག་གི་སྒོ་ནས་ཉན་པར་ཡང་མི་འཇུག་ན་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པ་ལྟ་ག་ལ་འཇུག །འདི་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཏེ། རྩ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་པས་ན་རྩ་བའི་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། བསྡུས་པའི་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་སོ། །འདི་དག་ཀྱང་མདོ་ལས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་དགུས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བཅུ་ཚན་གྱི་ཚིག་དང་པོ་ནི་སྔར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཐོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་ཐོས་པ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉིད་དོ། །དེ་འཛིན་པས་གྲངས་ནས་དེར་གཏོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པར་འགྱུར་བས་སྡུད་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་སྟེ། འདིས་སྡུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ་རིམ་གྱིས་ས་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་རང་གི་ཚིག་ཁོ་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེས་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་ས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཙམ་ཐོས་ནས་དད་པ་དང་མོས་པ་དང་རབ་ཏུ་དང་བ་སྐྱེས་ཏེ། རྩ་བའི་


DTG116_Page_0021
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇུག་པ་ལ་གནས་པ་ནི་དེ་དག་ཚིག་རེ་རེ་ནས་ཉན་བར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་བསྡུས་པའི་འཇུག་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེས་དེ་ལྟར་དེ་དག་ཐོས་ནས་དེ་དག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རིགས་པས་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་ལ། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་དེ་དག་ལ་མཁས་པར་སྐྱེ་བས་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་འདིས་དོན་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ། མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་ས་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་དོན་དེ་དག་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་ན་དོན་དེ་དག་རྣམ་གྲངས་བརྗོད་པ་དུ་མས་གཞན་དག་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་གྲངས་དེ་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་དོན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲར་བསྟན་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་བྱེད་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་པས་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ཆོས་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ་འདིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དག་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། ཆོས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་སྟེ་དེ་རྒྱས་པར་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་གྲངས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་དུ་མ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དེ་ཉིད་དེ་རྒྱ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་དེ་ལྟར་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་དོན་རྣམ་པ་དུ་མ་དང༌། དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་གྲངས་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་གཉི་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྟོན་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། ལེགས་པར་གནས་པའི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་གནས་པའི་ཆོས་ཚིག་འབྲུ་དང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་


DTG116_Page_0022
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །དེས་དེ་ལྟར་སྔར་དད་པ་དང་མོས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དང་བ་སྐྱེས་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་རྟོགས་པ་དང༌། རྣམ་གྲངས་དུ་མ་རིག་པ། དོན་བཟང་པོ་དང༌། ཚིག་བཟང་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ན་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པས་ན་མཐོང་བའི་ལམ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པའོ། །བཤད་པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདིའི་ལུགས་ལྟར་ན་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཁོ་ནས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱང་སྤོང་བས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད་པ་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་ཡུལ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་ཡིན་གྱི། ཡེ་ཤེས་མང་པོ་རྣམས་ཐ་མི་དད་ཅིང་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ་ལས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བས་ཞེས་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རང་གི་དོན་གྱི་བཅུ་ཚན་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྐབས་མ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་བཤད་པ་ཉིད་ལས་བསྟན་པས་མ་བཤད་དོ། །སྔར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེས་དེ་ལྟར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་ནས། བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་རྙེད་པ་དང་མ་རྙེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་མཐོས་མི་དམས་པ་ཉིད་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ན་བག་ཡོད་བར་གནས་པས་དེའི་འོག་ཏུ་བག་ཡོད་པའི་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མདོ་ལས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པས་སྤོང་བར་


DTG116_Page_0023
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་མ་རིག་པ་དག་ཡོད་པ་དང༌། རྙེད་པ་ལ་ནི་ཆགས་ཤིང་དེས་ཀྱང་མཐོས་པར་འགྱུར་ལ། མ་རྙེད་ན་ནི་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་ནི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་དག་གིས་གོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མི་གོས་ཏེ་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤངས་པར་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་མནན་པས་རང་གི་མཐུའི་དཔུང་བྱེད་མི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་ཁོ་ནར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ལུས་པར་སྤོང་བར་ནི་མི་འདོད་དེ། ས་བཅུ་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་འོག་ཏུ་ས་ནས་སར་འཕར་བར་འགྱུར་བས་སར་འཕར་བའི་འཇུག་པ་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ཉིད་གནས་སྐབས་སྔ་མ་དག་པས་གནས་སྐབས་ཕྱི་མ་ཐོབ་སྟེ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་གོང་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་གཞན་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །སྔར་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་ཉིད་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞི་མཐུན་པར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དེ་དག་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་ཞེས་བསྡུ་བ་བསྟན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་ཕྱི་མ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་འདྲེན་པས་ས་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མར་འཕར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་བསྟན་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟེ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་ཐ་དད་པར་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་མཆོག་ཐོབ་


DTG116_Page_0024
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་བྱེད་ནུས་སམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གསང་བ་ནི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བའོ། །སྩོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ས་བཅུ་པ་ལས་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། བསྐལ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། འདིས་དེར་དེ་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་གསང་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕལ་བ་དག་གིས་བསམ་པར་མི་ནུས་པས་ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དེའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་མངོན་དུ་བྱ་བ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཤེས་པས་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་བརྗོད་དེ། དེ་ཡང་མདོ་ལས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་བར་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ་དེ་ཡང་བཤད་པ་ལས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་གཏོགས་པར། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་དེའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པ་འདི་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མིང་གཞན་བརྗོད་པ་བྱེ་བྲག་ཁྱད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ན་མིང་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དང་པོ་ནི་མིང་གཞན་ལ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་དག་གི་ཡང་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་ན་


DTG116_Page_0025
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤྱིར་མིང་རྩ་བའི་འཇུག་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དངོས་པོ་ཉེ་བར་འགོད་པ་ནི་མ་གཏོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་འམ་མདོ་གཞན་ལས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་ཉེ་བར་འགོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་ས་བཅུ་པ་འདི་ཉིད་ལས་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དག་གི་ནང་ན་སྨོན་ལམ་བཞི་བ་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡན་ལག་དང་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའི་རིགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་བཀོད་ཅིང་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བ་ནི་སྡུད་པ་སྟེ་གོས་བལྟ་བ་ལྟ་བུའམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འཇིག་པ་ལྟར་བསྡུས་པའོ། །འཇིག་པའི་སྒོ་ནས་འབྱུང་མོད་ཀྱི་བསྡུས་པ་ལས་མི་འདའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གསུམ་བར་འདོན་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ་གསུམ་པ་ཡང་རྒྱུ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལས་མི་འདའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུམ་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་རྩོམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེས་ས་འདི་དག་གི་མིང་ཐོས་ནས་བདག་གིས་འདི་དག་ནམ་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་དད་པ་དང་འདུན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐུལ་བ་ན་དེ་དག་སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱི་ཐད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོའོ། །སྩོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང༌། བཤད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །འདི་ཉིད་ཚོལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་མ་ཐོས་ཀྱི་བར་དུའོ། །འཐོབ་པ་ནི་འདི་དག་ཐོས་ནས་དོན་དང་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་འཛིན་པའོ། །འདིར་ནི་རྣམ་གྲངས་དང་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་དག་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་གཉིས་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་རང་གིས་རྟོགས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྩོམ་ཞིང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བཅུ་ཚན་འདི་གཞན་གྱི་དོན་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པར་རུང་ངོ༌། །ཚིག་དང་པོ་ནི་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པའི་རྩ་བས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་གཞན་བཅུ་ཚིག་གཞན་བཅུས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་


DTG116_Page_0026
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ལོག་པར་ཐོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འདི་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་དག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལེགས་པར་འཛིན་པ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་བཀོད་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་བཀོད་པ་སྟེ། བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་མཆོག་གིས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བཟུང་ནས་འཛིན་དུ་འཇུག་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བ་རྣམས་ལ་སྟོན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པའོ། །འདི་ཡང་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བཀོད་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་དོ། །དེས་དེ་ལྟར་ས་འདི་དག་བཟུང་སྟེ། དོན་དང་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་བསྟན་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་འདི་དག་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བས་ཐོབ་པར་འདུན་པ་དང༌། འདོད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་སྟེ། འདི་ཡང་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་སྟེ། ལྷག་པའི་བསམ་པས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པའི་དོན་ནི་དེ་དེ་ལྟར་འདུན་པ་དྲག་པོ་སྐྱེས་ནས། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་སྣང་བ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་བཤད་པ་དེས་བསྒོམ་པའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་དེ་དག་རྣམ་པ་དེས་སྒོམ་པར་བྱེད་ཀྱི། སྔ་མ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་ཙམ་གྱིས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་སྟོན་པར་བྱེད་པས་སྦྱོར་བ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་སྐབས་དེ་ནི་རྟོགས་པའི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་སྦྱོར་བའོ། །འདི་ཡང་མདོ་ལས། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་བྱེ་བྲག་གིས་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་བསམས་པ་


DTG116_Page_0027
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་བྱུང་བ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་པ་བྱེ་བྲག་གིས་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པར་བྱེད་པ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་པ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པས། མདོ་ལས་ཡོན་ཏན་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། མཐོང་བའི་ལམ་འདི་ཉིད་དངོས་པོའི་མཐའ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡོད་ན་དྲི་མ་གཉིས་དང་འབྲལ་བར་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ནི་དོན་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གདུལ་བ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེས་དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་ནི། དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྟོགས་པར་བྱེད་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་པས་ན་བསྒོམ་པའི་ལམ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དག་རྟོགས་པར་བྱེད་ཅེ་ན་དེ་དེས་རང་གི་རྟོགས་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ན། དེ་དག་ཀྱང་དེས་རྟོགས་ཏེ། དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དེའི་བྱ་བ་རང་གིས་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདི་ཡང་མདོ་ལས། ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ལ་འཇུག་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཡང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེས་སྒོ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་ནི་རྟོགས་པའོ། །སྒོ་ནི་འདིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེས་འགའ་དོན་ཡང་སྒྲ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སྒོ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅི་རིགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཅི་རིགས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི་ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ལུགས་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་གང་ལ་གང་


DTG116_Page_0028
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གནས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ཕྱོགས་ཉིད་དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ལྟོས་ན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་གནས་གཞན་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་གཞན་ལ་ལྟོས་ན་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་རང་གི་ཕྱོགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་བག་ཚ་བ་མེད་པ་ནི་མི་འཇིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཡུལ་པོར་མ་གྱུར་པའོ། །མི་ཤེས་པས་ཡུལ་ཡུལ་པོར་གྱུར་པ་དང་འདྲ་བས་ན་བག་ཚ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ལན་འདེབས་པའི་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། ལན་ནི་ཚིག་ལན་ནོ། །དེ་གདབ་པར་ནུས་བ་ནི་སྤོབས་པའོ། །གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ལན་འདེབས་ནུས་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །དེས་སུན་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བུར་མུན་པ་མེད་པ་ནི་སྣང་བ་ཡིན་པས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་ནུས་པ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཡང་མདོ་ལས། གནས་གཞན་ཅི་རིགས་སུ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ལ་བག་འཆུམས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པས་སྣང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གནས་གཞན་ཅི་རིགས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ལ་བག་ཚ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤོབས་པས་སྣང་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཆེན་པོའི་ས་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ལོ། །དེ་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང་དཔྱོད་པའོ། །དེ་དང་ལྡན་པས་གཞན་དག་གིས་དྲི་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་སྨྲས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལན་འདེབས་པར་ནུས་པས་དེའི་འོག་ཏུ་དྲིས་པ་ལན་འདེབས་ནུས་པ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཡང་མདོ་ལས། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཆེན་པོའི་ས་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་དང་དོན་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མིང་


DTG116_Page_0029
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་དོན་དང་ཚིག་དང༌། ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་དྲན་པ་མི་བརྗེད་པས་ཆུད་མི་གསོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་དྲན་པ་ཆུད་མི་གསོན་པ་ཡོད་ན་ཡོད་པས། ལ་ལ་ལས་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ༌། །ལ་ལ་ལས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཁོ་ན་ཞིག་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཚེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེས་ན་འདི་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པས། དེའི་ཉེས་པའི་གཉེན་པོར་ཐེག་པ་དམན་པར་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོར་རྩམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཡང་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་དྲན་པ་བརྗེད་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་ལེ་ལོ་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་པ་ནི་རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞུགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་སྟེ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་གང་ཡིན་བའོ། །དེ་ཐོབ་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྟེ་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཐབས་སུ་རིག་པའི་གནས་དེ་དག་ལ་མཁས་ཤིང་སེམས་ཅན་བག་ལ་ཉལ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པས་ཐབས་མི་ཤེས་པའི་གཉེན་པོ་རྩོམ་ཞིང་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ཡང་མདོ་ལས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རིག་པའི་གནས་ལྔ་ནི། སྒྲ་དང་གཏན་ཚིགས་དེ་བཞིན་བཟོ། །གསོ་བ་དང་ནི་དེ་བཞིན་དུ། །ནང་ནི་སོ་སོར་བརྟག་བྱ་བ། །ཤེས་པ་མཁས་པས་རིག་པར་འདོད། །དེ་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ནས་བཅུ་ཚེ་ན་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་རྣམས་ནི་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གིས་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་


DTG116_Page_0030
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་མང་པོ་ཉིད་དེ། །སྒོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དེ་ལའོ། ཇི་ལྟར་ན་འདིས་མཁས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་འདིའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་དང་འདིར་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནས་བཟུང་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུན་གང་གིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་གནས་སྐབས་གང་ནས་གང་མ་ཐོབ་པ་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ས་བཅུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །མདོ་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སམ་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ཞིག་འབྱུང་ལ། འདི་ལས་ནི་གཉིས་ཀ་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་འདིས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དང་པོ་ཉིད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྤོབས་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྤོབས་པ་སྤྱིར་གསུངས་ཏེ། དེ་ཉིད་རང་གི་མཐུ་དང་གཞན་གྱི་མཐུའི་སྤོབས་པ་ཞེས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སྤོབས་པའི་རྩ་བ་ནི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཅིག་ཤོས་ནི་དེའི་དབྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གི་རང་གི་མཐུའི་སྤོབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབྱེ་བའི་ངོ་བོ་སྤོབས་པ་གཞན་རྣམ་པ་བཞིའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱི་མཐུ་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་འཆར་བར་ནུས་ཏེ། དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེ་ནི་མདོ་ཉིད་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་བའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཞེས་ཚིག་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་སྣང་ཞིང་མུན་པ་མེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་མངོན་ཞིང་དོན་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་གྱུར་ནས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་དེ་ལྟར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་རྣམ་པར་བྱང་པས་སྤོབས་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །


DTG116_Page_0031
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གཞན་གྱི་མཐུའི་སྤོབས་པ་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་རུང་སྟེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་སྤོབས་པ་འབྱིན་ནུས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུང་གིས་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་བསྐུལ་བ་དང༌། བརྟས་ཤིང་ཁ་འབྱེ་ལ་རྒྱས་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བརྟས་པས་དེར་སྤོབས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རང་གི་མཐུའི་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཡོད་དགུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་འབའ་ཞིག་འཆད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འདིའི་རང་གི་ནུས་པའི་མཐུ་ཡང་འདི་འདྲའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་མདོ་ལས། རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། དེའི་སྟོབས་ཀྱི་སྤོབས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕན་འདོགས་པ་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེས་སྤོབས་པའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རང་གི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ས་བོན་རྣམས་ཀྱིས་བསྩགས་ཤིང་བསྒོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་རྟག་ཏུ་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་བཞིས་རློམ་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དྲུག་ཅར་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་སྤངས་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བཤད་པ། རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ཆར་ཡོད་དེ། མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཆོག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ས་བཅུ་པ་ལ་དེའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་དེ་དག་


DTG116_Page_0032
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཏུ་མི་བརྗོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་གི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དག་པ་འབའ་ཞིག་གི་གནས་ཡིན་པས་སོ། །འདི་གོ་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་འདི་དག་གི་གནས་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་ནས་དང་པོ་ནི་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐར་ཕྱིན་པ་འདི་ཡང་མདོ་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་ཡིན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་ཡིན་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། སྐུ་ནི་གནས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཉིད་སྐུའི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་གི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་རྟེན་ཡིན་པས་ཡེ་ཤེས་དེ་སྐད་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །མཐར་ཕྱིན་གཉིས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ད་གཟོད་ཁོ་ན་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གནས་སུ་སྐྱེ་ཞེས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་འོག་མིན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས། དེ་ཡང་མདོ་ལས། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ལུས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེའི་ལུས་ཁོག་པ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དཔག་ཚད་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་གི་ཚད་དུ་འབྱུང་བ་རྙེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཉིད་ན། དེ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་སྦ་ཞེས་བྱ་བ་ན། དབང་ཐོབ་པས་ཉོན་མོངས་བའི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་དེ་དག་ཏུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ནི་ཐུན་མོང་བའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོ་


DTG116_Page_0033
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རང་གི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་མདོ་ལས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲེ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྡུས་སོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ནི་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནས་དེར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ནི་ལམ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེས་ཀྱང་འབྲལ་བ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ཁྱད་བར་དུ་བྱས་སོ། །ཐུགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལུས་དེ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་པ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་བརྗོད་དོ། །བླ་ན་མེད་པའི་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟི་བརྗིད་ནི་གཟི་བྱིན་ཏེ་གཟུགས་མཛེས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ཡང་སྨན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའི་དཔལ་གྱིས་ཞེས་སྨོས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ཏེ། དཔལ་གྱིས་མཛེས་པ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་དཔེས་སྟོན་པར་བྱད་དེ། དེ་ནི་མདོག་མཛེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོའི་འཁོར་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་འཇུག་གོ །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་བ་ལ། མི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར་བས་གཟུགས་དང་མིང་གི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་མཛེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ལུས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཡན་ལག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་མཛེས་པར་བཤད་པ་ནི་དེའི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ་ཚིག་དགུས་བཤད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མཛེས་པ་ནི་ཚིག་གཞན་གྱིས་


DTG116_Page_0034
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཁོ་ནར་གནས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཡན་ལག་དང་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་དང་བཤད་པ་དག་གིས་སོ། །རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱས་པས་ཏེ། རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི། ལྟོས་པ་དང་ནི་ཆོས་ཉིད་དང༌། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ནི། །འཐད་པས་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ། །འདི་དག་རིགས་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་པས། ཐམས་ཅད་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་བྱུང༌། །དེ་ཕྱིར་རྟག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ལ། མི་རྟག་པ་ཡང་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རིགས་པ་ནི། །འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བར་ངེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མིག་ཁོ་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྔ་མ་ནི་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་རིགས་པ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པའོ། །འདི་ནི་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ལ། དང་པོ་གཉིས་ནི་སྐྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། མེ་ཁོ་ན་ཚ་ལ་ཆུ་ཁོ་ན་གཤེར་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་ཤེས་པ་སྟེ་མཐར་ཕྱིན་པ་དེས་སོ། །གང་གིས་གང་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དག་ལ་འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྟོག་གེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དག་ལ་འཐད་པས་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ལྟ་བས་ན་རིགས་པ་བཞིས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀླན་ཀ་དང་ལན་དུ་བཅས་པའི་སྒོ་ནས་གདུལ་བ་རྣམས་ལ་སྟོན་བར་ནུས་བའི་ཕྱིར་རིགས་པའི་སྤོབས་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོ་


DTG116_Page_0035
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་སྦྱངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་སྦྱངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་བཤད་པ་ལས་གང་གིས་གང་རིགས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇུག་པས་ན་འདུག་པ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གོ་རིམས་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་སྐབས་ལྟ་བུ་དག་ལ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་འོག་ཏུ། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་གོ་རིམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་སྟོན་ནུས་པ་ཉིད་བས་གོ་རིམས་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་མ་ལྟོས་ཀྱང་གཡེངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་ནུས་པ་ཉིད་པས་གཏམ་གྱི་བར་དུ་བཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གདུལ་བ་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དྲིས་ཏེ། གཡེངས་པའི་རྒྱུད་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐང་ཆད་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་དེ་དང་དེ་གང་ཡང་རུང་བ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཚིག་འབྲུ་རྣམས་དང༌། རྣམ་གྲངས་རྣམས་དང༌། དོན་རྣམ་པ་དུ་མ་ལག་མཐིལ་དུ་གཞག་པ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དྲན་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་ན་གྲོལ་བའི་སྤོབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། དྲན་པ་བརྗེད་པ་མེད་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་འབྲུ་དང་དོན་ཐམས་ཅད་དྲན་པ་ཉམས་པ་ནི་བརྗེད་པ་མེད་པའོ། དེའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་དེ་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བ་སྟེ། བརྗེད་པ་མེད་པའི་རྒྱུའི་སྤོབས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པས་ན་གྲོལ་བའི་སྤོབས་པ་ཞེས་བཤད་ཀྱི་སྐབས་མ་ཡིན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་བར་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་རྣམ་པ་གང་གིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་གྲངས་སྐད་དུ་མས་བརྗོད་པའི་རྣམ་པ་དག་དང་དཔེ་སྟེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་དཔེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཡིད་གཉིས་གཅོད་པར་བྱེད་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཡང་དག་པར་ངེས་པར་བསྐྱེད་པས་ན་གོ་བར་བྱེད་པའི་སྤོབས་པ་


DTG116_Page_0036
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཡང་མདོ་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་བློ་གྲོས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་བཅད་པས་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་བློ་གྲོས་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྐྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ་དེ་དག་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་མཛད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང༌། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཡང་དང་ཡང་དུ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་སོ། །མཐུན་པ་རྣམས་ལ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པར་བྱེད་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་ནི་གཞན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་བློ་མི་འདོར་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་པས་སོང་ཞིང་ཞུགས་པའི་བློ་གྲོས་གང་ཡིན་བ་དེ་མི་འདོར་བས་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདུས་བྱས་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདག་མེད་པ་དང་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་དག་ཡིན་པར་ཡང་དང་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །གདམས་ངག་ནི་ལུང་འབོགས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་པས་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དགོས་པ་ངེས་བར་འབྱུང་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདིར་སངས་རྒྱས་སུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལས་གཞན་པའི་གདམས་ངག་སྦྱིན་བའི་མཐུ་ནི་འདི་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མཛད་ཅི་དགོས། དེ་སྦྱིན་ནུས་པ་ནི་དེར་སྤོབས་


DTG116_Page_0037
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྟོབས་བཅུ་པོ་ཐོགས་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོབས་བཅུ་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་སེམས་དེ་དག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་ཐགས་ཐོགས་མེད་པས་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དྲུངས་ནས་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་གདམས་ངག་གི་སྤོབས་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོབས་བརྫི་བ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་བ་མཛད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོབས་དག་གིས་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་བརྫི་བ་མེད་པའི་མཐུ་རྙེད་པས་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་ཐར་པ་པའི་ལམ་གྱིས་ལུང་ཕོག་པས་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་པ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པས་ཞུམ་པ་མེད་ཅིང་མི་འགོང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་དང་ཉ་བར་གནས་ན་འགོང་བར་འགྱུར་གྱི། མི་འཇིགས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མཛད་པས་ན་བག་ཚ་བ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པས་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ན་བསྟན་པ་ཡིན། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ་དེས་སོ། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་དང༌། ལུང་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །ཚུལ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ལ་རྟོག་པ་ནི་དཔྱོད་པ་སྟེ་དེས་ཆོས་དེ་དག་གི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་མོས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་སྟོན་པས་ན་མི་ཟད་པའི་སྤོབས་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སོ་སོ་ཡང་དག་བར་རིག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་རྟོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་


DTG116_Page_0038
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དུ་མར་ས་བཅུ་པ་ལས་བཤད་དོ། །དེས་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཚུལ་དག་ནི་དྲུག་གོ །དེ་དག་ལ་རྟོག་པ་ནི་དཔྱོད་པ་དང་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཚུལ་དྲུག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཚུལ་དང༌། ཐོས་པའི་ཚུལ་དང༌། སྟོན་པའི་ཚུལ་དང༌། མཐའ་གཉིས་སྤོང་བའི་ཚུལ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དང༌། དགོངས་པའི་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱིས་དང་པོ་གསུམ་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་དགེ་སློང་དག །གཟུགས་ལ་རོ་མྱང་བ་ཡང་ཡོད། ཉེས་དམིགས་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཚོར་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་དེ་འདྲའོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ཁོ་ན་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་བསྟན་ཏེ། རོ་མྱང་བ་དང་ཉེས་དམིགས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་འདི་ཉིད་ལ་ཡོད་ན་བདག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་སྒྲོ་འདོགས་པ་མཐའ་བསྩལ་ཏོ། །བདག་མེད་ན་ཡང་དེ་དག་མི་རུང་ངོ་ཞེས་དེ་གཉིས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསྩལ་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལས་མཐའ་གཉིས་སྤང་བའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཚུལ་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་དང༌། དཔེར་ན་མདོ་ཉིད་ལས་དགེ་སློང་དག་ངས་ཇི་སྲིད་དུ་གཟུགས་ལ་རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པར་མ་གྱུར། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་ངས་བདག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པར་མ་གྱུར་གྱི། གང་གི་ཕྱིར་ངས་འདི་དག་ལ་རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ངས་བདག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་སྙམ་དུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ། མདོ་དེ་ཉིད་ལས་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། འདིས་ནི་ཐོབ་པའི་ཚུལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ངོ་བོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་དགོངས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུར་སྟོན་པས་དགོངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྟོན་པའི་ཚུལ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །མཇུག་ཏུ་ཟིལ་


DTG116_Page_0039
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་མི་ནོན་པའི་ལུས་ཉིད་སྨོས་པའི་འདི་ནི་དེའི་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་བ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ལུས་གང་ལ་མོས་པ་བཞིན་དུ་གདུལ་བ་རྣམས་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ལུས་དེ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་མཚར་རྣམས་མངོན་དུ་མཛད་པ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། དབང་བ་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཆོ་འཕྲུལ་དང་བཅས་པའི་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་ལས་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱན་ཆོ་འཕྲུལ་གང་དག་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཐ་དད་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །གང་དང་ལྡན་ན་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། དེ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཛད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དུ་མ་ཞིག་འདུས་ན་དེ་ཁོ་ན་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུས་སོ། །དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བའི་སངས་གཞན་དག་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མེད་ཅེ་ན་འདི་ལ་ཡང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུ་དེ་ནི་གཞན་དག་ལ་མེད་དོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་གཞན་དག་ལས་ཀྱང་སྲིང་མོ་ཡིད་གཉིས་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་གི་མཐུས་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསླང་བར་མ་ནུས་ན་གཞན་དག་གིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ་ཞེས་གྲག་གོ །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་མཐུ་དེ་འདི་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་དག་ལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་འཕངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །སྔོན་གྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་བས་འཕངས་པ་དེ་ལ་ཡང་མདོ་ལས། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྔོན་གང་གིས་ན་བདག་ཁོ་ན་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཡོད་ཀྱི་གཞན་དག་ལ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ།།


DTG116_Page_0040
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྟེན་ནི་དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་རྣམས་ཏེ་ཡོན་ཏན་འོག་ནས་གཞི་དག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་གང་དག་ཡིན་བ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ཡང་དག་བར་སྒྲུབ་པ་དང༌། འཐོབ་པའོ། །དེ་དད་པ་དང་ལྡན་པས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་ལ་འདུན་པ་དང་ལྡན་པས་དོན་དུ་གཉེར་བར་གྱུར་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདི་གཉི་ག་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་ལ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་ས་བཞིའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་འོག་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གཞི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ཡང་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པ་ལ་ཡང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཤས་ཀྱིས་ཡོད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་པའི་ཕྱིར་མདོ་ལས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་ལ། བཤད་པ་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐར་ཕྱིན་བ་ཞེས་སྨོས་སོ། །རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཚོགས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པས་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་འབྱོར་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱིས། དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་ཆུད་མི་ཟ་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྱོར་པ་མཆོག་རྣམས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་སྟེ་གསང་བ་དག་ཁོ་ན་ཆོས་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མེད་དོ། །དེ་དྲན་པ་མི་བརྗེད་པ་ནི་འཛིན་པ་སྟེ། འདི་དྲན་པ་དེའི་སྣོད་དང་གཞི་ལ་རྟེན་ཡིན་པའོ། །གསང་བ་སྨོས་པ་ནི་དཔེ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཆོས་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པ་དག་ཐོས་ནས་དྲན་ཞིང་འཛིན་པར་ཕོད་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་བར་ཤེས་པ་འོད་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་དག་མོས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་ཕལ་ཆེར་དཔེའི་དབང་


DTG116_Page_0041
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་བྱས་ནས་བཤད་པར་ཟད་དེ། འདི་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡང་བ་ཉིད་དུ་མོས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་རྣ་བ་དང་ལྷའི་མིག་དག་ནི་སྒྲ་དང་སྣང་བ་ལ་མོས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུངས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ནི་ཡི་གེ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེ་དེ་དེ་དག་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་སྔ་ཕྱི་མི་འགལ་བའོ། །དོན་དམ་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདམས་ངག་གང་ཡིན་པ་དེ་བསླུ་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་རྟོགས་པས་ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་ལས་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱག་རྒྱས་ལེགས་བར་བཏབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དོན་དམ་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་མོ། །ཡང་འདུལ་བ་དང་ཆོས་མངོན་པ་དང་མདོ་སྡེ་ལ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དེས་ལེགས་པར་བཏབ་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། གདམས་ངག་གོ་ཞེས་ཚིག་ཁོང་ནས་དྲང་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སླུ་བར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གདམས་ངག་དེ་ཉིད་ཕྱག་རྒྱ་ཡིན་ཏེ། རང་ལ་ངེས་པ་བཞིན་འདོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླུ་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་གང་དག་ལ་འདོམས་པ་དེ་དག་གིས་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུ་ཡང་ཡོད་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་ཡང་ཡོད་པས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་དོན་དམ་པ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའོ། །གནས་པ་ཉིད་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། མཚུངས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་བ་དེ་ནི་ས་དང་པོར་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཆེན་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་དོན་གྱི་དབྱིངས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱས་


DTG116_Page_0042
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །སྔར་ནི་བྱེ་བྲག་བསྡུ་བ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་བ་ཉིད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་ཟག་པ་མེད་པ་དག་ཁོ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྲིད་སྒྲུབ་གཞུ་ཐོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དབྱིངས་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཏེ།། དེའི་ཡུལ་ཅན་ལ་ཡང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་གང་དག་ཡིན་པ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ནི་ཐོས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཀུན་རྫོགས་པའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་རྣམས་པས་ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི། སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་དག་པ་ཉེད་ཆོས་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གསུང་རབ་ཉིད་བཤད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སོ། །དེ་ཉིད་རིགས་ཀྱི་དོན་གྱིས་ན་དབྱིངས་ཏེ་གང་ཞིག་གང་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དེའི་རིགས་དང་དབྱིངས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་དོན་མཉན་པ་དང༌། བསམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཆོས་དེས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ས་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་རྒྱལ་བ་ཡོད་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། རྒྱས་པ་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་ཡས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མཐའ་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དགེ་བའི་དོན་གྱིས་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏོ། །ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །རྒྱས་པ་ནི་བསྐལ་པ་དུ་མར་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་འདི་བསྐལ་པ་དུ་མས་བསྒྲུབས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །མི་རྟག་པ་འདུས་བྱས་སྡུག་


DTG116_Page_0043
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྔལ་ཡིད་དུ་འོང་བ། འགྲུབ་པ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའོ། །དེར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་སློབ་དཔོན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཞེས་བསྟན་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གོ་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་དེས་བསྐྱེད་པའི་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་དག་གིས་ཀྱང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་ལ། དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་མཐར་ཐུག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་དབང་གིས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ནས་ལྡོག་གི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་དག་སྐྱེས་ན་ཆེས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་དེ་ལྟར་ན་འདི་འབྲས་བུ་མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ནི་མ་འོངས་བའི་དུས་སོ། །དེའི་མུ་ནི་མཐས་གཏུགས་པ་སྟེ་དེ་རྣམ་པར་འཆད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཐུག་བ་ནི་གཞོལ་བ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་འདིར་སྡུག་པ་སྨོས་པ་དང་འགྲུབ་པ་སྨོས་པ་མ་མཛད་དེ། རྟག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་སྡུག་པ་དང་ལྡན་པས་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཐོབ་པས་འདི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རིམ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བརྗོད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པར་བརྗོད་མ་ཐག་པས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཙམ་ཞིག་ཐོབ་པར་བཤད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་


DTG116_Page_0044
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་བཀག་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལ་འཇུག་པས་འདི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་རྩོམ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་གང་ལས་འབྲུ་རྣམས་སྐྱེ་བ་དེ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བས་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་འདི་དག་ལ་འབྲས་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲུ་འབྲས་བུར་གནས་པས་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འདི་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་མཚན་ཉིད་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་མ་ཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ས་དང་པོ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེས་ནས། དེ་དང་བྲལ་བས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་དགེ་བ་བཅུ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་དེ་ཆེས་ཕྱུག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་སྣང་བ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་བཟློག་པ་བརྗེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་མུན་པའི་ཚུལ་ཅན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་གང་འདི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ལྷག་པར་གཡོ་བ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། དེ་དང་བྲལ་བར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་དང་པོ་ཁོ་ན་ལ་སྤངས་སོ་ཞེས་བསྟན་བའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་གསུམ་པ་ལས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ལྟ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདི་ལྟ་བས་བྱས་པའི་འཆིང་བ་རྣམས་ནི་སྔ་ནས་སྤངས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཕྲ་བའི་རྣམ་པ་ནི་དགེ་བལ་སོགས་པའི་སེམས་ལ་ཡང་དེ་དང་མི་འགལ་བར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པས་བརྟག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ཡང་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང༌། བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་བས་རགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་


DTG116_Page_0045
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་ཡིད་དུ་བྱེད་ཅིང་དེ་སྐྱེ་བའི་ས་བོན་འཇོག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེའི་བརྗོད་པས་བསྒོས་པའི་བརྗོད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟག་དཀའ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་དམིགས་པས་ཀྱང་ཕྲ་བ་ཡིན་ནོ། །རིང་དུ་སོང་བ་ཉིད་ནི་བཞི་པའི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུ་གསུམ་གྱི་ས་ཕྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ནུས་ཀྱང་ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དམན་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕལ་ཆེར་མཚན་མ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཉུང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་རགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་དེ་མ་སྤངས་པར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བས་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་ཆུང་དུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་རྒྱ་མཚོར་འགྲོ་བའི་གྲུ་བོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཚན་མ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མངོན་བར་འདུ་བྱེད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མངོན་བར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །བཅུ་པ་ལ་ནི་གསང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཐོབ་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དབང་མ་ཐོབ་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ས་འདི་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། བྱེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་དག་ནི་འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་


DTG116_Page_0046
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མངལ་ན་གནས་པའི་གནས་སྐབས་བཅུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཕྱི་རོལ་སྤྲིས་མར་ཆགས་ལ། ནང་རླན་ཏེ་མར་འདུག་པ་ནི་ནུར་ནུར་པོ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ཁད་དེ་ཆགས་ལ་ཤའི་དངོས་པོར་མ་རེད་པ་ནི་མེར་མེར་པོ་ཡིན་ནོ། །རྙོལ་རྙོལ་པོར་འདུག་པ་ནི་ཉོལ་ཉོལ་པོ་ཡིན་ནོ། །ཤར་གྱུར་ཅིང་མནན་བཟོད་པ་ནི་ཤ་མཁྲང་བ་ཡིན་ནོ། །ཤ་སྐྱེས་པ་དང་ལྡན་པས་ཡན་ལག་གི་མཚན་མ་དོད་པ་ནི་ལུགས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་མངལ་ན་གནས་པ་དེ་ཕྱིས་མིའམ། དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་སྔོན་རོལ་སྲིད་པའི་གཟུགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་འགྱུར་ཞིང་ལྡོག་པས་འགུལ་བ་ནི་ལས་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །ཆེན་པོ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དགག་པ་འདི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་འདི་དག་མི་གསུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རབ་འབྱམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བྱང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། འཚེ་བྱེད་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ། །གང་དག་ཟག་ཟད་ཐོབ་པ་དག །རྒྱལ་བ་ང་འདྲར་ཤེས་པར་བྱ། །སྡིག་པའི་ཆོས་ལས་ང་རྒྱལ་བས། །དེ་བས་ཉེར་འགྲོ་ང་རྒྱལ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒྱས་པར་བྱེད་པས་ན་སྲས་ཏེ། སྨྲས་པ། བུ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་ལས་རྒྱལ་བྱེད། །ཚ་བོ་ཡིས་ནི་ཀུན་དགའ་འཐོབ། །ཡང་ཚ་ཡིས་ནི་མཐོ་རིས་ཀྱི། །འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་མཆོད་པར་འགྱུར། །འདི་གང་ཞིག་གང་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དེའི་རིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལམ་ལས་སྐྱེ་བས་ལམ་ནི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་ཤིན་ཏུ་བརྩམས་པ་ལམ་དེ་འདོད་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྒྱལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་དེ་


DTG116_Page_0047
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་པར་བྱེད། སྐྱོན་མེད་པར་བྱེད་པས་ན་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྲས་དག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །གང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་ཞལ་ནས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་གཞུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ཕ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་རྣམས་ལ་ལས་འདི་ལྟ་མ་ཡིན་བར་ཡང་འབྱུང་བ་སྣང་སྟེ། དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་ནི་ཞལ་ནས་གསུངས་པའི་གཞུང་མ་ཉམས་པ་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་ལས་འོངས་པ་གང་ཡིན་བ་དེའི་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། དེ་ལྟ་བས་ན་ལ་ལ་ལས་འདི་ལྟ་མ་ཡིན་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་ནས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེའོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། གཞུང་དེ་ནི་ཉམས་པས་ཡིན་གྱི་འདི་ཁོ་ན་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཆ་གཅོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཞལ་ནས་གསུངས་པའི་གཞུང་མ་ཉམས་པ་གང་གིས་ཤེས་པ་ཞལ་ནས་གསུངས་པའི་དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་ཤེས་པ་བདག་གི་བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དེ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་གཞུང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཞི་དེ་ལས་བྱུང་ཞིང་སྐྱེས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྟེ། དེ་ནི་དྲན་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་ཡེ་ཤེས་སྨོས་པས་སྟོན་ཏོ། །འཇིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྟོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཆོས་མཐོང་བ་དང་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་རྟོགས་པ་སྟོན་པས་འདི་དག་གི་རྟོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱང་བཤད་པ་ཡིན་ལ། ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་འཇིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་གཉིས་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རྟོགས་པ་ཅུང་ཟད་


DTG116_Page_0048
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཙམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། བདེན་པ་མཐོང་བ་ནི་རྟོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་དག་གིས་ཀྱང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་ཤིང་དེ་དག་དེ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་མ་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ལ་ཡང་བཤད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་པས་དེ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དག་ནི་བསྟན་པ་འདིའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་རྣམས་ཡིན་ན། གཞན་ཅི་ཞིག་གི་ཕྱིར་མི་བཤད་ཅེས་བྱའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བར་ཟད་དོ། །སྤང་བར་བྱ་མིན་ཞེས་བྱ་བའི་གནོད་པར་མི་བྱེད་པས་སྤང་བར་བྱ་མིན་ཏེ་ཟོས་ན་གནོད་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ལེགས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དོར་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་བས་ན་སྤང་བར་བྱ་མིན་ཏེ། ཟ་བ་ན་འབད་དེ་མི་དགོས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པའི་ཕྱིར་རང་ལྟོར་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ན་མི་འཆི་བ་འམ་འདི་ཡོད་ན་མི་འཆི་བས་ན་བདུད་རྩི་ཡིན་ལ་འདིས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྲོག་འདོར་བར་མི་བྱེད་ལ་འདི་ཡོད་ན་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྲོག་འདོར་བར་མི་བྱེད་དེ། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་ཆོས་ཀྱིས་ཀུ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འདྲིས་པས་དཀའ་བ་ཉིད་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་པས་མ་གོམས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གོམས་པ་ནི་འདྲིས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ས་དག་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་བཤད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་དེ་རྣམས་བསྟན་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འདྲ་བས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའི་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འདོད་ན། དེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྒྲར་བརྗོད་ཅེ་ན་དེའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་དངོས་པོ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་


DTG116_Page_0049
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་གི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུམ་བསྟན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་བར་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བས་ཀྱང་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཕྲ་བས་ན། གང་གི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟར་དོན་ཟབ་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བརྗོད་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་ཀྱང་དཀའ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་ཀྱང་དཀའ་ཞེ་ན། འགྲོ་བས་ཐོས་ན་དེར་ནི་རྨོངས་པར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གཞུང་འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཚིག་འདི་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པའི་ཆེད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་བ་མེན་རི་མོར་བྲིས་པ་བཞིན་དུ། དོན་དམ་པའི་དངོས་པོར་བརྗོད་པར་ཟད་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ཁོ་ན་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཙམ་ལ་སོ་སོར་འབྲང་ཞིང་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ན་དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དུ་སེམས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་འབྲུ་སྐྱེ་བའི་གནས་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནང་གི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ས་ཡིན་ཏེ། འབྲུའི་ས་བཞིན་ནོ། །གང་དུ་དེ་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཟིན་པ་དང༌། མ་ཟིན་པ་དག་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་པར་རྒྱུ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ས་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་ས་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་འདིས་ནི་སྔར་བཤད་པ་བས་མཆོག་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སྐབས་ནས་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པས་ཀྱང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་པོར་འབྱུང་ངོ༌། །ལོ་མ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚིག་ཟུར་གྱིས་ན་ལོ་མ་ལ་རླུང་སྣང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རུང་སྟེ་རླུང་ནི་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་གཡོ་བའི་ལས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ལོ་མ་ལ་མིག་གིས་དམིགས་པར་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འགུལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མ་ཐོང་སྟེ་ཡོད་པར་རྟོགས་པར་ནུས་སོ། །ནམ་མཁའ་འབའ་ཞིག་ལ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ་ནི་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་


DTG116_Page_0050
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་ལ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཡང་མཉན་པར་ནུས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཡེ་མཉེན་པར་མི་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་སྲ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་བརྟེན་པོར་གཞག་པར་བྱས་ཤིང་ཆོས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཡང་ཤེས་པར་བྱས་ནས་མཉན་པར་ནུས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མཉན་པར་སྲིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདུན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའི་ལུང་ཐོས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པ་སྟེ་རྟོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་གྱི། ཐོས་པ་མང་པོ་རྙེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་པས་འདུན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཐོས་པ་འཐོབ་པའི་ཐབས་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཡོད་པས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཐོས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་དང་མཐུན་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མཉེས་པར་བྱེད་པས་ན་ཀུན་དུ་ཚོལ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ་ཞེས་གསུངས་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་སྟེ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་བའི་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ་ཡོད་པས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེ་དག་ལས་ཐོས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅིང་མ་ཉམས་ལ་དེ་ཡང་མང་པོ་ཡིན་གྱི་ཉུང་དུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡུན་རིང་པོར་ཏེ་ལོ་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཚེ་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པས་ན་ཐོས་པ་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ཡང་འགའ་ལས་མ་ཡིན་གྱི་ཚད་མེད་པ་དག་ལས་འོངས་པས་ན་མང་པོ་ཡིན་ལ་ཡུན་རིང་པོར་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེས་དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཐོས་པ་བཟུང་ནས་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་ཐོས་པ་མ་ལུས་པ་ཡང་དག་པར་གཟུང་བའི་དྲན་པའི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པས་ན་སྐྱེ་བས་


DTG116_Page_0051
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཀྱང་ལུང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསྩགས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་ནི་ཐོས་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་བཤད་དོ། །འདིས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྟོགས་པའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་ལ་གནས་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞིང་ལུང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཞུགས་ན་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཡིད་གཉིས་དང་ནིམ་ནུར་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བརྗོད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པས་རབ་ཏུ་མི་རྒྱུ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འདིས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱས་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ནུས་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་འདས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐོབ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་འདོད་པས་ན་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་མོས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བསམ་པ་དང་མོས་པ་ཡོད་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་རང་གི་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཁོ་ནས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱིར་གདམས་ངག་སྦྱིན་པར་བྱེད་པས་ན་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལ་གཞན་ལ་རག་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྣོད་དུ་མི་འགྱུར་བ་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་རྣ་ལམ་དུ་གྲག་ན་གཞན་ལ་མི་མཛེས་པར་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་སྟོན་ཏོ། །རབ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་སྟེ་བོད་པའི་ཚིག་ལོགས་ཤིག་ཡིན་ནོ། །དམ་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་བློ་ཉིད་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མཛད་དེ། དེ་ལ་ཉན་ཐོས་


DTG116_Page_0052
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དམ་པ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བརྗོད་ན་ལེགས་བརྗོད་སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི་དྲིས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་རིགས་པའི་སྤོབས་པ་ཉིད་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ལེགས་བརྗོད་ནི་འགྲེལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིགས་པའོ། །མཐའ་ཡས་པ་ནི་ཟད་མི་ཤེས་པ་སྟེ་མཐའ་ཐུག་པ་མེད་པའོ། །བརྗོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐྱོད་ན་སྟེ། གཞན་དག་གིས་གླེངས་ཤིང་དྲིས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། འདི་ཡང་དྲིས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བས་འགྲེལ་ཏོ། །སྙན་ཞིང་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཡི་གེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྙན་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་གཉིས་ཏེ་དེ་ལ་སྙན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྙན་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བའོ། །དམ་པའི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དྲན་པ་ཁོ་ན་ལ་འདིར་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་དྲན་པ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ་སྟོབས་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དད་པའི་དབང་པོ་དེ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ངེས་པར་རྒྱལ་ཏེ། མཆོག་གི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་ལ་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་དྲན་པ་དེ་ཉིད་ཉན་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ལེན་པ་ཡིན་ལ། དུས་ཕྱིས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་དེ་སྐད་བཤད་དེ། སྒྲ་མི་བརྗེད་པ་ནི་ལེན་པ་ཡིན་ལ། དོན་མི་བརྗེད་པ་ནི་འཛིན་པ་ཡིན་པས་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་གནས་སྐབས་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འཐོབ་པ་ནི་རྟོགས་པ་དང་རྙེད་པའོ། །བསམ་པ་རྣམ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལ་འཇུག་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་གིས་སམ་འདི་དག་ཏུ་དོན་རྣམ་པར་བརྗོད་པས་ནི་རྣམ་འབྱེད་ནི་བསྟན་པའི་བདག་ཉིད་དག་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་བཤད་པ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རྒྱགས་པས་ན་ཆོ་


DTG116_Page_0053
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཆོས་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་སེམས་ཀུན་དུ་ཆགས་ཤིང་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པས་ན་ཆོས་ལ་གུས་པར་མི་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་ནི་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་གུས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བས་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བ་ལ་སོགས་པར་ལོག་པར་རྟོག་པས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་འདི་ཅི་ལྟ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་མི་མོས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འདི་དག་གི་གཉེན་པོ་སྤྱོད་པ་དང༌། སྤངས་པ་དག་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་བགྲོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། འགྲོ་བར་བྱ་བའི་དོན་གྱིས་བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ས་རྣམས་བཤད་པ་དང་བསྟན་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སའི་ཁྱད་པར་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་བཤད་པར་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་བྱིན་རླབས་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་གོ །ཚིག་གཞན་དག་གིས་བྱིན་གྱི་རླབས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འབྱེད་པས་ན་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་གོ །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་མཛད་པས་ན་གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡིན་པས་ན་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་དང་མིའི་ནང་ན་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བར་སྨོས་པས་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ལ་མི་མཉམ་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་ནས། ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་ཉིད་དུ་གཙོ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །མི་མཉམ་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མ་ནི་དེའི་ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཚིག་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་རབ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི་རིས་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྙེན་གནས་པའི་སྡོམ་པ་མ་གཏོགས་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ནང་གནས་


DTG116_Page_0054
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་ཏམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་འགྲོའི་མི་ཁོམ་པར་སྐྱེས་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །བདེ་འགྲོའི་མི་ཁོམ་པར་སྐྱེས་པ་ནི་འོད་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ་མེས་འཇིག་པའི་རྩེ་མོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བསྲེགས་པའི་བསྐལ་ཚེ་འཕོས་ན་ཡང༌། ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་པ་ནི་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཆོས་འདི་ཐོས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤོང་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བས་དེ་དག་གིས་འདི་ཐོས་ཀྱང་མ་ཐོས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པར་བལྟས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པར་བལྟ་བས་ནི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱས་ནས་དེ་དག་གི་མཐུས་བཤད་པར་བྱའི་རང་གི་མཐུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་བལྟ་བས་ནི་ཉེ་འཁོན་མེད་བ་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་སེམས་སྙོམས་པར་བཤད་པར་བྱའི་གཅིག་གི་ངོར་བལྟས་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྲ་བ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་གོང་དུ་ཤེས་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་པའི་དུས་ན་ཕྲ་བ་ཉིད་དང༌། ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཕྲ་བ་ཉིད་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚིག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་དམིགས་པ་དེ་ལ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་བརྗོད་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་གཅིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཇུག་པ་ནི་འཁོར་བར་འགྱུར་བས་འཁོར་བ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དུས་གསུམ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་འདུས་བྱས་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དུས་གསུམ་རྣམས་ལས་གྲོལ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གནས་གྱུར་པ་རྟག་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ་གནས་གྱུར་བ་རྟག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་འདིའི་གནས་ཡིན་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་དུས་གསུམ་ལས་གྲོལ་བའི་གནས་ཅན་ལ་དུས་གསུམ་ལས་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་


DTG116_Page_0055
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བསམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །སེམས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་དུས་མཉམ་པ་ཁོ་ནར་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ལམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་སེམས་ཀྱང་ཡིན་ལ་གཞན་དག་གི་ལམ་ཡང་ཡིན་པས་སེམས་ཀྱི་ལམ་མོ། །ཡང་ན་སེམས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཡིན་པས་སོ། །སེམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་བསམ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའོ། །ཉེས་དམིགས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་མ་སྐྱེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་བཟུང་ན་དེའི་ཚེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དད་པ་དང༌། དང་པོ་དང་མོས་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མོས་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་རྩོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་རྩོལ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་བཟུང་ན་གཞན་ལ་ཡང་བསླུས་པར་འགྱུར་ཞིང་སྟོན་པ་ལ་ཡང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱང་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དག་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ནི་སེམས་ཀྱང་ཡིན་ལ་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་རྫོགས་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། བསམ་པ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གདམས་ངག་གིས་རྫོགས་པར་གསུངས་སོ། །གདམས་ངག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཡུལ་ཏེ། དེས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་རང་གིས་རིག་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་དམིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚོགས་བསྩགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་


DTG116_Page_0056
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ལེགས་པར་བྱས་ཚོགས་ཀྱང་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འཁོར་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་བར་བཟུང་སྟེ། དེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་དག་བའི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་བཞིན་དང༌། གཞན་ཡང་དེའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་བའོ། །འདི་སྐད་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འཁོར་ལེགས་བར་བྱས་ཤིང་དག་པས་ན་ཚོགས་བསྩགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་ནི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསྩགས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་ལེགས་པར་བྱས་འཁོར་ཀྱང་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཞེས་འདིར་ཡང་གོང་མ་བཞིན་དུ་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་འཁོར་ནི་ལུས་དབེན་པ་དང་སེམས་དབེན་པ་དང༌། འདོད་པ་ཆུང་བ་ཉིད་དང༌། ཆོག་ཤེས་པ་དང༌། འཚོ་བ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོར་ན་ཡན་ལག་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བ་དེས་ཐམས་ཅད་འཁོར་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དམིགས་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་ཞེས་གཏན་ཚིགས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དམིགས་པ་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་རྒྱུ་ལ་འཇུག་པས་དེའི་སྐབས་ཡིན་བས་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་དེའི་དབང་གིས་ན་སེམས་དམིགས་པ་གཞན་དག་བོར་ནས་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་སྤྱོད་ཅིང་རྒྱུའོ། །མདོ་ལས་ནི། སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང༌། གོང་མ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འཁོར་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གྲོང་གི་ཉེ་འཁོར་ལ་གྲོང་གི་སྒྲར་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་མཉེན་པའི་ཕྱིར་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡིན་པས་བསྩགས་པ་སྟེ་མདོ་ལས་སངས་རྒྱས་བྱུང་བ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་དག་དག་ལས་ཐོས་ནས། བསམ་པ་ལས་བྱུང་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལེགས་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དཔྱོད་པར་བྱེད་པས་ན་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་བསྩལ་བ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་ནི་ཆོས་དཀར་པོ་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གང་ད་


DTG116_Page_0057
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྩོགས་པའི་མཚན་གྱི་ཆོས་དཀར་པོ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་ཡོངས་སུ་དག །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་ཡང་ཐོས། རང་གི་ཆོས་དཀར་པོ་ཡང་བསྡུས་ཏེ་བདག་ཉིད་རྟོགས་པའི་འོས་སུ་རུང་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ས་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་གདམས་ངག་ཡོངས་སུ་མ་ནོས་ནས་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པས་བསྡུས་པ་སྦྱོར་བའི་སྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་བསྩགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མདོ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་བཟུང་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་གིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཤིན་ཏུ་བཟུང་བ་འམ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བཟུང་བ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། དེ་དག་གི་ལུང་ནན་ཏན་དུ་བསྒྲུབས་པས་དེ་དག་བཟུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་དེ་དག་གིས་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་བྱིན་ཏེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལས་འདས་ནས་ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་པས་ན། བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བསྩགས་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་ནི། བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །འོག་མ་བཞིས་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་ཐུན་མོང་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་དང༌། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའོ། །དེ་ལ་འདི་དག་ཁོ་ན་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པས་ན་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བསྩགས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ནི། ལྷག་པའི་


DTG116_Page_0058
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདོད་པས་ན་མོས་པ་བསྩགས་པ་སྟེ། གཞན་ལས་ནི་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་ངེས་པར་འཛིན་པ་མོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་མོད་ཀྱི། འདིར་ནི་འདོད་པ་ཁོ་ན་མོས་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་ནི། མོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་འདོད་པ་ནི་མོས་པ་སྟེ་དེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདོད་པ་ན་རྟག་ཏུ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དག་མངོན་དུ་བྱས་ནས་མང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་མངོན་དུ་གྱུར་བ་བསྩགས་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །མདོ་ལས་ནི། སྙིང་བརྩེ་བ་དང་སྙིང་རྗེ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དེ། དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །སྤོང་བ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་རོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །བསྒོམ་པ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བཤད་དོ། །ད་ནི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དགུར་ཕྱེ་ནས་ཚིག་དགུས་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་གང་གིས་ན་གཞན་དག་གིས་དྲི་བ་དྲིས་པ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐོགས་པ་མེད་པར་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། །མི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་


DTG116_Page_0059
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ་གང་གིས་ན་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པར་མཛད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་གདམས་ངག་སྩོལ་བར་མཛད་དོ། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་ན་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའོ། །སྙིང་བརྩེ་བ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་ན་དེའི་གཞི་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་གཞི། སྙིང་བརྩེ་བ་དང་སྙིང་རྗེ་དག་སྦྱོར་བར་མཛད་པའོ། །ཕྱོགས་བཅུ་མ་ལུས་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་ལུས་པར་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེས་ན་ཕྱོགས་བཅུ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་མཁྱེན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཡིན་གྱི། སྡོང་དུ་མ་དང་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་བསྩལ་བས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་ཁོ་ནས་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པས་གང་བར་སྣང་ལ་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་བེཌཱུཪྻ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་ལ་སེམས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྤྲུལ་པ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇུག་པར་མཛད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ན་ཡང་མི་གོས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དུས་གསུམ་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་དུས་ན་དུས་གསུམ་པའི་བསམ་པ་སྟེ། སེམས་རྣམས་དང༌། བག་ལ་ཉལ་ཏེ་


DTG116_Page_0060
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་རྣམས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་མཁྱེན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་གང་གིས་ན་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐབས་མཁས་པས་ཅིག་ཅར་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ། །ད་ནི་གཞི་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ས་ནི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་དམིགས་ནས་དེ་དག་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་དེའི་གཞི་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཚིག་དགུས་བཤད་དོ། །ཕྲ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་འདུ་བྱེད་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ། དེའི་རྣམ་པར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བར་མཐོང་ནས་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བར་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་དང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དགྲོལ་ན་དེའི་དུས་སུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ཁས་ལེན་པ་ནི་བསམ་པའོ། །འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་ཁས་ལེན་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་སྟེ། བསམ་པ་ལྷག་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཤིན་ཏུ་གསོས་ཤིང་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དགྲོལ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ན་འབྲས་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་སྟོབས་དང་བློའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དགྲོལ་ན་སྙིང་སྟོབས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་སྟེ། བློའི་སྟོབས་ཟབ་མོ་ཤེས་པ་ཉིད་དག་


DTG116_Page_0061
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཞིང་སྦྱངས་པའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལ་ཡོད་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྒྱལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པས་སྦྱངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དགྲོལ་ན་གཞན་གྱིས་མ་བསྟན་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གདམས་ངག་ཡང་དག་པར་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དགྲོལ་ན། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་དག་གི་ཁྱད་པར་ནི་བཤད་ཟིན་པར་ཟད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་གང་དག་ཡིན་པ་དེའི་དོན་དུ་གདམས་ངག་ཚོལ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདམས་ངག་ལུང་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་བཤད་དོ། །འདི་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གྱུར་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་གཙོ་བོ་ལ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་པ་དད་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་ཚིག་ཐ་མ་གཉིས་པོ་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་བསྟན་ཏེ་སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་གནས་ནམ་མཁའ་བཞིན་པས་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་མ་འོངས་པའི་མཐའ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེར་འབབ་དེར་གཞོལ་དེའི་མུར་ཐུག་པ་ཡིན་པས་ན་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་བུད་མེད་འགའ་ཞིག་ལ། དང་པོར་བུ་ཡན་ལག་རྫོགས་པ་སྐྱེ་བའི་


DTG116_Page_0062
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་མངལ་དུ་ཞུགས་ཏེ་བུ་ཆགས་པ་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་འདི་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཡན་ལག་རྫོགས་པ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་དང་པོར་སྐྱེའོ། །དཔེར་ན་བུ་དེ་ཉིད་རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་རིགས་ཆེན་པོར་སྐྱེས་ཤིང་དེ་ལས་གཞན་པའི་རིགས་དམན་པ་རྣམས་ལས་འདའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རིགས་རྣམས་ལས་འདའོ། །དཔེར་ན་བུ་དེ་རྒྱལ་པོས་བསྐྱེད་ཀྱང་མི་འདྲ་བ་བྲན་མོ་ལས་སྐྱེས་ན་གནད་ཀྱི་སྐྱོན་ལས་ནི་མི་འདའི་རིགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ནི་ཕ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་རིགས་ལས་འདས་པ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །ནམ་ཞིག་འདི་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དམ་པ་ཐབས་རིར་བབ་པ་ལས་བསྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་གནད་ལས་གྱུར་པའི་སྐྱོན་སྨད་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལས་ཀྱང་འདའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་དེ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཐབས་རིར་བབ་པའི་བཙུན་མོ་དམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ལས་བསྐྱེད་ཀྱི། ཐེག་པ་དམན་པའི་བྲན་མོ་ལས་མ་ཡིན་པས་གནད་ཀྱི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ལས་འདའོ། །དཔེར་ན་བུ་དེ་འགྲོ་བ་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེས་བསྡུས་པ་གང་ནས་ཤི་འཕོས་པ་དེ་ལས་འདའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་འགྲོ་བ་ལས་ནི་འདས་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འགྲོ་བ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་སོ། །དཔེར་ན་བུ་དེ་ལུས་རྫོགས་པ་རྙེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ཐོབ་བོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དགོས་པ་བདག་གི་དགོས་པ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དགོས་པ་ཉིད་དེའི་རང་གི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་བུ་དེ་སྐྱེས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་གནས་འགའ་ཞིག་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མཐོང་ཡང་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བ་ཐབས་མཁས་པ་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་


DTG116_Page_0063
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་བུ་དེ་བཙས་ནས་འཚོ་བ་འགའ་ཞིག་གིས་འཚོ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་ཞིང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཚོ་བར་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན་བུ་སྐྱེས་ན་རིགས་དང་འཚམ་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགའ་ཞིག་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་ངེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། དེ་ལ་གཞོལ་བ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་མའི་མངལ་དུ་བུ་ཆགས་པ་ཁུ་ཆུ་དང་ཁྲག་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་པས་ཐུན་མོང་སྟེ་སྤྱི་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་གི་མངལ་དུ་འཇུག་པ་དང་པོ་ཁོ་ནར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་མེད་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཏེ་སྤྱི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཁོ་ན་རང་གི་ངོ་བོ་དང་གནས་སྐབས་དང་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དགུར་གཞག་སྟེ། དེ་ལ་བདེན་པ་བཞི་མངོན་པར་རྟོགས་ཏེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ནི་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྟེ། དང་བའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའོ། །དགའ་བ་ཉིད་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དགའ་ཞིང་དེ་ཁོ་ན་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེས་ན་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འཕེལ་བས་དགའ་བ་དེ་ཉིད་གོང་མ་གོང་མའི་གནས་སྐབས་དང་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ལྷག་མ་རྣམས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བཅུ་ཚན་འདིས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་བཤད་དོ། །ད་ནི་དེའི་དམིགས་པ་དེ་བཅུ་ཚན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་པོ་དང་


DTG116_Page_0064
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དང་པོ་སངས་རྒྱས་ནི་རྟེན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་བརྟེན་པ་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བརྟེན་པ་ཡོན་ཏན་རྣམས་འབའ་ཞིག་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་དེ་དག་གི་རིགས་ལ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་དེའི་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཅིའི་ཡུལ་ཅན་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་རིགས་ལ་ཞེས་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སྐབས་སུ་བབ་པ་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དག་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་དང་པོའོ། །ཆོས་ཀྱི་རིགས་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་རིགས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་སུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཐ་དད་པ་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་བརྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཐ་དད་པར་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དག་བཤད་པ་ལྟར་འདི་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལ་སྤྱོད་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཉིད་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྤྱིར་བཤད་པ་དག་བྱེ་བྲག་གི་ངོ་བོར་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དེའི་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའི་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་དེའི་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དམིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ལོངས་སྤྱོད་ལས་ཕྱིར་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་ནི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་དག་གོ །དེ་དག་ཇི་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལྷག་པར་


DTG116_Page_0065
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆགས་ཤིང་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ལོངས་སྤྱོད་ལས་ཕྱིར་ལོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་ཉེ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བཞིན་དུ་ཡུལ་རྣམས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་ན་ལོངས་སྤྱོད་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །བྱིས་པའི་ས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་དང་རིང་བར་གྱུར་པ་དང་ཉེ་བ་དག་གིས་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་ལུས་འཐོབ་པས་ན་ལུས་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །ལྷག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྒྲུབ་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཕལ་ཆེའི། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེས་པའི་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པས་སྒྲུབ་པ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་བུའི་གྲོགས་ནི་ཕ་བྱེད། ཕའི་གྲོགས་ནི་བུ་བྱེད། རྒྱལ་པོ་ནི་འབངས་རྣམས་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད། འབངས་རྣམས་ཀྱང་རྒྱལ་པོའི་གྲོགས་བྱེད་ཀྱི། འདི་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་ཀྱང༌། དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གྲོགས་མི་བྱེད་པས་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་སྲེད་པའི་བྲན་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ནོར་བདག་གི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེའི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་སྡོང་དུམ་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེ་བས་ན་ཡུལ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་ལོག་པའི་འཚོ་བ་ལ་དགའ་བ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའི་འཚོ་བ་ལ་དགའ་བ་ཡིན་པས་འཚོ་བ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་འབྱོར་བ་ནི་འཚེ་བ་མང་པོ་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་གྱི། འདིའི་འབྱོར་བ་ནི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་པས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །འཇིག་པ་འདི་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཚོ་བ་མེད་པས་འཇིག་པ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མེད་པ་དང༌། འཁོར་གྱི་


DTG116_Page_0066
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནང་དུ་བག་ཚབ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱིས་མྱོང་བའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་དང་མལ་ཆ་དང༌། སྟན་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འོངས་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་བའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གིས་ལོག་པར་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་སྙན་པ་བརྗོད་ཅིང་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་ངག་གིས་མྱོང་བའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་ནང་གི་ཀུན་དུ་རྨོངས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱིས་མྱོང་བའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནི་འཆི་བས་འཇིགས་པ་དང༌། ངན་འགྲོས་འཇིགས་པ་དག་སྟེ། ལུས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ནོ། །ལུས་ནི་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཏེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོར་ལུས་ཐམས་ཅད་ལུས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་བྱེ་བྲག་གིས་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དང་འབྲལ་བ་དང་ཕྲད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བསོད་ནམས་མ་བྱས་པ་ལས་འཇིགས་པ་འདི་གཉིས་འབྱུང་ངོ༌། །ལོག་པའི་ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ལོག་པ་བདག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འཚོ་བ་མེད་པས་འཇིགས་པའི་གཞི་ཡང་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འཆི་བས་འཇིགས་པའི་གཞི་ཡང་ཀྱི་ཧུད་བདག་ནི་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མེད་པས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་གསུམ་འདི་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ནི། མདོ་ཉིད་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་བ་ཉིད་ནི་ངན་འགྲོས་འཇིགས་པ་དང༌། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བག་ཚ་བས་འཇིགས་པ་དག་གི་གཞི་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ལུས་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་ལུས་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བསྟོད་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ན་ཡང་དག་པའི་ལམ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་


DTG116_Page_0067
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་སུ་མི་ལྟུང་བས་ན་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཞེས་བཤད་དེ། མཐར་ལྟུང་བ་ནི་ཆུད་ཟོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་མེད་པ་ནི་འདིར་བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་གནས་པ་དང༌། ཞེན་པ་དང་ཐོགས་པ་ནི། ཆགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཐོགས་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ནི་གནས་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆགས་པ་མེད་པ་སྩོགས་པ་དང་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པ་སྩོགས་པ་ནི་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། མདོ་ལས་ནི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པས་གསུངས་སོ། །གང་མངོན་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། ཚིག་དང་པོས་བསྟན་ཏོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ངོ་བོའོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་གང་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། འཐོབ་པ་སྟེ་ཚིག་གསུམ་པས་སྟོན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཆགས་པ་མེད་པ་ཚོལ་བ་སྟེ། ཆགས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དང་ཅི་འདྲ་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མངོན་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །གཉེན་པོ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་དོན་གྱིས་གོ་བར་ཟད་དོ། །དེས་ནི་ཟློག་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཁས་མི་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་ཡིན་ཏེ། འདི་གཉིས་ནི་དྲི་མ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་མི་བྱེད་པ་ནི་དྲི་མ་གཉིས་ཏེ། དྲི་མ་འདི་གཉིས་ནི་མདོའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྒྱུ་དག་ནི་བརྗེད་ངས་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པར་གནས་པ་དང༌།


DTG116_Page_0068
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདུ་འཛི་ལ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་ས་བཤད་པ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསམ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྔར་ནི་དང་པོ་དོན་དམ་པ་པའི་སེམས་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་གནས་པ་བཤད་དོ། །ད་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ན་གནས་སྐབས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས། མཐོང་བའི་ལམ་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པས་ན་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་ཚོལ་བས་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཚོལ་བ་གུས་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བས་རིམ་གྲོ་བྱ་བའི་སྔ་ལྟས་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པས་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་པ་བླངས་པའི་ཡིན་ཏེ། དེ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་ནི་དད་པ་དང༌། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡོམ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་སྣ་ཚོགས་མང་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མོས་པའི་བསམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པ་དང་འབྲས་བུ་རྟག་པའི་རྒྱུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དུས་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། བསྐལ་པ་དང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་གསུམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཟད་པར་ཁྱབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འབའ་ཞིག་སྨོས་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་དུ་གོ་བར་འགྱུར་གྱི། འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟད་པར་ཁྱབ་པ་མ་ལུས་པ་སྨོས་པས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ན་ཡང་འཛམ་


DTG116_Page_0069
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུའི་གླིང་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་ལམ་གསུམ་པ་འདིས་ནི་རྟེན་ཅིང་འདྲ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་བསྟན་ཏེ། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པས་རྟེན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་དུ་བཏང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སྩོགས་པར་འགྱུར་བར་བྱའོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་དང་པོར་སེམས་ལ་བཞག་ནས་ཕྱིས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཞི་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ད་ནི་སེམས་ཅན་འདྲ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་བརྟན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཏེ། ཚིག་དང་པོ་དང༌། ཐ་མ་གཉིས་དང༌། ཚིག་བར་མ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང༌། རང་བཞིན་དང༌། ལས་དང༌། ཐབས་ཐ་དད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ཉིད་ལས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བར་ཟད་དོ། །ས་དག་ལས་འཇིག་རྟེན་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། སས་བསྡུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཐབས་བསྟན་པ་ལས་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བའི་ས་བཅུ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། ཕ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །སའི་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་ཡང་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ད་ནི་སེམས་ཅན་གང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་ཐ་དད་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཀྱང་བཤད་པ་ཉིད་ལས་བཤད་པར་ཟད་དོ། །དྲུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ད་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གང་ན་གནས་པ་དེ་བརྗོད་དེ། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མིག་འཕྲུལ་ལྟ་བུ་ནི་དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་མཐུས་མིག་འཕྲུལ་གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་


DTG116_Page_0070
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་བརྫུན་ཡང་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལས་སྒྱུ་མའི་མཐུས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པ་དུ་མར་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་འདི་དག་ཀྱང་བརྫུན་བཞིན་དུ་སྣང་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །འདི་སྙེད་དུ་ཡོངས་སུ་ཆུད་པ་ནི་ཚད་དོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཚད་མེད་པ་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་འཇུག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །བདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ད་ནི་གང་ལ་གནས་ཏེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཞིང་གཅིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་ཐམས་ཅད་རང་གི་ཞིང་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་རྒྱུ་བ་སྟེ་དེས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའོ། །འོད་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་ནི་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཏུ་འབར་བས་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་བཀོད་པའི་རྒྱན་གྱིས་ནི་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏེ། དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་པ་དུ་མ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལམ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དེ་དང་ལྡན་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཉེ་བར་བརྟན་པར་འགྱུར་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པའི་འབྱུང་གནས་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཏེ་གནས་པ་པོ་དེ་དག་གིས་གང་བ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །ཞིང་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ནི་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མོས་པ་དང་འཚམ་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཞིང་དེ་ལྟ་བུ་དག་སྟོན་ཅིང་ཡང་དག་པར་བསྟན་ནས་ཀྱང་མཐུས་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །བརྒྱད་པའོ་


DTG116_Page_0071
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ད་ནི་སྨོན་ལམ་ལྷག་མ་གསུམ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་མཐར་ཐུག་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་བདག་ཏུ་བསམ་པ་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་སྦྱོར་བ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་གཅིག་པར་འདྲ་བར་མཚུངས་པར་འགྱུར་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སེམས་ཤིང་ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ལ། སྦྱོར་བ་ཡང་འདི་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་པས་བདག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་ཅིང་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་དགའ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བར་དེ་དག་དང་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་གཅིག་པར་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །དེ་ཡང་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་འགྲན་ཟླ་ནི་དགྲ་སྟེ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པས་ན། འགྲན་ཟླ་མེད་པ་དག་གོ ། དེ་དག་སོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པའི་ཚོགས་ཡིན་ནོ། །ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་པ་ནི་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མཐུན་པར་དམིགས་པ་སྟེ། དེས་རྣམ་པ་གཉིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རྟག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་འགྲོགས་པས་འབེལ་བའི་གཏམ་གཏན་ལ་འབེབས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །མ་ཉམས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པ་སྟེ་དེ་ལས་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གཏན་དུ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་


DTG116_Page_0072
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་ཏོ། །དགུ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའོ། །དེའི་དོན་ཡོད་པ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་ནི་མདོ་ཉིད་ལས་ཚིག་གཞན་གསུམ་གྱིས་བཤད་དེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བདག་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་བཏབ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ནི། ལུས་ཀྱི་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཚིག་བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཡིད་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་དད་པ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལྡོག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དོན་སྒྲུབ་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་དོན་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་དེས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཤ་ཟོས་པ་ལ་སོགས་པས་རང་བཞིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནད་སེལ་བར་བྱེད་དེ་འདི་ལྟར་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་དེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤ་ཟོས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞིའོ་ཞེས་གྲག་གོ །ཕོངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཐོབ་པའོ། །བཅུ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལས་ལྔ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་ནས་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ལས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ནུབ་ན་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་ཏེ། ནུབ་པ་ལ་ཡང་འབྱིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་བདུན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་ནི། ཆོས་ཤེས་པ་སྟེ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་


DTG116_Page_0073
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་མེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པའི་དབང་གིས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ལེན་ཅིང་དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་ཟད་ན་ཡང་ཅི་དགར་འདུག་ལ། ཡོད་ན་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་དོན་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་འདུ་མངོན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྨོན་ལམ་མོ། །སྨོན་ལམ་དེ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་བརྩོན་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཐབས་དེ་སྒྲུབ་པ་ཤས་ཆེ་བ་ནི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོན་ལམ་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་པ་དང་དེ་འགྲུབ་པ་ནི་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདིར་འགྱུར་རོ། །དེ་འགྲུབ་པ་ཡང་སྨོན་པའི་དོན་འགྲུབ་པ་ཡིན་ལ། འདོད་པའི་དོན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་འདི་གསུམ་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞུང་འདི་མི་འགལ་ལོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ཡན་ལག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ནམ་མཁའི་ཁམས་བཞིན་དུ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གདམས་ངག་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་གདམས་ངག་སྤྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་


DTG116_Page_0074
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་པའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་རྒྱུན་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པ་ནི། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་ཡོངས་སུ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཐུག་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་ཉིད་རྒྱུད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་ནི་དང་པོ་གསུམ་མོ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་ནི་བར་མ་རྣམས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་ནི་ཐ་མ་རྣམས་སོ། །རྒྱུད་ནི་རྒྱུན་ཆགས་པ་སྟེ་རྒྱུན་དང་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པ་ལ་སོགས་པ་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་དོན་བཅུ་དག་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འདི་དག་ཤས་འགའ་ཞིག་ཡོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ལས་འོག་ནས་འབྱུང་བ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་ཁོ་ནའི་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་དག་ཅེས་བྱའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་དག་ལའོ། །དབང་གི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ནི་ཇི་སྲིད་འདོད་པར་ཡང་དང་ཡང་དུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བར་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བས་ལུས་དང་སེམས་དག་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ལྡན་པས་གཉེན་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་རབ་ཏུ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་དང་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་སྤྱོད་པ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ཉིད་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁྱད་པར་བསྡུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཉིད་སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདི་


DTG116_Page_0075
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་འཇུག་པ་འདི་ཡོད་པས་སམ་འདི་ལ་འདིས་འཇུག་པ་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འབྲུ་མང་པོ་དག་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་བཤད་པ། དེ་ནི་ས་བཅུས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚིག་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྔ་མ་ནི་ས་ཕྱི་མའི་འཇུག་པ་ཡིན་པའམ། སྔ་མས་ཕྱི་མ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པ་འདིས་དེ་ཉིད་སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པར་ཡང་མ་ཟད་ཀྱི། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱི་བར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པའམ། འདི་ལ་དེས་འཇུག་པ་ཡོད་པས་ཞེས་ཚིག་ཐ་དད་པའི་འབྲུ་མང་པོའི་བསྡུ་བ་ཁོ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ངོ་བོ་གཉིས་ཏེ། སྤྱོད་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་བར་དུའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བསྟན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་པས་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའོ། །རིམ་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བསྟན་ཏོ། །ས་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རིམ་གྱིས་དེ་དག་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ས་དང་པོ་ལ་ནི་སྤྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གོང་མ་དག་ལ་ནི་གཞན་དག་འགྲུབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་དྲུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། མུ་སྟེགས་ཅན་ཕྱིར་རྒོལ་བའི་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་དང༌། བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བའི་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ཏེ་མི་འཇིགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་སྟོབས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་


DTG116_Page_0076
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདྲེས་པ་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང༌། སྟོབས་ལ་སོགས་པས་རིམ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་དང༌། བདུད་དག་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཀྱང་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད་ཅིང་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་མཐའ་དབུས་མེད་པར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ནི་དང་པོ་དང་དབུས་དང་མཐའ་དག་ཡིན་ནོ། །མཐའ་སྨོས་པས་ནི་འདིར་མཐའ་མ་ཡང་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལས་གཞན་པའི་དམིགས་པས་ཐ་དད་དུ་མི་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རང་རིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡང་ཞུགས་ལ་དེའི་རྣམ་པ་སྣང་བས་བསྒྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་དེའི་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིས་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་


DTG116_Page_0077
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་བྲལ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདིས་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྤྱོད་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་མདོར་བསྡུས་ནས་ཚིག་ཐ་མ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་དབེན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པས་ན་སྒྲོ་འདོགས་པ་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པ་སྟེ་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་བདག་དང་ཆོས་རྣམས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་ནི་དེ་གཉི་གས་དབེན་ཏེ་རྟོག་པ་དང་བརྟག་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པ་ལ་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཞི་བ་ནི་དོན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཞི་བ་དག་གོ །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ནོ། །སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་ཞེས་བྱས་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པ་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། གཉིས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་ན་དེ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། མཚན་མ་མེད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ལྡན་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཐེག་པ་དང་དམན་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་


DTG116_Page_0078
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྨོན་པ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་སྤོང་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་སྟེ། འདིས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གོས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་དམིགས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་མེད་པ་དང་བརྟག་མི་ནུས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཚད་མེད་པ་དག་གོ །ཡང་ན་འདིས་སྐྱེ་བར་བྱེད་པས་ན་སྐྱེ་བའི་ལམ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་སྟེ་དེའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེ་བ་དག་གོ །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་དཀའ་བ་དག་སྟེ། སྒྲུབ་པར་དཀའ་ཐོབ་པར་དཀའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས་ལྟ་བ་ངན་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ལམ་རིག་པའི་མུན་པས་བསྒྲིབས་པའི་མིག་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་དང་པོ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །གཉིས་པ་ནི་བདག་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་གསེར་ལ་སོགས་པ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་ཏེ། ལྟ་བ་གསུམ་པ་ནི་སྲེད་པ་རྣམ་པ་དུམ་འབྱུང་བ་ལས་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་ཚོལ་བ་སྟེ། སྒྲུབ་པའི་དུས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་བསམ་པའི་ཉེས་པ་སྟེ། སྒྱུ་དང་གཡོའི་བསམ་པ་དག་གིས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་སྦྱོར་བའི་ཉེས་པའོ། །ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་དག་ཀྱང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསམ་པའི་ཉེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསུ་བར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་དེ། འགྲོ་བ་གཞན་དག་ཏུ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ངན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་ན་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ལུས་དང་


DTG116_Page_0079
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལོངས་སྤྱོད་དག་ལ་ལོག་པར་སྦྱར་བ་ཡིན་པས་འདི་གཉིས་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྟ་བ་དྲུག་པ་ནི་ཡུལ་སྡུག་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དང༌། མི་སྡུག་པ་ལ་ཞེ་སྡང་བ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་ལ་གཏི་མུག་པའོ། །བདུན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་གནོད་པ་བྱེད་པའི་དུས་ན་ནི་ཁྲོ་བའོ། །མདུད་པར་འཛིན་པའི་དུས་ན་ནི་ཁོན་དུ་འཛིན་པའོ། །བརྒྱད་པ་ནི་ཕན་ཚུན་གནོད་པ་བྱེད་པའི་དུས་ཉིད་ན་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཁོ་ན་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགུ་པ་ནི་སྤྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་དུས་ན་སྟེ། འདོད་པའི་ཟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འདིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་ཁོ་ན་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འདོད་ཀྱི། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་རྣམས་དང༌། ཚེར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དག་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་བྱུང་བ་གཅིག་པ་ཁོ་ན་ལ་མིང་དང་གཟུགས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མིང་དང་གཟུགས་དེ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་བསྡུ་བ་སྟོན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཅིག་ཅར་བྱུང་བའི་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་བ་ནི་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་མིང་དང་གཟུགས་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། དེ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དུས་ཁོ་ན་ན། དེ་དང་དུས་མཉམ་པའི་མིང་དང་གཟུགས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྡུས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་དང་དེ་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གོ །འདིར་ནི་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་བ་མིང་དང་གཟུགས་ཡིན་པར་བཤད་པ། མདོ་ལས་ནི་མིང་དང་གཟུགས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གཉི་གས་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བཤད་པ་མ་


DTG116_Page_0080
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། མི་འབྲལ་བར་གྱུར་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཉིག་ཡང་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གསོག་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རང་གིས་བདག་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བདག་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང། བྱ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟག་པར་འདོད་ལ། ཕུང་པོ་རྣམས་ནི། སྐད་ཅིག་ལས་ཕན་ཆད་དུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་བྱ་བའི་དུས་སུ་མི་གནས་པས་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་དག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་དག་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བདེ་བ་དག་སྟེ། དེ་གཉི་ག་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ལས་མཐར་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་མཐོང་ནས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཟོང་དུ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་སྤྲད་པའི་དོང་རྩེ་དང༌། དངུལ་གྱི་དོང་རྩེ་ལ་སོགས་པའི་ནོར་དག་གོ །ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཟས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཞག་པར་བྱ་བ་ནི། བཙོང་བར་མི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གསེར་ལ་སོགས་པ་མ་ཉམས་པའོ། །འདི་གསུམ་ཅར་ཡང་ཚིག་དང་པོ་གཅིག་ཁོ་ནས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་གང་ཡིན་པ་དང༌། ནང་གི་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་དགུས་བཤད་དོ། །གཏོང་བའི་སྤྱི་ནི་རྟོགས་པར་སླ་བའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ལ་ལྟོས་ནས་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་མ་བཤད་དོ། །ཕྱིའི་དངོས་པོ་གཏོང་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་གཏོང་བ་དང་པོ་ཡིན་ཏེ། གཏོང་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་དེའི་དབྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་དགའ་བ་ནི་བདེ་བའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞི་ནི་གསེར་དང་དངུལ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་མཛེས་པའི་ཕན་འདོགས་པས་དགའ་བ་ལ་


DTG116_Page_0081
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་མ་དང་འབྲིང་དང་མཆོག་ལ་ཇི་ལྟར་གང་ལ་གང་རིགས་པ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་སྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་བཤད་པ་ལས། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ནང་ནས། དཔའ་བོ་རྟག་ཏུ་འཛུམ་པའི་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཅི་ནུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལྡན་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་ཞོ་ཤ་ལ་ལྟོས་ནས་ནུས་པ་ལ་ནི་འཇུག་གི །མི་ནུས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །ཅི་རིགས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ཇི་ལྟར་གང་གིས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་དེ་ལ་བརྟེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་དེ་ཉིད་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་ལ་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། དེ་དང་མཐུན་པའི་དུས་སུ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་ནས། བདག་ཉིད་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་ལ་འཇུག་ལ། གཞན་རྣལ་འབྱོར་དང་ལྡན་པས་ཡང་དེའི་དུས་སུ་སློང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉིན་པར་དང་མཚན་མོ་ཡང་གང་གི་ཚེ་གང་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཤེས་དུས་གང་གི་ཚེ་བྱ་བ་འབྲས་བུ་ཡོད་ཅིང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་ཤེས་སོ། །མངོན་པར་འབྱུང་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། དགེ་བའི་སྦྱོར་བ་སྔ་མ་དེ་ལས་མ་ཉམས་པར་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་མཆོག་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། འབྲི་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའོ། །རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཐོབ་པས་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་བཅུ་པ་ཁོ་ན་ལ་མཆོད་པ་གཉིས་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ནི་ཡིད་ཆེས་ལ་ནུས་པ་ཉིད་དུ་ནི་འདོད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སོ་སོར་འདི་གཉི་ག་སྦྱར་རོ། །ལྷག་མ་གསུམ་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང༌། བརྟན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་


DTG116_Page_0082
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་དང་པོས་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་དང་དུ་མི་ལེན་ཏེ་བདག་གིར་མི་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་གིས་ངོ་ཚ་བར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པས་ནི་གང་གིས་ན་དེ་དག་ལས་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་ཏེ་མི་གཡོས་ཤིང་མི་བཟློགས་སོ། །གསུམ་པས་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་གནས་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པས་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པར་གྱུར་པ་སྔོན་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དགེ་བའི་བྱ་བ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་གོ །སུམ་ཅུ་ལྔ་པོ་སྔ་མ་ནི་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་ལ་དགོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་འདི་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དགེ་འདུན་ལ་ཡང་ཚོགས་པའི་ཡང་དག་པའི་རི་མོ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུར་དགོད་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེའི་ཞིང་དུ་དགོད་པ་ནི་དེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་མཆོད་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཀུན་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ཏེ། །འདི་ནི་དགོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །མང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སྨོས་པ་ནི་དེ་རྟོགས་ནས་དད་པ་རབ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཤའི་མིག་གིས་མཐོང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་མཐོང་ངོ༌། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་སོ། །བསྟི་སྟང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཚིག་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། བསྟོད་པས་


DTG116_Page_0083
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཚིགས་བཅད་དུ་བསྡེབས་པས་ཏེ། རྡུལ་མེད་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྔགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱང་བར་བསྡེབས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ན་བཟའ་དང་ཞལ་ཟས་དང་གཟིམས་ཆ་དང༌། གདན་དང༌། སྙུན་གསོས་སྨན་དང་ཡོ་བྱད་དག་ཀྱང་འབུལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ཉེ་བར་སྟོན་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསྩགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས། ཉེ་བར་སྟོན་པ་བཞི་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སྩོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཆོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཟང་ཟིང་གིས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྟོན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགོད་པ་ནི་འཇོག་པ་སྟེ། ཞིང་གཉིས་ལ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ལ་ནི་འབྲས་བུར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་སོ། །ཚོགས་པའི་ཡང་དག་པའི་རི་མོ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་གདམས་ནས་གང་ཟག་རྣམས་ལ་རི་མོ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དགེ་འདུན་གྱིས་བསྐོས་པའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཚོགས་པའི་ངོ་བོར་དགེ་འདུན་མ་ལུས་པ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཀུན་ཏུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་རྙེད་པས་སོ། །མ་ལུས་པར་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དག་ཀུན་ཏུ་སྐྱེས་པ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཅི་ནུས་ཅི་འོས་སུ་ཡང་དག་པར་མི་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་བདུན་པ་ལས་དེའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་དག་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་ཞོ་ཤ་དང་


DTG116_Page_0084
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཚམ་པའོ། །ཅི་འོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་རྟེན་དང་འཚམ་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཤས་ཆེར་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱོར་བ་བརླིང་པོ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་མཐུ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་གཞན་དག་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་ས་གཉིས་པ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་པར་བཤད་དེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་ས་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བརྟག་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གཉེན་པོ་འཇིག་པ་དང་འགྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ལ་མཁས་པར་བྱ་སྟེ། སའི་འཇིག་པ་དང་འགྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཐོབ་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་འཇུག་པའི་ཐབས་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། དེའི་ཁྱད་པར་ལ་མཁས་པ་དག་སྟེ། སའི་རྣམ་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སའི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འཕེལ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི་ས་གཞན་དུ་འཕོ་བ་དང། གནས་པ་དང་འཕེལ་བ་ལ་མཁས་པ་དག་སྟེ། ས་ནས་སར་འཕར་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་དང་ས་ལ་གནས་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ས་དང་སའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། ས་ཐོབ་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་མཐར་ཕྱིན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་


DTG116_Page_0085
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་མནན་པ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་རྣམ་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པས་སྔར་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་བཤད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ས་སྒྲུབ་པ་དང༌། མཁས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་བཤད་མ་ཐག་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པས་ཡན་ལག་རྣམས་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷག་མ་དཔེས་བསྟན་པ་ནི་མདོ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་འཆད་དེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ལམ་གྱི་བར་གནས་དང་པོ་ནས་གྱེན་དུ་མ་བསྐྱོད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་ནི་མི་ནོར་བའི་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་བློ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་ནི་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲོག་དགོན་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དང་འདྲོན་པ་རྣམས་ལ་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཁས་པ་གཉི་གའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཐོག་མ་ཉིད་ནས་སའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེ་ལམ་གྱི་བར་གནས་དང་པོ་ནས་མ་བསྐྱོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་ནོར་བའི་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་བློ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། བསྒྲལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་བར་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་འདི་ནི་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་འདྲོན་པ་འམ་བདག་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ན་མཁས་པ་དེ་གཉི་གའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འབྲས་བུ་དེའི་རྒྱུ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་རིམ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་


DTG116_Page_0086
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རྣམས་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་གྱིས་ས་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་འདོད་པའི་དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་བདག་གིས་སྦྱིན་ནོ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐུང་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་དབང་པོ་རྣོན་པོ་དང་འབྲིང་དང་རྟུལ་པོས་གོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་པ་དང་བྲལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་དང་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤྱན་ལྔ་ནི། དེ་ན་འཕགས་དང་ཤེས་རབ་སྤྱན། །ལྷ་དང་དེ་བཞིན་ཤ་ཡི་སྤྱན། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ནི་འཐོབ་འགྱུར་ཞིང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འདིའི་དོན་ནི་ས་བཅུ་པ་ལས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུའི་ལུས་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ལུས་དང་མཚན་ཉིད་དག་ནི་རང་བཞིན་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་བའི་འབྲས་བུ་ས་དང་པོ་ཡིན་ལ། ས་དང་པོའི་འབྲས་བུ་ས་གཉིས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ས་བཅུ་པའི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དེ་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་མགོ་རིའི་རྩེ་མོའི་མདོ་ལས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྤྱོད་པ་དང་འབྲེལ་བ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་རྒྱུའི་ལུས་ནི་འབྲས་བུས་རྟོགས་པས་ན་རྒྱུའི་ལུས་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུའི་རང་བཞིན་འབྲས་བུས་ཤེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ལྷག་པའི་ས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་མཆོག་ཏུ་


DTG116_Page_0087
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོའི་ས་ལ་སྦྱང་བྱས་ནས། །རྣམ་པར་དག་པ་མཐོང་བ་ནི། །ས་གཉིས་དོན་དུ་གཉེར་བྱེད་དེ། །དེ་ཐོབ་བྱ་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་པ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན། །དེ་ཚེ་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི། །དྲི་སྤངས་པ་ནི་རྒྱ་ཆེན་འཐོབ། །དྲི་མ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཡིས། །ས་གཉིས་རྒྱ་ཆེན་འཐོབ་པ་ནི། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་བརྟེན་ནས། །རང་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་བྱའི་ཕྱིར། །ཡོན་ཏན་དག་ནི་བཞིར་འདོད་དེ། །གཞན་ལས་ཡང་དག་གནོད་པ་དང༌། །བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་ཉིད་དང༌། །འདས་ནས་སོར་ཆུད་བྱེད་པ་དང༌། །མ་འདས་པ་ལ་གུས་པའོ། །མཁས་པས་ཡོན་ཏན་འདི་རྣམས་ཀྱི། །བྱ་བ་དག་ནི་བཞིར་བཤད་དེ། །གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྲེལ་ཡོད་དང༌། །བདག་ལ་ལྟོས་ནས་ངོ་ཚར་འདོད། །སེམས་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པ་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་ནི་མི་འདྲ་བའོ། །ས་དང་པོའི་གླེང་གཞི་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། བྱིན་གྱི་རླབས་དང༌། ལྡང་བ་དང༌། བསྟན་པ་དང༌། བསྐུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ས་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གི་ཡང་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གླེང་གཞི་ནི་གནས་དང་གདུལ་བ་རྣམས་ཡིན་ལ། འདི་དག་བཤད་པའི་ཕྱིར་གནས་གཞན་དང༌། གདུལ་བ་གཞན་དག་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་བཤད་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཞན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་མཛད་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྙོམས་པར་མ་ཞུགས་པས་ལྡང་བ་ཡང་ག་ལ་ཡོད། འདི་དག་གི་བསྟན་པ་ཡང་མིང་ཙམ་གྱིས་དོན་བཤད་པ་བྱས་པ་ཉིད་དེ། །ས་འདི་དག་བཤད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པས་ཡང་སྐུལ་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ས་གཉིས་པའི་བཤད་པ་དང་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བཤད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པར་


DTG116_Page_0088
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་བཅུ་པོ་དག་གོ །སོ་སོར་བརྟགས་པའི་བྱ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་དེ་སྒྲུབ་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་ན་སོ་སོར་བརྟགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་བྱ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཁྱད་ཞུགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་དེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་ཁྱད་པར་བྱེད། །དང་པོ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། །གཉིས་པ་དགེ་བ་སྡུད་པ་ཡིན། །གསུམ་པ་སེམས་ཅན་བྱ་བའི་སྟེ། །དོན་རྣམ་གསུམ་ནི་བསྒྲུབ་པ་ཡིན། འདི་ལ། དང་པོ་ཡང་དག་ལེན་པའི་རྒྱུ། །གཉིས་པ་དགེ་བའི་ཕ་རོལ་བྱེད། །གསུམ་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད། །ཕ་རོལ་བྱེད་པར་ཡང་དག་བཤད། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྦྱོར་དང་བསམ་པ་ཕུན་ཚོགས་དང༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམས་ཉམས་པའི་ཕྱིར། །རང་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ། །ད་ནི་ལས་ལམ་མཚན་ཉིད་ཡིན། །དེ་ལ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དག་གིས་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་ཤིག་བསྟན་ཏེ། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདེ་བར་སྦྱོར་བ་དང༌། ཕན་པར་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཚིག་རྩུབ་པོ་སྤོང་བའི་བར་ནི། བདེ་བར་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚིག་འཁྱལ་པ་སྤོང་བ་ནི་ཕན་པར་སྦྱོར་


DTG116_Page_0089
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའོ། །བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདེ་བའི་བསམ་པ་དང་ཕན་པའི་བསམ་པའོ། །དེ་ལ་བརྣབ་སེམས་མེད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་མེད་པ་དག་ནི་བདེ་བའི་བསམ་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་བན་པའི་བསམ་པའོ། །འདིའི་དོན་བསྡུས་པ་ནི། གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་བདེ་བ་ཡིན་ལ། གང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཕན་པ་ཡིན་པས་འདི་ལྟ་སྟེ། བདེ་བར་སྦྱོར་བ་དང༌། ཕན་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། བདེ་བའི་བསམ་པ་དང༌། ཕན་པའི་བསམ་པ་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྦྱོར་བ་དང༌། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཉམས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་གཉིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སྤང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཕན་པའི་བགེགས་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་གནོད་པ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏ། སྲོག་ལ་གནོད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ལ་གནོད་པ་དང༌། ཆུང་མ་ལ་གནོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་གནོད་པ་དང༌། མཛའ་བཤེས་ལ་གནོད་པ་དང༌། སྙན་པ་ལ་གནོད་པ་དང༌། བྱ་བ་ལ་གནོད་པའོ། །དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་ནི། སྲོག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་ནས་ཚིག་འཁྱལ་བ་ནི་བྱ་བ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །ཕན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་གསུམ་སྟེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའོ་དེ་ལ་བརྣབ་སེམས་ནི། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པའི་བགེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་སེམས་ནི་མི་འཇིག་པ་སྦྱིན་པའི་བགེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་བགེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པ་འདི་དག་གི་གཉེན་པོར་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་


DTG116_Page_0090
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་བསམ་པ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྤོང་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་འཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་སྔ་མའི་སྤོང་བ་བས་སྤོང་བ་ཁྱད་ཆེན་འཐོབ་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གནོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་དབྱུག་པ་སྟེ། དབྱིག་པ་སྤངས་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དབྱུག་པ་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །གཅོད་པའི་དངོས་པོ་ནི་མཚོན་ཆ་སྟེ། མཚོན་ཆ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་དེས་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་མཚོན་ཆ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་གྱི། དགྲ་སྟ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཅོད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པ་ནི་གང་གིས་ན་གཡུལ་ངོར་འཇུག་པ་སྟེ། དེར་ཞུགས་ན་ཕྱི་མ་ལ་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་ཡིན་པས། འཛེམ་པ་དང་ལྡན་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཡན་ལག་པགས་པ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པ་དང༌། དཔེར་ན་དེ་ཆེད་མི་ཆེ་ཡང་ལིངས་ཙམ་འདེབས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བསད་པར་མངོན་པར་དགའ་བའི་འདོད་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཕན་པ་དང་སྙིང་བརྩེ་བའི་དུས་རེ་ཞིག་པ་དང༌། ཡུན་དུ་བདེ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་བའི་རྒྱུད་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པའི་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་རྒྱུ་བདེ་འགྲོ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐོབ་པར་སྨོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་ཆགས་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་སྲོག་ཆགས་སྨོས་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེར་ཟུག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པས་ཚེ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་


DTG116_Page_0091
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་པོ་སྨོས་པས་ནི་ཆད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་ཤི་བ་རྣམས་ཀྱང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུང་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །ཆེ་བ་ནི་ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །ཐུན་མོང་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་རྣམས་ལའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །ཕ་མ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིགས་ཤེས་པས་སྨོས་པས་སྟོན་ཏོ། །གཞན་སྦྱིན་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་སྨོས་པས་སྟོན་ཏོ། །ངེས་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྨོས་པས་སྟོན་ཏོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དག་དང༌། བུ་ཁུལ་ཞོན་འདུག་པ་དག་དང༌། བུ་ཆགས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་དག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱིས་བསྲུངས་པའི་ནང་དུ་འདུས་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་ནི་མཆོད་རྟེན་དང་བླ་མའི་གནས་དག་དང༌། ཡན་ལག་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེ། སྨྲས་པ། གང་ཞིག་རང་གི་ཆུང་མ་ཡིན་ཡང་ངེས་བཅས་བུ་ཆགས་མི་འགྲོ་ཞིང༌། །བུ་ལ་ནུ་ཞོ་ལྷུད་ཚེ་མ་ཡིན་ཡན་ལག་མ་ཡིན་མི་འགྲོ་བ། །བུད་མེད་འགྲོགས་ནའང་ཆགས་དང་རྨོངས་པར་གཞན་གྱིས་ཡོངས་བཟུང་མི་བསྟན་པ། །སྨོས་ཅི་དགོས་པ་དབང་པོ་ལེགས་བསྡམས་རྒྱགས་པ་དབང་གྱུར་ཤེས་པར་བྱ། །གཞི་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཞི་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའི་གཞི་ནི་གཞན་བསླུ་བའི་བསམ་པའོ། །དེ་སྤང་བ་ནི་གཞི་སྤོང་བ་སྟེ་དེ་ཡང་བདེན་པར་སྨྲ་བས་འགྱུར་རོ། །བདེན་པར་སྨྲ་བ་དེ་ཉིད་ནི་གཞན་བསླུ་བའི་བསམ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞི་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གཉེན་པོས་སྤོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་སྤོང་བར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དབྱེན་མི་བྱེད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཐོ་མའི་འཚམས་པ་སྟེ། གང་གིས་ན་གཞན་དག་ལ་ཕན་པ་མ་ཡིན་པའི་དབྱེན་མི་བྱེད་པའོ། །དབྱེན་བྱས་ན་ཐོ་འཚམས་པར་འགྱུར་རོ། །ལེན་པ་ཞེས་


DTG116_Page_0092
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་ཐོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །བརྗོད་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ། སྙོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྔོན་མ་བྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུམ་པ་རྣམས་མི་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །སྔོན་བྱེ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བ་རྣམས་ལ་མི་སྣོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །འདུམ་པ་ལ་མི་དགའ་བ་ནི་མི་འདུམ་པ་ལ་མི་དགའ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འདུམ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་འདུམ་པ་ལ་མོས་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དབྱེན་གྱི་ཚིག་ཆུང་བ་ནི་བདེན་ནམ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེ་བ་ནི་བརྫུན་གྱིས་དབྱེན་གྱི་ཚིག་སྨྲ་བ་སྟེ། བརྫུན་ཡང་རུང་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པའི་མཚམས་སྦྱར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་སྔ་མའི་དོན་ཚིག་ཕྱི་མས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཧ་ཅང་གནོད་པར་བྱེད་པས་ན་ཞེར་འདེབས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངོར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་སུམ་དུ་མི་འདོད་པ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངོར་མི་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྐོག་ན་མི་འདོད་པའི་ཚིག་གི་རྣམ་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གྲོང་མིའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་མ་རབས་ཀྱི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པས་ཚོགས་པས་དབྱུང་མི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྱེ་བོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་ནས་རྟག་ཏུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བརྫུན་པ་ནི་སྐྱེ་རེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁྲོ་ཞིང་རྔམ་པ་ཞེས་བྱུང་བ་ནི་ཁྲོ་བ་ཉིད་རྔམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཁྲོ་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་རྔམ་པ་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཡང་ན་གནོད་པ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁྲོ་བ་ཡིན་ལ། ཕྲག་དོག་ནི་རྔམ་པ་སྟེ། འདིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འདྲལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བརྫུན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་བཀྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣར་མི་སྙན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་དེ། ཁོ་ན་མ་བྱུང་བ་འབྱིན་པས་ཐོས་པའི་དུས་ན། སྙིང་སྣད་པའི་ཕྱིར་སྙིང་ན་བ་དང་དྲན་པའི་དུས་ན་སེམས་སྣད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་གདུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མི་སྙན་པ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བས་ཏེ། ཚིག་འདི་གཉིས་ནི་དུས་འདི་གཉིས་ཁོ་ནན་རྒྱུའི་ངོ་བོར་


DTG116_Page_0093
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བ་སྐྱེས་པ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་མ་རུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འཇམ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མཉན་པ་སྟེ། གྱ་ཚོམ་མ་ཡིན་པའོ།། ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པར་བྱའོ། །མཉེན་པ་ཚིག་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བརྫུན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གཏོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡོམ་པའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྣར་སྙན་པ་དང༌། སྙིང་ལ་འབབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་དེ། བདེ་བ་དང་ཕན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དག་གི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མངོན་པར་མཐོ་བའི་བདེ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་མཐུན་པས་ན་གྲོང་ཁྱེར་བའོ། །མཛའ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོས་པ་དང་དྲན་པའི་དུས་ན་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་དགའ་བ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཁོ་ན་མ་བྱུང་བ་མི་འབྱིན་པའི་དོན་དུ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་གི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་རྟེན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དགའ་བ་སྔོན་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པ་བདག་དང་གཞན་ཡང་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་བར་བྱེད་པའོ། །བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་ཕན་ཚུན་སྨྲར་དབང་ཞེས་ཏེ། དུས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གླིང་བར་མི་བྱེད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་མི་དགེ་བ་རྣམས་ལས་བཟློག་སྟེ། དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་དུས་སུ་སྨྲ་བའོ། །དེར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ་མངོན་པར་ཞེན་པའམ། ཁྲོས་ན་གཞན་དུ་སྨྲ་བས་ན་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བའོ། །གདམས་ངག་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། ཚིག་གཉི་ག་བརྗོད་པས་དོན་སྨྲ་


DTG116_Page_0094
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང་ཆོས་སྨྲ་བའོ། །རིགས་པ་སྨྲ་བ་ནི་རིགས་པས་སྨྲ་བའོ། །ལུང་སྨྲ་བ་ནི་འདུལ་བ་སྨྲ་བའོ། །སྡུད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟོབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟོབ་པར་བྱེད་གཏོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁ་ཅིག་ནི་ཞིག་ལྡན་བཅས་ཞེས་འདོན་ཏེ། དེ་དག་གི་ལྟར་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཞིག་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཞིག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདིའི་འདི་ལ་རྫས་མེད་པས་ན་རྫས་མེད་དེ་འདིའི་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཉན་པར་འོས་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས་དུས་སུ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གླེང་བསླང་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས་རྨེང་དང་བཅས་བཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱུང་བ་དང་བཅས་གླིང་གཞི་དང་བཅས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞད་གད་དུ་བྱ་བ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེ་བ་ནི་ཚིག་གིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་གིར་བྱས་བས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ནི་གཞན་གྱི་ནོར་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ནི་གཞན་གྱི་འདོད་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་ཅི་ཞེ་ན། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཟོང་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་སྟེ་གཞན་གྱི་རྫས་དང་ཡོ་བྱད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྣབ་སེམས་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་མདོ་ལས་བརྣབ་སེམས་མི་སྐྱེད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྣབ་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཁ་ཅིག་དངོས་པོ་གྱ་ནོམ་པ་འགའ་ཡང་མཐོང་ནས་སྒོ་གསུམ་ནས་བརྣབ་སེམས་བསྐྱེད་དེ་དེ་བསླངས་ཏེ་བླང་ངོ་སྙམ་པ་དང༌། གཞན་དག་མི་སློང་སྟེ་འོན་ཀྱང་ཀྱེ་མ་དེ་ནམ་ཞིག་བདག་གིར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དེ་ཐོབ་པར་སྨོན་པ་དང༌། གཞན་དག་འདི་ཕྲོགས་ཏེ་བླང་སྙམ་དུ་སེམས་པའོ། །འདི་གསུམ་སེལ་བར་རིམ་བཞིན་དུ་འདོད་པར་མི་བྱེད་མི་སྨོན་ཆགས་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གནོད་སེམས་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་


DTG116_Page_0095
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གནོད་སེམས་མེད་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཕན་པའི་སེམས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྙིང་རྗེ་བའི་སེམས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཞིང་སློང་བ་རྣམས་ལ་ནི་བདེ་བའི་སེམས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ལ་ཕྲག་དོག་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ནི་འཇམ་པའི་སེམས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་རྣམས་ལ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སེམས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཕན་འདོགས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེ་ན། རྩོལ་བ་ཤིན་ཏུ་མང་པོས་སྐྱིད་ལུག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་བདག་གིར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་དོན་དུ་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་མང་པོ་ཡུན་རིང་བོར་ཁས་བླངས་པས་རྩོལ་བ་ཤིན་ཏུ་མང་པོས་སྒྱིད་ལུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྲངས་བཞིན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཚོལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་སེམས་རེ་རེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དྲུག་དྲུག་གོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཁོན་མ་བྱུང་བ་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཁྲོ་བས་སོ། །གང་གིས་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའམ། འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཁོན་དུ་འཛིན་པས་སོ། །གང་གིས་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་ཞིང་ཚ་སྒོ་ཅན་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ཐབས་སོ། །གང་གིས་མི་དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་ཅིང་སྐྱེས་པ་ཡང་འཕེལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མས་སོ། །གང་གིས་མི་སྡུག་པ་མི་དགའ་བ་མི་མཐུན་པ་སྐྱེད་ཅིང་སྐྱེས་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གནོད་སེམས་ཀྱིས་སོ། །གང་གིས་སྡུག་པ་མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་སྐྱེས་པ་ཡང་འཕེལ་


DTG116_Page_0096
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་བྱེད་པ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བས་སོ། །དེ་དག་ནི་མི་དགེ་བ་རབ་འབྱམ་གྱིས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཐེག་པ་གཞན་ལ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོར་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ནི་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །བདག་གི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་ལྟ་བ་དྲང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གླང་པོ་འཚོ་བཞིན་དུ་རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བདག་ལ་བཙན་དུ་བྱས་ན་སྙེམས་པར་བྱེད། ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་འགོད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་བླ་མས་ལུང་ཇི་ལྟར་བྱིན་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལམ་དྲང་པོས་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཆབ་པའི་ལྟ་བ་ནི་གཉེན་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཡོས་རང་གི་ཉེས་པ་འཆབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྫུན་དུ་བརྗོད་པར་ལྟ་བའི་གཉེན་པོར་སྒྱུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུས་སྤྱོད་ལམ་ལ་སོགས་པས་སྦྱིན་བདག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ལྟ་བའི་གཉེན་པོར་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་བསམ་པ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མུ་སྟེགས་དང་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་རྟེན་གྱི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་གཅིག་ཁོ་ནར་དད་པ་མ་རྙེད་པས་དེ་དག་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་སྐྱོན་མེད་པས་ནི་དེ་ལྟར་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་གཉིས་ཀ་གཉི་གར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་འཐོབ་པའི་རྒྱུ། །དགེ་བའི་ཆོས་དག་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་དག་ཀུན་ཏུ་སྡུད་པའི་ཕྱིར། །ཚུལ་ཁྲིམས་གཉིས་པ་ཡང་དག་བཤད། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་ངན་སོང་གདགས་ཏེ་དགེ་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་དོན་གྱིས་ངན་འགྲོ་གདགས་ཏེ་འགྲོ་བ་ངན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་སུ་རྟག་ཏུ་ལྟུང་བའི་དོན་གྱིས་རྣམ་པར་ལྟུང་བ་གདགས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་སྣ་


DTG116_Page_0097
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོགས་སུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་སུ་ནི་བཅུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་ཞེས་སྨོས་པས་སྟོན་ཏོ། །འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་ལས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ངན་འགྲོ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཡང་ཡིན་པས་སོ། །ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ལ་བསླབ་པ་ལེན་པ་ལྟ་བུའི་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཡང་དག་པར་བླང་པ་ནི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་འཕེན་པའོ། །མི་འདྲ་བའི་རྒྱུར་སྨྲ་བ་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། འབྲས་བུ་མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་རྟག་པ་ནི་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་འདི་གཉི་ག་ཡང་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་རྒྱུའི་དངོས་པོར་བརྗོད་པས་བསྩལ་ཏོ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་བདག་ཉིད་དེ་འདྲ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་ཁོ་ནས་དབྲལ་བ་དེ་དང་འབྲལ་བ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང་དབྲལ་བ་སྟེ། མི་དགེ་བ་རྣམས་ལས་བཟློག་ནས་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་སོ། །གཉེན་པོ་ནི་དགེ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་འབྲས་བུ་ངན་འགྲོ་དང་བདེ་འགྲོ་དང་བཅས་པའོ། །འདིས་ནི་མདོའི་ཚིག་དེ་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་དེའི་གོང་དུ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོའི་དུམ་བུ་ཐེག་པ་གསུམ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའི་སྐབས་ཀྱིས་འདིར་མི་དགེ་བ་ལྟོས་ནས་བདེན་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མདོ་ལས་དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདེན་པའི་རྣམ་པར་བསྒོམས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་སྤོང་གི་དགེ་བ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་


DTG116_Page_0098
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བག་ལ་ཉལ་སྤངས་པ་ནི། དེ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བརྟགས་ནས་སྙིང་བརྩེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྙིང་རྗེ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་གནོད་པར་འགྱུར་བས་ན་སྙིང་རྗེ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་པ་སེམས་ཅན་བཞིན་དུ་མི་བདེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྨྲས་པ། སྙིང་རྗེའི་གངས་ནི་གཅེར་བ་ལ། །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉི་ཚོགས་ཀྱིས། །གདུངས་ཏེ་སྙིང་ལ་བཞུ་བ་ན། །མཁས་མིག་གཉིས་ནས་འཛག་པ་འདྲ། །དེའི་གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏེ། འདི་ཉིད་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་དབང་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པར་རིག་པར་བྱ་བས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དབང་བྱེད་པ་ནི་སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏེ། དེ་ཉིད་བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་སེལ་བའི་སྐབས་ཡིན་པ་སྟོབས་སྨོན་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ཐེག་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང་མཁས་པ་འདི་གཉི་ག་ཡང་ཐེག་པ་དམན་པ་དག་སེལ་བར་བྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྨོས་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ཆོག་མི་ཤེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་ཞི་བྱའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་བྱ་བ་ཇི་སྙེད་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡི་ནི། །ངང་ཚུལ་ཡིན་ཕྱིར་གསུམ་པ་བརྗོད། །དེའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་སོགས་པས་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པས་འབྲས་བུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་


DTG116_Page_0099
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་རེ་རེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་རེ་རེ་ཡིན་པའོ། །མཐའ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། ངན་སོང་རྣམས་སུ་སྟེ་ཆེ་བ་དང་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་ལྟོས་ནས་རེ་རེ་དང་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཀྱི། །ངན་སོང་གི་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ལ་ལ་ནི་འགའ་ཞིག་བྱེད། ལ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གཞུང་འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་ཐུང་བ་དང་ནད་མང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་དེ་དང་འདྲ་བ་རྗེས་སུ་རྒྱུན་ཆད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྲོག་གཅོད་པས་ཚེ་ཐུང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་དང་བྲལ་བས་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ནད་མང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་གལ་ཏེ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ཕྲད་འདི་ནི་མཇུག་ཐོགས་ལ་འབྱུང་བས་གང་གི་ཚེ་ངན་སོང་རྣམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་མི་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བརྒྱ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུར་སྟོན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གང་གི་ཕྱིར་བློན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཆོད་པ་དེའི་ཕྱིར་མཐུ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གལ་ཏེ་བཅོས་ལ། བརྒྱ་ལ་ཀུན་ནས་བྱས་ནས་ཁོ་བོའི་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཡང་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ཕྲད་ནི་རྒྱུའི་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དག་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོ་འདི་དག་གིས་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་མི་རྣམས་ཀྱི་ནད་དུ་སྐྱེས་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་གཉིས་གཉིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །སྨོན་ལམ་ནི་འདོད་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་


DTG116_Page_0100
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ལ་དགའ་བས་དགའ་བར་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་བྱེད་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་གནས་ལ་གཞན་དག་ཀྱང་འཇོག་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཐ་མ་གཉིས་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་སེམས་ཉིད་དང༌། སྟོན་པའི་སེམས་ཉིད་དོ། །སེམས་སྔ་མ་རྣམས་ནི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཅན་ཡིན་ལ། འདི་གཉིས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིན་པས་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལྟོས་ནས། བརྟེན་ནས། དམིགས་ནས། བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་འདི་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་སློབ་དཔོན་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་དེ་དག་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོགས་པ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་སྟོན་པའི་སེམས་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་དབང་གིས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདོད་པ་དང་སྲིད་པ་དང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་འདོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་དག་ཁོ་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང་སྩོག་འཇོག་བྱེད་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དག་གིས་ཚེ་འདི་དང༌། ཚེ་རབས་གཞན་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་རྣམ་པ་ལྔའོ། །སྲིད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་དག་ཀྱང་འགྲོ་བ་དང་ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་དག་ཀྱང་ལོག་པ་དང་ཡང་དག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཚིག་དང་པོ་མ་གཏོགས་པ་དགུས་སྟོན་ཏོ། །ཚིག་དང་པོས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལྟ་བ་ངན་པར་ལྟུང་བ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ཆར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་ཚིག་


DTG116_Page_0101
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་ཀྱིས་བཤད་དེ། བློ་གྲོས་མི་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ནི་བློ་གྲོས་མི་མཉམ་པར་བཤད་དེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་བདག་དང་རྟག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དག་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ཞིང་བསྡུས་སོ། །བསམ་པ་མི་མཉམ་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་བདེ་བ་དང་གཙང་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་གཞན་གཉིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། བསམ་པ་མི་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོར་དམ་པའི་ཆོས་ནི་མ་ནོར་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་གཉིས་ནི་ངེས་པར་སེམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་མི་མཉམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། གཙང་བར་འདུ་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་ངེས་པར་སེམས་པ་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བསམ་པ་མི་མཉམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཚུལ་བ་ཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་ཏོ། །ད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་དགུ་པོ་དེ་དག་ཚིག་དགུ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་མི་འཕྲོད་པ་སྨོས་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྟན་པ་དེ་སེམས་དང་དག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་མི་མཐུན་པར་འཛིན་པ་དང་རྩོད་པ་དག་གིས་བསྟན་ཏོ། །རྩོད་པ་ནི་མི་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་སྟེ་འཐོབ་པའོ། །གནོད་པར་བྱ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དག་གིས་སོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་བྱམས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའོ། །ཆོག་མི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞན་གྱི་ནོར་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་སོ། །ཡ་ང་བའི་འཚོ་བས་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། དེ་ལུས་ཀྱིས་ནི་རྐུ་བ་དང་གཞལ་ལུགས་ལ་གཡོ་བྱེད་པ་དག་གིས་སོ། །ངག་གིས་ནི་བརྫུན་


DTG116_Page_0102
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་དོ། །སོག་འཇོག་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོག་འཇོག་བྱེད་པ་ནི་སྩོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ་ལ། དེ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སོ། །དེའི་དགྲ་བོ་དེ་ལ་འདོད་པ་རྣམས་ཞེ་སྡང་གིས་སྡང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་འཛིན་པ་ནི་གཏི་མུག་གིས་ཏེ། མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་ཉེས་དམིགས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་གསུམ་གྱི་གཞི་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སོག་འཇོག་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཡུལ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྒོ་མང་པོ་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ནས་ཀུན་ནས་བསླང་བས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་དང་སེམས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཀུན་ནས་གདུང་བ་ནི་ཉེས་པ་གཉིས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མེ་ལྕེ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཀུན་དུ་འབར་བར་གྱུར་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་དེ་མ་མཐོང་བ་རྣམས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མི་ཚོལ་བ་ནི་ཉེས་པ་གསུམ་པའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པ་གསུམ་པོ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ་འཚེ་བ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །འདོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པས་བྱས་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་གསུམ་བརྗོད་ནས། ད་ནི་གཉིས་པ་ཀུན་དུ་ཚོལ་བས་བྱས་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་བཤད་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། གཏི་མུག་གི་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཏི་མུག་ཉིད་མུན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་བྱེད་དོ། །རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཉིད་ལས་རྒྱུ་གསུམ་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་ལས་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདི་ཡང་གཏི་མུག་གི་མུན་པའི་རབ་རིབ་དང་ལིང་ཏོག་དང་མུན་གནག་


DTG116_Page_0103
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེའི་རྒྱུ་བརྟས་པ་ནི་འཇུག་པ་ཤས་ཆེ་བ་སྟེ་བག་ལ་ཉལ་ནི་ས་བོན་ནོ། །དེར་གྱུར་པ་གཏི་མུག་དེའི་རྒྱུ་བག་ལ་ཉལ་བརྟས་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཉེས་པ་སྟེ། གཏི་མུག་མུན་པའི་ཐིབས་པོར་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བག་ལ་ཉལ་ས་བོན་དེ་ཉིད་ཐིབས་པོ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་ཡང་ཉེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་ཏེ། ཉེས་པ་སྔ་མ་གཉིས་ལ་ལྟོས་ནས་འདིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་རིང་བར་གྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཚོགས་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མདོ་ལས་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང་རིང་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་ཆེན་པོའི་གནས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་མུན་ནག་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་འཇུག་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །སྡིག་པ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་མི་བཟད་པ་གང་དག་ཡིན་བ་དེ་འཆི་བའི་ཚེ་འབྱུང་སྟེ། དེ་མཐོང་བས་འགྱོད་པ་དང་བཅས་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་བཅས་པའི་མཐོང་བས་འཆི་སྟེ་ཡང་བ་མཐོང་བར་སྤགས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཉེས་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པས་ཚེ་འདི་ལ་ཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པར་བཤད་དེ། དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའོ། །ལེགས་པར་སྤྱོད་པས་ཚེ་རབས་གཞན་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ལམ་ཡང་བར་ཞུགས་པ་ཉིད་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལ་རང་བཞིན་ནི་འདིར་འཁོར་བ་འབྲོག་ཡ་ང་བའི་ལམ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་དེ་ཚིག་དང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །བགེགས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ་གཡང་ས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཡང་ས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྒྱུའི་ནང་དུ་ཞུགས་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ལྟ་བ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྟ་བ་ངན་པའི་རྒྱུ་ཉམ་ང་བར་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཐིབས་པོས་ཀུན་ནས་


DTG116_Page_0104
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཡོགས་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་སྟེ། བདེ་བར་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་ཉིད་དེའི་རྒྱུ་གཏི་མུག་གི་བག་ལ་ཉལ་གང་ཡིན་པའོ། །དེས་འགེབས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་གཏི་མུག་ཐིབས་པོ་ཡིན་ཏེ། གཏི་མུག་ཐིབས་པོས་ཀུན་ནས་གཡོགས་པ་ནི་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །གཏི་མུག་ཐིབས་པོ་གང་དང་ལྡན་པ་རྣམས་བརྗོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བདེ་བར་ལྟ་བར་བཤད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་རྟོགས་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཏི་མུག་གི་བག་ལ་ཉལ་འདི་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེ་བ་ཐར་པའི་ཕྱིར་གདུང་བ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལམ་ལོག་པར་གོལ་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ལྡོངས་པར་གྱུར་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆགས་པ་དེས་ལྡོངས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྡོངས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །སྟོན་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་མི་ཁོམ་པར་སྐྱེས་པ་དང༌། ཁོམ་དུ་ཟིན་ཀྱང་བག་མེད་པའི་ཉེས་པས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་བསླབ་པ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་མཉེས་པ་ཡིན་ན་དེ་གཉིས་ཀྱིས་བསླབ་པའི་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་མཉེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་དགེ་བ་ལ་སྦྱར་བའི་འོས་སུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པས་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་མེད་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །གང་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རོ། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ནི་འཁོར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ལྟ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོམ་པོས་ཟིན་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགེགས་བརྒྱད་པ་སྟེ། བགེགས་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་སོ། །བདུད་ཀྱི་ཡུལ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པའི་བསོད་ནམས་བདག་པ་ཡང་ཟད་པར་འགྱུར་ལ། མ་བྱས་པ་ཡང་མི་སྩོགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་པ་ཡིན་ཏེ། བདུད་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཆོམ་པོས་ཟིན་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །འདོད་པ་རྣམས་ཉིད་བདུད་ཀྱི་ལམ་ཡིན་ལ། དགེ་བའི་ནོར་འཕྲོག་པའི་ཕྱིར་ཆོམ་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་དང་བགེགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡ་ང་བ་བསྟན་ནས། ཆུད་ཟ་བའི་སྒོ་ནས་སྟོན་ཏེ། ཆུད་ཟ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་


DTG116_Page_0105
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་སྨོས་སོ། །ས་ངན་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དགྲའི་ས་ན་གནས་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་བསམ་པ་ཐིབས་པོར་ཞུགས་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཟིན་གྱི་ས་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སེམས་པ་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རང་བཞིན་དང༌། བགེགས་དང་ཆུད་ཟ་བའི་སྒོ་ནས་འཁོར་བ་ཡ་ང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་བསྒྲལ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་འཇིགས་པ་མེད་པ་ལ་དགོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང༌། སོག་འཇོག་བྱེད་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་སྒོ་དང༌། ཡང་དག་པ་དང་ལོག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་འདོད་པ་ཚོལ་བ་རྣམ་པ་ལྔར་བསྟན་ནས། འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་སྲིད་པ་ཚོལ་བ་བཤད་པ་ལ་འཇུག་སྟེ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀླུང་ཆེན་པོར་བྱིང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པ་སྟེ་ཀླུང་དེའི་རྣམ་པ་ལྡར་བཤད་དེ། ཟབ་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆུ་བོར་ཞུགས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །འདས་པ་ནི་འཁོར་བ་རྒྱུན་གྱིས་འདས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །མིང་ནི་སྲིད་པ་ཆུ་ཀླུང་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཤུགས་དྲག་པ་ནི་ཤུགས་དྲག་པོས་བདས་ཏེ་བྱ་བ་དང༌། བལྟ་བའི་མཐུ་མེད་ཅེས་གང་གསུངས་པ་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །སྔ་མ་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་ཙམ་བརྗོད་པ་བཞེད་པ་ཡིན་གྱི། ཤུགས་དྲག་པས་ནི་བདས་པ་ཤིན་ཏུ་དྲག་པར་སྟོན་ཏོ། །རྒྱས་པ་ཉིད་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་པོའི་རྗེས་སུ་རྒྱུ་བ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཀླུང་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་གལ་ཏེ་གནོད་པ་ཞིག་མེད་ན་དབུགས་ཕྱིན་པར་འགྱུར་སྲིད་ན། དེ་ཡང་མེད་དེ། གནོད་པ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཆུ་སྲིན་གྱིས་ཟིན་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཆུ་སྲིན་གྱིས་ཟིན་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །གློང་དུ་ཆུད་པ་ནི་འདོད་པ་ཐིབས་པོའི་ཀློང་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །དཀྱིལ་དུ་ཐོགས་པ་ནི་དགའ་བ་ཅན་དང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དཀྱིལ་དུ་


DTG116_Page_0106
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོགས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །དགའ་བ་ཅན་ནི་འདིར་ཡིད་བདེ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་བརྗོད་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གླིང་གི་ཐང་ལ་འཐོན་པ་ནི་ཕ་བོང་ལ་བབ་བ་བཞིན་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ཕ་བོང་གིས་ཁེངས་པའི་ཕྱིར་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཐང་ལ་འཐོན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་གནོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། གལ་ཏེ་གསོན་ན་ཐ་གི་ན། དེ་ཡང་མེད་པས་ཆུད་ཟ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་དཔུང་གཉེན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གྲོང་ནས་མ་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གསུམ་པ་ནི་སྒྲོལ་བ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྲིད་པ་ཚོལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བཙོན་རར་བཅུག་པའི་ཉེས་པ་ནི་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བཅུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །བཅུག་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་བཤད་དེ། དེ་ལ་ནད་མེད་པས་ཕོངས་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུགས་པ་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་ནི། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པར་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་རྒུད་པས་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉེ་དུས་ཕོངས་པ་ནི་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པའི་རྗེས་སུ་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་ནི་སྲེད་པའི་སྒྲོག་ཏུ་བཅུག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྟ་བའི་ཕོངས་པ་ནི་མ་རིག་སའི་ཐིབས་པོས་ཀུན་ནས་ཁེབས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ཁམས་གསུམ་པས་དབེན་པ་ལ་དགོད་པའོ། །ལོག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཉེས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོའི་རྟེན་ལས་མི་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོའི་གཞི་ལས་མི་འཕགས་པའོ། །ལམ་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཏུ་དམིགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་སེམས་ལ་བཞག་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་


DTG116_Page_0107
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་དེ་ཉིད་འབའ་ཞིག་ཏུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འགྲོ་འདོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གྲོང་སྟོང་བ་ན་གནས་བ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ན་བ་དང་རྒ་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནམ་གནས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བ་མི་མཉམ་པ་སྟེ་དེ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་སྤྲུལ་གྱིས་གཙེས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཕུང་པོའི་གཤེད་མ་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་འཆི་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་གཤེད་མའི་ཆོམ་པོས་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ན་བ་དང་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་འགྲོལ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བསམ་པ་མ་རུངས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་འདི་དག་ལས་ཡོངས་སུ་མི་འགྲོལ་བས་འདི་དག་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་མོས་པའི་ཉེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་སྨོས་སོ། །དམན་པ་ཉིད་ནི་ཞུམ་པ་དང་ཞན་པ་ཉིད་དག་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྨོན་ལམ་གྱི་ཉེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གི་སེམས་མི་བདོག་བ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་ཉེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྒྲུབ་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐེག་པ་མཆོག་གིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པར་ལྟུང་བ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་སྟེ་ཤས་ཆེ་བར་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་སྙེད་ཅིག་ནི་བརྩད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཤས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ཡིན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་དང་པོ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་དག་པས་སྦྱིན་པ་མ་དག་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱི་དང་ནང་བཏང་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་ལ་འཇུག་


DTG116_Page_0108
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ལྷག་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ས་དང་པོ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པས་ཤས་ཆུང་བ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཅི་ཞེ་ན། གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་གྱི་དཔེས་བསྟན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འདོད་ཆགས་མུན་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡི། །ཆགས་བྲལ་འོད་བྱེད་ས་ནི་རབ་ཐོབ་ནས། །ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་མུན། །རབ་ཞི་བྱ་ཕྱིར་མཐུ་རྣམས་ཞི་འཐོབ་བོ། །བསམ་པ་དྲང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་དག་ཐབས་ནི་སྣ་ཚོགས་རྣམ་མང་གིས། །གཉིས་པ། སྦྱང་བའི་ས་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་སྦྱངས་ནས། །འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཐོབ་པར་བྱ་ཕྱིར་དེ། །རྒྱུ་རྣམས་བཅུ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན་ནས་བརྩོན། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྦྱོར་བ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་རྒྱུ་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅུ་པོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་གང་གིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེའི་རྒྱུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་གང་དག་མངོན་དུ་བྱས་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །བསམ་གཏན་བཟློག་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་མཐུའི་འབྲས་བུ་དེ་བཟློག་ནུས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་བའི་བསམ་གཏན་ཉིད་བཟློག་པ་སྟེ། འདོར་བ་དང་འབྲལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མཇུག་ཐོགས་སུ་འོག་མར་སྐྱེ་བ་དང་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བསམ་གཏན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བོར་རམ་བྲལ་ན་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་བསམ་གཏན་གྱི་མཐུ་བཟློག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཡང་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དེ། དེ་སྐད་དུ། །ཐབས་ཆེན་དང་ནི་ལྡན་རྣམས་ལ། །ཉོན་མོངས་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་གྱུར། །འཁོར་བ་དང་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་དེ། །དེ་ཕྱིར་བྱ་དཀའ་ཆུང་ཟད་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེར་ཡང་སྐྱེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་


DTG116_Page_0109
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ས་འདི་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཁོ་ན་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྦྱོར་བ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར། ས་འདི་ལ་གནས་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཆགས་བྲལ་སྦྱོར་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། །ཆགས་བྲལ་ཐོབ་པ་ཡན་ཆད་དུ། །འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །སྦྱོར་བའི་ས་རྣམས་གསུམ་དུ་བཤད། །འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་བར་སོ་སོར་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཚིག་གི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ས་བཅུ་པ་ལ་ཡང་མི་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ས་གསུམ་པའི་རྟེན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མ་ཐོབ་ཀྱང་དམིགས་པའི་ངོ་བོར་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཏེ། འདི་དག་ནི་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །མཐུ་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པས་ཟླ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚད་བཟུང་དུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་རྙེད་དཀའ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མགོ་དང་ལག་པ་དང་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཁས་བླངས་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྔར་ནི་ཁྱད་པར་


DTG116_Page_0110
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པར་མི་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པས་བཤད་ཀྱི། ད་ནི་དེའི་ཡོན་ཏན་དང་འདྲ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཆ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་འདྲ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ནི་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ནི་འཁྲུག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་ཚིགས་འོག་མ་གཉིས་ནི་དེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བཞི་གཙོ་བོའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བ་ནི་གང་ལས་ཏེ། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ནི་དགྲོལ་བར་བྱ་ཞིང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ནི་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་ལ། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ནི་གདོན་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གཞག་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གཞག་པ་དང་ལྷག་པའི་སེམས་དང་ལྷག་བའི་ཤེས་རབ་ལ་ལྟོས་ནས་དགོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་འདི་གཉིས་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། ཚིག་གཞན་གྱིས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ལ་ལྟོས་ཏེ་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་པོར་འགྱུར་བ་དེ་བཤད་དོ། །དེའི་ལམ་སྒོམ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱས་ལ་བརྩོན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་རྟོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཐབས་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་ངེས་པ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པར་རྟོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་


DTG116_Page_0111
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ན་མཐར་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་ས་བཅུ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡང་ས་འོག་མས་བསྡུས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བས་དེ་ལྟར་ན་མཐར་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པའི་གོང་ནས་གོང་མ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུ་བ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སའི་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་པ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་བསམ་གཏན་ལ་མཁས་པ་མེད་ན་མེད་པས་དེ་ལྟར་ན་མཐར་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པའི་གོང་མ་གོང་མ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བ་གཞན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སྔ་མ་ནི་གཞི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བསམ་གཏན་ལ་མཁས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཡིན་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡང་ཡིན་པས་ཞེས་གཞི་མཐུན་པར་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པ་དེ་ཡང་ཐོས་པ་ལ་མཁས་པ་མེད་པས་དེ་ལྟར་ན་དེ་སྒྲུབ་པའི་གནས་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྒྲུབ་པ་ནི་བསམ་གཏན་ལ་མཁས་པའོ། །དེའི་གནས་ནི་ཐོས་པ་ལ་མཁས་པའོ། །ལ་ལ་ལས་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །དེར་ནི་གནས་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལུས་ཀྱི་གནོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ནོར་གཏོང་སྟེ། ལུས་ཀྱི་གནོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཉམས་སུ་ལེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་སྲིད་པས་ཀྱང་རིམ་གྲོ་ཆེར་བྱེད་ཅེ་ན། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པ་བས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་པས་ཀྱང་རིམ་གྲོ་ཆེར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་དང་ཚངས་པ་ཉིད་དག་དང་གོ་རིམས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལུས་པས་ཀྱང་རིམ་གྲོ་ཆེར་བྱེད་ཅེ་ན། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའོ། །དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ནི་གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། འདི་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ལོག་པ་དྲན་པས་མགུ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དགའ་བ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ལ། དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ལོགས་པ་ཟིན་པ་ལ་བརྩོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་ལ་སྙོམས་


DTG116_Page_0112
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འཇུག་གོ །ས་སྔ་མ་གཉིས་ལ་ཡང་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགག་པ་གཉིས་ནི་མི་དགག་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་མི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི། བྱ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་དང་འདྲའོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་འདོད་པ་རྣམས་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང༌། རྒྱགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་དག་ཡལ་བར་བཏང་པ་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡལ་བར་བོར་བ་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་དེ་དག་དང་ཕྲད་པའི་རྒྱུས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་སྤངས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་འདོད་པ་དང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལས་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་པའི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་པའི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རྒྱུན་ཆགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པར་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དཔེན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་ལས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་དོ། །ཕན་ཡོན་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དེའི་འོག་ཏུ་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་དགའ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །བདེ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱི་ལས་སུ་རུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུད་ཉམས་བདེ་བའོ། །དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ནི། དགའ་བ་དང་བདེ་བ་སྟེ། དགའ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བས་ནི་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསམ་གཏན་དང་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཤད་དེ། གཉེན་པོ་སྒོམ་པའི་གནས་དང༌། བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་འོག་ཏུ་


DTG116_Page_0113
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་ལ་སེམས་འཁྲུག་པར་བྱེད་པ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་སྤངས་པར་བཤད་པ་དེ། དེ་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པའི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་བསམ་གཏན་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གནོད་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་གནོད་པ་མེད་པའི་གནས་བསྒྲུབས་ཏེ་དགའ་བས་སྙིང་ཡི་ཟ་ལང་བ་ན་དགའ་བའི་དགོད་པས་བསྐྱོད་པའི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་གིས་ནང་ཡོངས་སུ་མ་དང་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་སྤངས་ཏེ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་འཁྲུག་པ་མེད་པ་ན་ནང་དང་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བས་ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དམིགས་པ་ལ་དོན་གཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གྱུར་པའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུ་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་ཡང་གཉེན་པོ་སྒོམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་མེད་པའི་དཔྱོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རྣམས་མི་སྲིད་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ན་ཡང་རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་མེད་པ་ཞེས་གྱ་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། བསམ་གཏན་དང་པོ་འདི་ལ་བསམ་གཏན་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་ལས་གྲོལ་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་ཁྱད་པར་དག་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལྡོག་ལ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་གཉིས་པོ་ལ་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་རྣམས་ནི་བཟློག་ལ། བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་གཞན་སྐྱེའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སྲིད་པས། དེའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རྣམས་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་དགའ་བ་དང་


DTG116_Page_0114
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེ་བ་ནི་ལྡོག་ལ་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བའི་ཁྱད་པར་གཞན་འབྱུང་བ་ལྟར་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཐེ་ཚོམ་འདི་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་རྟོག་པ་མེད་པའི་དཔྱོད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་ལ་ནི་གནོད་པ་ལས་དབེན་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་སྐྱེ་སྟེ་ཆོམ་རྐུན་གྱིས་གཙེས་པའི་མི་བདེ་བར་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་འདྲ་ལ། བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་ལ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་གིས་མ་དཀྲུགས་པའི་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ལས་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་སྐྱེའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ནི་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཞེས་བཤད་ལ། གཉིས་པ་ལ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཞེས་བཤད་དེ། འདིས་ནི་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་དོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་བ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་དེ་གཉི་གའི་གནས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ནི་སྤངས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་བྲལ་བར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བཙལ་བར་ནུས་སོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བདེ་བ་ཡང་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་ཡིན་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་པ་ཡིན་པས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་དོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་


DTG116_Page_0115
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ལས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་ཅེས་མ་བཤད་ཅེ་ན། དེ་དག་ག་གནོད་པ་རྣམས་རགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་བསྟན་པས་གོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་ནི་འདི་ནི་བདེ་བའོ་སྙམ་པའི་སེམས་ཀྱི་རྩོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པར་བཤད་ཅིང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་འདི་ཡང་ཆ་ཕྲ་བ་ལ་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་ས་པའི་བདེ་བ་ཡང་མཆོག་ཡིན་པས་བསམ་གཏན་པ་འདི་བདེ་བ་མཆོག་གི་ཆང་འཐུངས་པས་ར་རོ་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པར་མཁྱེན་ནས་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་དང་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་བཏང་སྙོམས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་འོག་ཏུ་བསམ་གཏན་གསུམ་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཤད་པ་ཡིན། ནོ། །བདེ་བ་ཡང་སྤངས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྤངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ན་དབུགས་རྔུབ་པ་དང༌། དབུགས་འབྱུང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་སྤངས་ཤིང་ངོ༌། །གཞན་དག་ན་རེ་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་བདེ་བ་ཉིད་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདེ་བ་སྤངས་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་པ་ལ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྔ་ནས་ཡིད་བདེ་བ་དང་མི་བདེ་བ་ཡང་ནུབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བའི་སྒྲས་དགའ་བ་སྔ་ནས་ནུབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་ཡིད་མི་བདེ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ནུབ་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཡིད་མི་བདེ་བ་ནུབ་པ་གསུངས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་ས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སྔར་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་སྤངས་པ་འདིས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་བཤད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་སེམས་སྟོན་པ་སྟེ་འདིས་ནི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དྲན་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇུག་པའི་དྲན་


DTG116_Page_0116
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་དོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཤད་དོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་པའོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་གང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དེ་ནི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདི་ཉིད་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་ཡིན་པར་རིགས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདི་ཉིད་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་ཡང་ཡིན་ལ་གནས་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཡངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་བདེ་བ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་གཉིས་པའི་ས་པ་དགའ་བ་དང་བཅས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་གཉིས་ན་དགའ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཉིས་པ་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་ས་པ་དགའ་བ་མེད་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཁོ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན།


DTG116_Page_0117
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དམ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་རབ་ཏུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱང་རིང་པོ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡུལ་གཞན་དང༌། འཇིག་རྟེན་གཞན་ན་ཡོད་པ་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་གང་གིས་མཐོང་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གང་མཐོང་བ་ལ་འཆི་འཕོ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཆི་འཕོ་པ་དང་སྐྱེ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །མདོག་སྡུག་པ་དང་མདོག་མི་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །བདེ་བར་སོང་བ་དང་ངན་པར་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་ཕྱུག་དང་བཀྲེན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །བཟང་པོ་དང་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་རྒྱ་མི་ཆེ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ངོ༌། །ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་དང་ངོ༌། །ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་རྣབ་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ངོ༌། །འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་མེད་དོ་ཞེས་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་བ་དང༌། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྙན་པར་བརྗོད་པ་དག་གོ །ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་དག་ལ་མ་དད་པས་སོ། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ལེན་པ་དང་བྱེད་པའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལུས་ཞིག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤི་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ཤི་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅི་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་རྣམ་པར་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་


DTG116_Page_0118
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་སུ་སྐྱེའོ། །ཅིག་ཤོས་ལ་ནི་བཟློག་སྟེ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འགྲོ་བ་བསྔགས་པ་ནི་བདེ་འགྲོའོ། །ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་མཐོ་རིས་ཏེ་མཐོ་རིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ས་འོག་མ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་དབང་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བ་ཉམས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གནོད་པ་བྱེད་དུ་དོགས་པ་ལ་ནི་བཤེས་པ་ཉིད་དུ་སྙན་པའི་ཚིག་གིས་སྦྱོར་ཏེ་བཤེས་ཤིང་འཇམ་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་འཁྲུགས་པ་ནི་མི་གཡོས་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་མི་གཤེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་འཁྲུགས་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་མི་བདེ་བ་མི་སྐྱེད་པ་ནི་གཡོ་བ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །འདས་པ་ལ་ང་རྒྱལ་མེད་པས་ནི་མཐོ་དམན་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལས་འདུད་པའི་བྱ་བ་ལ་མི་སྨོན་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱིས་བྱས་པ་ལ་འདོད་པ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པར་སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་བྱས་པ་ལ་ཕྱིར་བྱེད་པར་རེ་བ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཅོས་པ་མ་ཡིན་པར་ཕན་གདགས་པར་སྦྱོར་བ་ནི་གཡོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་མགོན་མེད་དེ་མཉམ་པར་ཕན་འདོགས་པར་འཇུག་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མི་དགའ་བ་ཆུང་དུ་དང་ཡང་འབྲལ་བ་མེད་པ་ནི་མདོ་ལས་ཐིབས་པོ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བསླབ་པའི་རིམ་པས་བསམ་གཏན་གྱི། །ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་འོད་བྱེད་ཐོབ་ནས་ནི། །གཏི་མུག་མུན་པ་ལེགས་པར་རྣམ་བཅོམ་སྟེ། །འོད་འཕྲོ་ཅན་གྱི་ས་དོན་གཉེར་བར་བྱེད། །བསམ་གཏན་རྟེན་དང་ས་ཡི་ཡོན་ཏན་གཞི། །རྒྱ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་མཐུ་ལྡན་ཐོབ་འགྱུར་ཞིང༌། །ཆོས་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ཐོབ་ནས། །བཞི་པ་འོད་འཕྲོ་ཅན་ནི་གནོད་པར་བྱེད། །ས་བཞི་པ་འདི་ནི་ས་གསུམ་པ་ལ་ཐོས་པ་བཟུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་


DTG116_Page_0119
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོས་པ་བཟུང་བ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཐོས་པའི་རྟེན་ཐོས་པ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དེའི་རྟེན་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཁམས་བཅུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལས། །ཆོས་ལ་སྣང་བ་བཅུར་ཞེས་བྱ། །སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་མ་ལུས་པའི། །རྣམ་འཕེལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའང་དེ། །འཕེལ་བ་ལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པ་འཕེལ་བ་དང༌། གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་འཕེལ་བའོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་འཕེལ་བ་ནི། འབྲས་བུ་དེ་བཞིན་གཞན་རྣམ་དྲུག །འོག་ནས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདིའི་འབྲས་བུ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད། །གཞན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་མདོར་ནས་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོས་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པ་བཅུས་གནོན་ཏེ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ལ་སྣང་བ་འདི་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེས་སར་གཏོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་དེས་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇུག་པས་ན་ཆོས་ལ་སྣང་བས་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་བོ། །དེར་གཏོགས་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མདོ་སྡེའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཤད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་འཇུག་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་དག་དང་དེ་མཚུངས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེས་སྔོན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་དག་གི་དོན་ལུང་གི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། དེས་དེ་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་ངེས་པའི་དད་པ་ཆེས་བརྟན་པོ་ལྷག་པར་སྐྱེས་ནས། ཇི་ལྟར་བདག་གི་རྟོགས་པས་དོན་འདི་དག་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་བཤད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གསུང་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་ལུང་དང་རྟོགས་པ་གཉིས་དོན་དམ་པའི་དངོས་པོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུང་གི་ཆོས་རྣམས་དང་


DTG116_Page_0120
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོགས་པ་གཉི་ག་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡོད་དེ། ལུང་ནི་དོན་དམ་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་སྨོས་པའི་རྣམ་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་ལ། རྟོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་རྣམ་པར་དམིགས་པས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དེ་ཐ་དད་པ་སྟེ་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་བ་དག་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཟན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་གདགས་པས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སོ། །གནས་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གནས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། དེ་ཡོད་ན་ནི་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླབས་པོ་ཆེ་དང་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་མོས་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལ་སྣང་བས་འཇུག་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རླབས་པོ་ཆེའི་བསམ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། ཐབས་མཁས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཆེན་པོའི་བསམ་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སྐྱེས་པ། །རྣམ་དག་རྣམ་འཕེལ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །ཡེ་ཤེས་ཁྱད་ཞུགས་གྱུར་པ་ནི། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་འཇོམས་


DTG116_Page_0121
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཞེས་བྱ། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་དེའི་བདག་ཉིད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བདག་ཉིད་ཆོས། །གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་ཤེས། །ཡེ་ཤེས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་བཅུས། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཤེས་པ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། །ཐེག་པ་ཆེ་དང་དཀོན་མཆོག་དང༌། །དེ་བཞིན་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ནི། །རྣམ་པར་གཞག་པའི་བདེན་ཚུལ་ལ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞིར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་དང་པོ་གཉིས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ནི་རང་གི་གནས་ལ་གནས་པ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་མཐར་ཐུག་འགྲོ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་གཉིས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ལྷག་མ་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་སྐྱེ་བ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྐྱེ་བ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཀུན་འབྱུང་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་གང་ཡིན་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་འཁོར་བ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འཁོར་བ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བྱང་


DTG116_Page_0122
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེ་ན། ཞིང་དུ་ལས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་སྔ་ཕྱི་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ཟད་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞག་པ་མེད་པ་དང་དོར་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ལམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་བདེན་པའི་ཚུལ་ཤེས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་རྣམ་འཕེལ་བ། །ཐབས་དང་བཅས་པར་འདོད་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ནི་དབེན་ལ་སོགས། །ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ཡང་དག་ལྡན། །ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལ། བདག་གི་ཆེད་ནི་ནང་སྟེ་བདག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསགས་པས་ན་ལུས་ཏེ་ལུས་དེ་ལའོ། །མཐུན་པར་ལྟ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་སྟེ། འཚམ་པར་རྟོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྗེས་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ནི་འཚམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ལྟ་བའི་སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་ཡང་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ལུས་ནི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་གྲུབ་པ་གཡོ་བ་མེད་པ། བྱེད་པ་མེད་པ། བདག་པོ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཕྱིའི་རྩྭ་དང་ཤིང་གེལ་པ་དང་སྨན་དང༌། ནགས་ཚལ་དག་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་དང་འཚམ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡོད་པས་ན་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། དེའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཉིད་དུ་ལུས་ལ་རྗེས་སུ་ལྟ་བས་རྗེས་སུ་ལྟ་བའོ། །གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཡོན་ཏན་དང་འཚམ་པའི་གནས་ན་འདུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་ནས་ཤེ་ན་བརྟུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་གདུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ལེ་ལོ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་དེ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པས་ན་བརྟུན་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་དང༌། རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་


DTG116_Page_0123
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དྲན་པ་ནི་དྲན་པ་སྟེ་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་ཐོས་པ་གཟུང་བའི་གཞུང་རྣམས་མི་བརྗེད་པ་ཡོད་པས་ན་དྲན་པ་དང་ལྡན་པའོ། །རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བཟློག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མངོན་དུ་འབྲེལ་བ་ནི་བརྣབ་སེམས་ཏེ། ལུས་ལ་ངའོ་བདག་གིའོ་སྙམ་དུ་ཤིན་ཏུ་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་མི་བདེ་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འདི་ལ་ངའོ་བདག་གིའོ་སྙམ་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཞིག་ན་ཡང་ཡིད་མི་བདེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དག་སྤངས་ཏེ་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་དང་འབྲེལ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གོ་སྐབས་དབྱེ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་དང་འབྲེལ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འགྲོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ནང་དང་ཕྱིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིག་ཅར་དུ་གོ་སྐབས་དབྱེ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་འགྲོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་ཚོར་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚོར་བས་ན་ཚོར་བ་སྟེ། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བྱེ་བྲག་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཚོར་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅི་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་དུ་ལྟ་བའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་སྟེ་དེ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་འབྲས་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་ཕོལ་མིག་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ནི་སྐྱེ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་མི་འབྲལ་བར་སྲིད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འཇིགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་


DTG116_Page_0124
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་དང་འབྲེལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་བཞི་དག་ཏུ་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་དག་ནི་དེ་སྲིད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་དག་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཚོར་བ་དང་འཚམ་པར་སྡུག་བསྔལ་དུ་ལྟ་ཞིང་རྟོག་པ་ཡོད་པས་ན་ཚོར་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་བརྣབ་སེམས་ནི་བདེ་པའི་ཚོར་བ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་དང༌། དེ་གཉི་གའི་རྟེན་ལུས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའོ། །ཚོར་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འདི་ལ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་དང་དེ་གཉི་གའི་རྟེན་ལུས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ཡོངས་སུ་གྱུར་བ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་རྣམས་དང་དེ་གཉི་གའི་རྟེན་ལུས་ཡོངས་སུ་གྱུར་ན་ཡིད་མི་བདེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ནང་གི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་པར་བྱེད་པས་ན་སེམས་སོ། །རིག་པ་སྟེ་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྩོགས་པར་བྱེད་པས་ན་སེམས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་ཡིན་པས་ཆོས་དག་སྟེ། ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་དེ་དག་ལས་ཡིན་གྱི་བདག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེའི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་ལ། འདུན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ། །འབད་དོ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་འདོར་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚུལ་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་མི་


DTG116_Page_0125
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་གང་འདིའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པའི་རྒྱུ་གང་དག་ཡིན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི། གང་འདི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཉམས་པ་དང༌། སེམས་གཡེང་བའི་རྒྱུ་གཞན་དང་གཞན་དག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་གང་འདི་ལྟ་བ་ཉམས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཉམས་པའི་རྒྱུ་གཞན་དང། གཞན་དག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་གིས་དེ་ལྟ་བུ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ལས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུན་པ་ནི་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །འདུན་པའི་དབང་གྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་པ་དེ་དང་ལྡན་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་སྟེ། ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་སྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོམས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དབེན་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདོད་པ་དང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་ལས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉིས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པ་ལ་གནས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དགའ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། སྤངས་ཟིན་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སྤོང་བའོ། །སྤངས་ཟིན་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་


DTG116_Page_0126
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་སྤོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་སྤངས་པ་ལ། སྤངས་པ་དེ་ཡང་དེ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དད་པ་ནི་སེམས་དང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དབང་བྱེད་པས་ན་དབང་ངོ༌། །ཡང་ན་དབང་ཡོད་པས་ན་དབང་ངོ༌། །དབང་ཉིད་དབང་པོ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་དད་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དད་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད། དྲན་པས་ནི་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱེད། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་དག་རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཉིད་དབང་པོ་རྣོན་པོ་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་རྣམས་བདུད་དང་རབ་ཏུ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་རྫི་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དད་པའི་སྟོབས་སྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དག་པས་ན་ལམ་མོ། །ཡང་ན་འདིས་སམ་འདི་ཡོད་ན་དག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་སྟེ། སེམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་གསུངས་སོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་འདི་ཉིད་དགེ་བ་གསུམ་དང་ཕུང་པོ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་ཏེ། དགེ་བ་གསུམ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་སོ། །ཕུང་པོ་གསུམ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ལ་སེམས་མངོན་པར་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདི་གང་གི་རྩ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་རྣམས་དང༌། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གསུམ་པོ་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་རྣམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ ། ཞེ་སྡང་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གང་གི་རྩ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བའི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་རྣམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་


DTG116_Page_0127
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ །གཏི་མུག་མེད་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དག་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ་མཐོང་བ་སྟེ། གཏི་མུག་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་དང༌། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གཉིས་པོ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པའི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྒོམ་པ་ན། ལུས་ཡོངས་སུ་སྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་གཉིས་པོ་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོས་ནི་རྟོགས་བ་མྱུར་བ་དང༌། རྟོགས་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོས་ནི་རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། རྟོགས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། མ་ལུས་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྒོམ་པ་ན། རྟོགས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་སྒོམ་པ་དབེན་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་དེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །ས་ལ་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ས་བདུན་པའི་བར་བསྡུས་ཏེ། གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ནི་བརྒྱད་པ་སྟེ། །དེར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཟབ་མོའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པས་ནི་ས་དགུ་པ་དང་བཅུ་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་


DTG116_Page_0128
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་བ་རྟོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གསུམ་དང་སྦྱར་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ན་རྟག་པར་འཛིན་པ་རྣམས་སོ། །བདག་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་ན་བདག་གིར་འཛིན་པ་རྣམས་སོ། །ནོར་བཞིན་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ན་ནོར་དུ་འཛིན་པ་རྣམས་སོ། །ཉེས་དམིགས་ནི་རྟེན་གྱི་གནས་སོ། །སྟོན་པ་ལ་གུས་པ་ནི་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྨད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཇིགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བྱ་བའི་ཆ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་བསྟན་ཏོ། །བྱ་བར་འོས་པ་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། སྟོན་པས་བསྔགས་པ་དང༌། ཚོགས་དང་མཐུན་པས་སོ། །འཇམ་པའི་སེམས་ཉིད་དེ་ཡང་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བདེ་བར་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། མཉེན་པའི་སེམས་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བའི་ཁྱད་པར་ནི་ལས་སུ་རུང་བའི་སེམས་གང་གསུངས་པའོ། །ཉེས་པ་རྣམ་པར་འབྲི་བའི་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉེས་པ་རྣམ་པར་འབྲི་བ་ཡང་ཚིག་འདིས་སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ཚིག་འདིས་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཉེས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་ནས་འདི་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་སྟོན་པའི་དུས་ན་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་འམ་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉེས་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཟང་ཟིང་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་དག་དང༌། ཀླན་ཀ་ཚོལ་བའི་བསམ་པ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཚིག་གཉིས་ཏེ། གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་


DTG116_Page_0129
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྐྱོ་བ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ་དེའི་གཉེན་པོར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་སེམས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡུན་རིང་པོར་དཀའ་བ་མང་པོ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ་དེའི་གཉེན་པོར་བླ་མ་ལ་གུས་པ་དང་མཐུན་པའི་སེམས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སྤྱད་པའི་དོན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པ་གཟོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་སྟེ། དེ་ལ་ཕན་གདགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཚོར་བའོ། །སེམས་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་ཕྱིར་དེས་པའོ། །ཇི་སྐད་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགྲོགས་ན་བདེ་བའོ། །ཉེས་པ་གླིང་བ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་དྲང་བའོ། །དྲིས་པས་འཁྲུག་པ་བཟོད་པ་ནི་མཉེན་པའོ། །རང་གི་ཉེས་པ་མི་འཆབ་པས་ནི་ཐིབས་པོ་མེད་པར་སྤྱོད་པའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་མི་བརྗོད་པས་ན་སྒྱུ་མེད་པའོ། །ཁེངས་པར་མི་འགྱུར་བས་ན་ང་རྒྱལ་མེད་པའོ། །ཚིག་བཟོད་པས་ན་བཀའ་བློ་བདེ་བའོ། །མ་ནོར་བར་འཛིན་པས་ན་མཐུན་པར་འཛིན་པའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་གོང་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ངོ༌། །དེའི་འབྲས་བུ་འོག་མ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་སྟེ། དེ་དག་ནི་དུལ་བ་དང་ཞི་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་ན་འདིའི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་སྔོན་འགྲོ་བའི་ཁམས་བརྟས་པ། བསམ་པའི་ཁམས་ནི་འདི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་དེའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཁམས་སོ། །ངེས་པ་སྐྱེ་བ་ནི་མོས་པ་སྟེ་ངེས་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་གཉེན་པོ་འཕེལ་བ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་ནི་དྲི་མའི་ནག་ནོག་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ས་དེའི་གསང་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལྡོག་པ་ནི་འདིའི་ཐེ་ཚོམ་དང་ཡིད་གཉིས་དང་ནེམ་ནུར་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལོག་ན་སྟེ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གནས་གཞན་དག་ལ་ཡང་མོས་ཏེ། ངེས་པ་འཐོབ་པ་ནི་སོམ་ཉི་མེད་པ་མངོན་དུ་


DTG116_Page_0130
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བར་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་དགའ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་འཕེལ་བ་འདིའི་འབྲས་བུ་བཅུ་ཚན་བཞིས་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་དང༌། སྔར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཟློག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་བཤད་པ་དང༌། སྤྱིར་ན་དེའི་འབྲས་བུ། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཆོད་པ་ལ་སོགས་ལྷག་མ་ཀུན། །འོད་བྱེད་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ། །འོད་འཕྲོ་ཅན་ལའང་ཤེས་པར་བྱ། །ཁྱད་པར་དུ་ན་ཡོན་ཏན་ལྷག །ཡོངས་སུ་དག་པ་དེའི་ས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་སྩོགས་ཤེས་པ་རབ་བརྟེན་ནས། །འོད་བྱེད་པ་ལ་སྣང་བྱས་ཏེ། །གཏི་མུག་མུན་པ་རྣམ་མནན་ནས། །དེ་འོག་འོད་འཕྲོ་ཅན་རྣམ་སྦྱོང༌། །ཡེ་ཤེས་མེ་ནི་རབ་འབར་བ། །ཉོན་མོངས་བུད་ཤིང་རྣམ་འཇོམས་པ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་སྣང་བྱེད་པ། །ཐབས་དང་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ཡིས། །འབྲས་བུ་རྣམ་པ་དྲུག་ཐོབ་ནས། །རྣམ་དག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་མཐོང༌། །དོན་སྒྲུབ་པར་ནི་དཀའ་བ་ཡི། །ས་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་ཐོབ། །སྔར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གསུམ་པ་ལ་དེ་ནོར་ཆེ་བར་འཛིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་རྟོགས་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་བཞི་པོ་ལས་ལྷག་པར་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་གསུངས་པ། ད་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ། །སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །གང་ལ་ཞེ་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ལའོ། །འདི་སྐད་དུ་ས་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་


DTG116_Page_0131
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་མང་པོར་བསྟན་པ་ནི་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་འདིར་རྣམ་པ་བཅུར་བསྟན་ལ་དེ་དག་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཅུ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། འབྲས་བུར་གྱུར་བ་དག་གོ །རྣམ་པར་དག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམས་སྟོན་ཏེ། མདོའི་ཚིག་གསུམ་པོ་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསྟན་ཏོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ལ་འཇུག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིའི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་བསམ་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་གང་ཞེ་ན། དད་པ་དང༌། འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཆུའི་གཞི་བཞིན་ནོ། །བསམ་པ་དེ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་འདིས་འཇུག་སྟེ། དེ་དག་གི་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་གྱིས་འཐོབ་བོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ལ། ལམ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལམ་དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་


DTG116_Page_0132
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ལྟར་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པ་བདུན་པོའི་བར་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་གཉིས་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་ཚིག་བཞིས་བསྟན་ཏེ། ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་སེལ་བ་དང༌། སོམ་ཉི་དང་ཡིད་གཉིས་རྣམས་སེལ་བ་དང༌། འགྱོད་པ་སེལ་བས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་སེལ་བ་ནི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡིན་སྙམ་པ་ནི་སོམ་ཉིའོ། །བློ་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་ཡིད་གཉིས་ཏེ་ཇི་འདི་ལྟར་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་སྙམ་པའོ། །ངན་པར་བྱས་པ་དང༌། ཡིད་ལ་གཅགས་པ་དང༌། སྙིང་ལ་གཅགས་པ་ནི་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་བ་དང་སོམ་ཉི་དང༌། ཡིད་གཉིས་དང་འགྱོད་པ་འདི་དག་སེལ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ལ། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་གང་གིས་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ལམ་དང༌། ལམ་མ་ཡིན་པ་དེ་དང་བྲལ་བའམ། འཇིག་རྟེན་པའམ་ཐེག་པ་དམན་པར་ལྷུང་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ལམ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནས་ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་བར་སྔར་བཤད་པ་རྣམས་ལམ་བཞིའི་ནང་དུ་བསྡོམས་ནས་ཤེས་པ་ནི་ལམ་ཤེས་པའོ། །ལམ་བཞི་ནི་ལམ་དཀའ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་བ་དང༌། ལམ་དཀའ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་དང༌། ལམ་སླ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་བ་དང༌། ལམ་སླ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་


DTG116_Page_0133
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མྱུར་བའོ། །ལམ་ཤེས་པ་འདི་བཞི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ལམ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ལམ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཐབས་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་ཁམས་དང་མོས་པ་དང༌། དབང་པོ་ཐ་དད་པ། ཐབས་སྣ་ཚོགས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་མཚུངས་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གཞན་དག་དང༌། ལྷན་ཅིག་བསམ་པ། བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཐ་མ་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུ་བོ་འདི་དག་གིས་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་སྟེ། ས་ལྔ་པས་རྒྱུད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལམ་གྱིས་སྤོང་བ་སྟེ། ལམ་གྱིས་སྤོང་བར་ཤེས་པ་ནི། ལམ་ནི་སྤོང་བར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོག་མ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིད་ཙམ་སྤོང་བའི་དོན་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་འཇིག་པ་དེ་ལ་དམན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས། གོང་མ་གོང་མ་གྱ་ནོམ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དེས་ཡིད་ཙམ་སྤོང་བའི་དོན་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཅུང་ཟད་སྤོང་བ་ནི་ཡིད་ཙམ་སྤོང་བ་སྟེ་དཔེར་ན་ཅུང་ཟད་སྒྱུར་བ་ལ་ཡིད་ཙམ་སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཅུང་ཟད་སྤོང་བ་ནི་གོང་མ་མ་ཡིན་པ་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཟད་སྤོང་བ་ཡང་དེ་ལ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་གོང་མ་དོན་དུ་གཉེར་བས་སོ། །ཡིད་ཙམ་སྤོང་བ་ཉིད་དོན་ཡིན་པས་ཡིད་ཙམ་སྤོང་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་ཏུ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་རྒྱུད་ཐ་དད་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་ཏུ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གོམས་པར་བྱས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ལས་མི་གཡོ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་བྱམས་


DTG116_Page_0134
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསྩགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་པ་མ་བོར་བ་ནི་རྒྱུན་མ་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་ནི་ས་གོང་མ་གོང་མའི་སྣང་བ་ལ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐུའི་ཁྱད་པར་བླ་ཐབས་ཐོབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་རང་གི་མཐུའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ནི་དྲན་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ང་རྒྱལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བདེན་པའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །གཉིས་གཉིས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཉིད་དག་འཇུག་པ་འདི་ནི་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་བྱེད་པ་པོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བས་ན་བདེན་པ་ཉིད་དོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ནི་རྣམ་གྲོལ་བའི། །ཐབས་ཀྱི་ཆོ་ག་མདོར་བསྡུ་ན། །ཐེག་དམན་ཐེག་པ་མཆོག་དག་གིས། །བསྟན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ན། །ཐེག་པ་དམན་ལ་གདུལ་བྱ་བ། །ཡོངས་སྨིན་བྱ་སྩོགས་མཚན་ཉིད་དྲུག །ཐེག་པ་ཆེ་ལ་གདུལ་བྱ་བ། །བདུན་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས། །དེ་ལ་གདུལ་བར་བྱ་དྲུག་ནི། །ཡོངས་སྨིན་བྱ་དང་དེ་བཞིན་སྨིན། །ཆོས་ཉིད་དང་ནི་དགོངས་པ་སྟེ། །དེ་གཉིས་ལ་ནི་ཀུན་རྨོངས་དང༌། །དེ་བཞིན་གཞན་ཡང་ཡང་དག་པའི། །ཡིད་བྱེད་ལྟ་དང་མི་ལྡན་པ། །འདི་དྲུག་ཉན་ཐོས་དག་ཏུ་བཤད། །ལྔ་ཡི་བྱ་བ་བདེན་པ་ལ། །མཁས་པ་ལྔ་པོ་དག་གིས་བསྒྲུབ། །སྡུག་བསྔལ་བདེན་སྩོགས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། །དྲུག་པའི་དོན་དུ་བཞི་ཡིན་ནོ། །བདུན་པའི་དོན་དུ་མཁས་པ་ནི། །བཅུ་པ་ཡང་དག་བཤད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་དོན་དུ་སེམས་


DTG116_Page_0135
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གཞན་དག་གི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཚིམ་པར་བྱེད་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དོན་དུ་བགྲོད་པ་གཅིག་བུ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་དོན་དང་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་དོན་དུ་ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་དོན་དུ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པས་ཕྱེ་སྟེ། རྟོག་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མཁས་པ་ལྔ་པོ་དག་གིས་བསྒྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དྲུག་པའི་དོན་དུ་དངོས་པོའི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པའི་དོན་དུ་ལུས་དང་སེམས་ལ་གནོད་པ་རབ་ཏུ་འབབ་པས་དངོས་པོའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་འགྲོ་བར་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་རིམས་ནད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཞི་བས་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འདི་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །དྲུག་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་མི་གཉིས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པས་ལམ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འདི་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །ལམ་གཅིག་ཏུ་བགྲོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཅིག་ཏུ་བགྲོད་པའི་ལམ་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ཏུ་ཟླ་མེད། གྲོགས་མེད་པར་རང་གི་བརྩོན་འགྲུས་དང་མཐུ་དང༌། སྟོབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་བས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གོ་ཆ་གྱོན་ལ། རང་ཉིད་བྱེད་ཅིང་གཞན་ལ་གླགས་མི་ཚོལ་བ་རང་གི་མཐུའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པའི་དོན་དུ་བཅུ་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་


DTG116_Page_0136
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་རིམས་མཚམས་སྦྱར་བ་བསྒྲུབ་པ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་བར་གྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མཁས་པ་བཅུ་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དོན་དུ་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཏན་ཚིགས་མཚན་ཉིད་བཟོ་དང་ནི། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་གསོ་བ་དང༌། །ནང་རིག་པ་དང་བཅས་རྣམས་ལ། །མཁས་པས་རིག་པ་ལྔར་ཤེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་རིམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བས་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བར་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་གཟུང་བའོ། །ངེས་པར་གཟུང་བ་ཡང་ངེས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་གྱི་བདེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་ངེས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བདུན་པའི་དོན་དུ་མཁས་པ་བཅུ་པ་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མོས་པས་ཤེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཤེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཡིན་གྱི། དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་དམིགས་པས་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །འདིའི་དོན་བསྟན་བཅོས་གཞན་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཞེ་ན། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་དམིགས་པའོ། །དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གྱུར་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་དེ། གནས་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་མོས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་སྨོས་ཏེ་མ་གསུངས་སོ། །དེ་ཚེ་ཕུང་བས་མངོན་གཙོས་ཤིང༌། །སྡུག་བསྔལ་


DTG116_Page_0137
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་ནི་ཉམ་ཐག་པའི། །འཇིག་རྟེན་བལྟས་ན་ཕྱིར་ཞིང་ནི། །འདི་ཡི་སྙིང་རྗེ་རབ་ཏུ་འཇུག །བྱིས་པ་ནི་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གནས་ཡིན་གྱི། འཕགས་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་སྔོན་གྱི་མཐའི་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་འཁོར་བའི་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཕུང་པོའི་གནས་ལས་མ་བསྐྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ནི་ཐབས་མཁས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་གྱི་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཆ་གཉིས་ལ། འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མ་རིག་པའི་རྩ་བ་ཡིན་ལ། མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སྲེད་པ་རྩ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་དང་བདག་གི་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟ་བ་པོ་དང་ཟ་བར་འདོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཁམས་ཀྱི་སྤྲུལ་དག་གིས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་ཀྱི་སྤྲུལ་དག་གིས་ནི་ན་བ་དང་རྒ་བ་དང་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་ཏོ། །ང་རྒྱལ་དང་ལྟ་བའི་ཟུག་རྡུ་མི་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་མེ་ལྕེ་འབར་བཞི་བར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་འདོད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །མ་རིག་པའི་མུན་པ་མི་སེལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་བ་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །སྲེད་པའི་རྒྱ་མཚོ་མི་སྐེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ཏེ་ང་རྒྱལ་དང་ལྟ་བའི་ཟུག་རྡུ་མི་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་ནི་ན་བ་དང་རྒ་བ་དང་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཀུན་འབྱུང་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དཔུང་གཉེན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ནའོ། །སྐྱབས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་གྱུར་ནའོ། །གནས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དང་བརྟེན་པ་དང་བྲལ་བའོ། །གླིང་མེད་པ་ཞེས་


DTG116_Page_0138
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་དང་བྲལ་བའོ། །རྟེན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ལོང་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་བའོ། །མ་རིག་པའི་སྒོ་ང་དང་སྤུ་བས་དང་ཕྲིས་ཡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉུག་མ་སྟེ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །མུན་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གློ་བུར་བ་དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཉན་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་སླའོ། །ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་དང་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་གསུམ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གསུམ་པོ་འདི་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པ་གཞན་གྱིས་དོན་ཐ་དད་པར་སྟོན་པའོ། །དེ་ལ་ཐོས་པ་འཛིན་པ་ནི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་ཀྱང་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་སྟེ། དེ་ཤེས་པ་ནི་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཤེས་པ་ནི་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །དོ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་ལུགས་ཏེ། དེའི་དགོངས་པ་མངོན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོས་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་མཁས་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དོན་ལ་མཁས་པའོ། །ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྡོམ་པ་བླངས་པ་བསྲུངས་པས་བཟོད་པ་དང་ངེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་མནོས་པ་འདྲལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བརྟེན་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་མཉམ་པ་དང༌། སྐྱོན་མེད་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་སོ། །འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འདྲ་བ་རྒྱུར་ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་སྟེ། མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་རྟག་པ་ནི་རྒྱུ་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་པ་གསུངས་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་


DTG116_Page_0139
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་གིས་མི་བཀྲི་ཞིང་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ལམ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ལྷད་བཅུག་པ་ཤེས་སོ། །ལྷད་བཅུག་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་ལྷད་བཅུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ནག་པོ་བསྟན་པའི་གཉེན་པོར་འདི་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདུད་ལ་སོགས་པས་སྨྲས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འདྲེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྐྱབས་ངན་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་དད་པར་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་དོ། །ཐབས་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་དྲན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བཅུ་གཉིས་པས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ངོམས་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བཅུ་གསུམ་པས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པས་སྦྱིན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཏེ་བསྡུ་པའི་དངོས་པོ་བཞིས་ཚིག་བཞི་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་ནི་རང་གི་རིས་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་ལའོ། །ཆོས་བཤད་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་རྣམས་ལའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བརྗོད་པ་ནི་ཐབས་འཁྲུལ་བ་རྣམས་ལའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་སྨོས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་རྣམས་ལའོ། །འཁོར་བའི་ཉེས་པ་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་རྣམས་ལའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ནི་མི་འཇུག་པ་རྣམས་ལའོ། །བློ་ཆུང་བ་རྣམས་ལ་ནི་ཚིག་ཐ་མས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དོན་བརྗེད་པའི་གནོད་པ་དང༌། བྱ་བ་བརྗེད་པའི་གནོད་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་གཞག་སྟེ། འདི་ཡང་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་གཉེན་པོ་


DTG116_Page_0140
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཡི་གེ་སྟེ། ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དང༌། བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་རྣམས་མི་བརྗེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྲིས་ནས་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་ནི་བློ་ཆུང་བ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་བླངས་པའི་ནོར་མ་སྦས་པའི་གཉེན་པོར་བརྒྱ་སྟེ་དེས་སྦེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བ་དང་འགོད་པ་ལ་རྨོངས་པའི་གཉེན་པོར་རྩིས་དང་ཤོ་ཐབས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་འགོད་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་མི་མཉམ་པ་ནི་སྐེམས་པ་དང་བརྗེད་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་གནོད་པ་ནི་འབྱུང་བོའི་གདོན་ཏོ། །རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ནད་ཀྱི་གནོད་པ་ནི་རོ་ལངས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་སྟེ། གཤེད་བྱེད་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པས་རིམས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའོ། །ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་ལོག་པར་མཐོང་བ་དང༌། མཚན་ངན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་གི་སྐྱོན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཁོ་ནས་ཐོབ་པ་དེས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་འཚེ་པའི་གནོད་པའི་ངོ་ལོན་ཡང་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་སྡོམ་པའི་ཆོ་ག་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །བསམ་གཏན་ནི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པའི་གཉེན་པོའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་སྐྱབས་ངན་པའི་གཉེན་པོའོ། །ཚད་མེད་པ་རྣམས་ནི་ལོག་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ནི་ལོག་པའི་ཐར་པའི་གཉེན་པོའོ། །རྒྱུ་བཞི་དང་ལྡན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནོད་པ་གཞན་གྱིས་གནོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་ཐོ་འཚམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་སྐྱེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྱུང་བར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དགོས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་མཐར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དགོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་ལ་ནི་འཁོར་བ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་ལམ་མི་གནས་ལམ་ཐོབ་ནས། །ཤེས་རབ་སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སྦྱངས་བསམ་པ་ཅན། །ས་འབྲས་རྣམ་པ་བཞི་ལ་རབ་གནས་པ། །བློ་ཡིས་འཁོར་བའི་སྐྱོན་རྣམས་རབ་དཔྱད་དེ། །ཞི་བའི་དབྱིངས་ནི་སེམས་ལ་རབ་སྨོན་ནས། །མཚན་མ་མེད་ལ་མང་དུ་གནས་ལྡན་པའི། །ས་དྲུག་


DTG116_Page_0141
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་མ་མེད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ས་དྲུག་པའི་འགྲེལ་བ་ནི། རྒྱུ་ནི་གསུམ་པོ་གང་དག་གིས། །ལྔ་པ་རྣམ་པར་གཞག་འདོད་པའི། །རྒྱུ་དེ་ཉིད་ནི་ཁྱད་འཕགས་པས། །དྲུག་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ས་བཞི་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ས་འདིའི་འབྲེལ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐོང་བའི་ཕྱིར། གང་ཟག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འཕེན་པ་ལས་གྱུར་པ་ཆོས་རྟོགས་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ས་བཞི་པ་ལས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་རྒྱུད་ཐ་དད་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྤངས་པ་ཡིན་བས་དེ་དག་ཏུ་དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་བཤད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ལ་ཐ་དད་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོ་ནི་འདི་ལས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་བས་ན། སའི་འབྲེལ་བ་ཡིན་ཏེ། ལམ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་ལ་འཇུག་སྟེ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ལ་ཐ་དད་ང་རྒྱལ་ནི། །ཆོས་མངོན་ཞེན་ལས་སྐྱེས་གང་ཡིན། །དེ་ཡི་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་བཅུ། །དྲུག་པ་ལས་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན། །དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་པོ་རྣམས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཆི་འཕོའི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བླང་བ་མེད་པ་དང༌། དོར་བ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གང་གསུངས་པ་སྟེ། བླང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དོར་བ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་མ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་སྟེ། དེ་སྐད་དུ། མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་འདི་ན་གང་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་གང་ཟག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་གཉེན་པོར་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། ཉོན་མོངས་བ་གློ་བུར་བ་དང་འཁོར་བའི་དྲི་མ་བསྩལ་བས་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །བྱི་དོར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་བྱི་དོར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རང་


DTG116_Page_0142
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཙམ་གྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའི་སྒོ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །འདི་ཡན་ཆད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་ཟིན་པ་ལ་སྙེགས་སོ། །ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་ཆ་ཕྲ་བའི་གཉེན་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཀུན་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་གཞུང་འདིས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང་བྲལ་བ་དང༌། འཁོར་བ་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བས་སོ། །སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་སླ་བས་སྒོ་གསུམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་བསྟན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་དང་བརྒལ་བའི་ལམ་ཡིན་པས་བརྒལ་པའི་ལམ་དང་མཚན་ཉིད་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །འདིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་བཟུང་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་


DTG116_Page_0143
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པ་བཅུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མདོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཡན་ལག་གི་དོན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །རིགས་པ་གང་གིས་ཤེ་ན། འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་དང་བྲལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བདག་དོན་དམ་པར་ཡོད་དུ་ཟིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་བདག་ཉིད་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ནི་ལམ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བདག་མེད་པ་རྣམས་ལ་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་དམ་པར་ན་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རང་གི་སྡེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྲོལ་བཏོད་ཟིན་པས་འཕན་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་ལས་བརྒལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ་གང་ཞིག་བདག་མེད་ན་རིགས་པ་གང་གིས་དེར་འཛིན་པ་འཇུག་པ་འདི་སྨྲོས་ཤིག་ཅེས་ཟེར་ན། འདིའི་ལན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བྱིས་པའི་བློ་ཉིད་དང་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་ནས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་དུ་གྱུར་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བདག་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཞུང་མཐའ་དག་འཕེན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་དང༌། སེར་སྣ་དག་ཁོ་ན་སྨོས་ཞེས་རྒོལ་བ་འདིའི་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་འདི་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་སྲེད་པ་ཡིན་


DTG116_Page_0144
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བདག་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བ་དག་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་མདོ་ཉིད་ལས་རིགས་པ་དག་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་སྩོགས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའོ། །གང་དག་གིས་ཤེ་ན་འདུ་བྱེད་དག་གིས་སོ། །དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། སེམས་ཀྱི་ས་བོན་ནོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ན་ཞེ་ན། ཕྱི་མ་ལའོ། །ཅི་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་རྒ་ཤིའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཉིད་ཡང་སྲིད་པ་དང་སྲིད་པ་བར་མ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །མདོ་ལས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་བར་མདོའི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྲིད་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་བསྡུས་པ་ལ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ན་ཉེ་བར་སོང་བ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཕྱིའི་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མྱུ་གུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་དང་པོར་ཞིང་དང༌། ལུད་ཀྱིས་དགབ་པ་དང༌། ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་བརླན་པ་དང༌། ཕྱིའི་གནོད་པ་འབྱུང་དུ་འོང་བས་རྒྱ་ལ་སོགས་པས་བསྐོར་དགོས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནང་གི་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བདག་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པའོ། །རང་གིས་འཇིག་པའི་བློ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་འདི་ལྟར་གཞིག་པར་བྱའོ་སྙམ་པའོ། །བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། །ལས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས། །མིང་རང་གཟུགས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར། །ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་རིམ་གྱིས། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་ཀུན་དུ་འབྱུང༌། །སྐྱེ་མཆེད་དོད་པར་གྱུར་ནས་ནི། །ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི་མངོན་པར་དགའ། །ཡུལ་རྣམས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ན། །ཕྱིར་ཞིང་རང་གི་ལས་ལ་འཇུག །ལས་གང་དག་གིས་འདི་ཟིལ་ནོན། །ཕྱི་མར་སྐྱེ་


DTG116_Page_0145
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི། །རྒ་དང་འཆི་དང་མྱ་ངན་སོགས། །སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་འགྱུར་ཞིང༌། །བརྒལ་བའི་ལན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བརྒལ་དང་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཀྱིས་ནི། རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པ་ནི། །བདག་མེད་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ནས་སུ། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་བརྟག་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་བརྟག་པར་བྱ་ཞེ་ན། །རྣལ་གནས་མཚན་ཉིད་གང་གིས་ན། །འདི་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདེན་པ་རྣམས་མི་ཤེས་པ་ནི། དོན་དམ་པར་མ་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་སྨོས་སོ། །མིང་དང་གཟུགས་སུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བརྟེན་པ་འདི་ལ་ཆ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བསྟན་པར་དགོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་ཟད་དེ། །འདི་ལྟར་མ་རིག་པས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཞན་ལས་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་གོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་གཞན་ལས་འདུ་བྱེད་ནི་གསུམ་སྟེ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་བསོད་ནམས་སྩོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་དེ་དག་ནི་འདིར་མ་རིག་པས་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པས་མིང་དང་གཟུགས་སུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྟེན་པ་སྟེ། མིང་དང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་པ་སྟེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མངོན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་འདིར། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་


DTG116_Page_0146
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐའི་བར་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ཆ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ཁྱད་པར་དུ་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་ནི་མ་རིག་པ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་གཞག་ལ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མཐའི་བར་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མིང་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་བསྟན་ལ། དེ་ལས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱུང་ནས། ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་པ་ཡང་མ་རིག་པ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་ལས་དང་ལྷན་ཅིག་པ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་སྨོས་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་མ་རིག་པས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འོག་ནས་དེ་འདི་ལྟར། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པར་སོ་སོར་རྟོག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཚིག་མང་པོ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྗེས་འབྲེལ་བ། །མ་རིག་པ་ལས་འདུ་བྱེད་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱུད་པ་ཡིན། །སེམས་གྱུར་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་ཁམས་གསུམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཙམ་ལ་བརྟེན་པས་ན་སེམས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདིར་ཡན་ལག་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་ཡིན་པས་སེམས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འདི་ལྟར་གཞི་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞི་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀྱེ་མ་བདག་


DTG116_Page_0147
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ནས། ལྷ་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་བྱའོ་སྙམ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་དག་གཞི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལ་འབྲས་བུ་རྣམས་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞི་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱའོ། །བརྟག་པ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེས། །རྣམ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྟེན་དང་ནི། །རྒྱུ་དང་དེ་བཞིན་ཉེས་དམིགས་བསྡུས། །ཉེས་པ་སྤངས་པའི་རྣམ་པ་དང༌། །ཡིད་མི་འབྱུང་དང་ཡིད་འབྱུང་དང༌། །དེ་བཞིན་ཟབ་པ་ཉིད་མཐོང་ལས། །བརྟག་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བཤད། །འདི་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུའི་ནང་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་པ་སྟེ། སེམས་གཅིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་སེམས་ཙམ་དང་སེམས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའོ། །རྒྱུར་བརྟག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྟག་པ་ནི། དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། འཆི་བ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་རང་གི་བྱ་བའོ། །དེ་བྱེད་ཅིང་སྒྲུབ་པ་ནི་བྱེད་པ་སྟེ། དེས་ན་ཡན་ལག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདུ་བྱེད་འཇིག་པར་ཡང་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཞུང་འཕེན་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཤི་བ་དེ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པར་གྱུར་ཏེ། གང་དག་གིས་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་འཆི་བ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་བདེ་དག་གི་འཆི་བ་དེ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་སྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་


DTG116_Page_0148
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནས། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་མེད་པས་ན་རྒ་ཤི་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་སྟོན་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ། རང་གི་རིགས་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྐྱེན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རིགས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་མ་རིག་པ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཇི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དན་རྟོན་པ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པའི་ས་བོན་ཡོད་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་དེ། འདི་ལྟར་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་དག་ཀྱང་མ་རིག་པའི་ས་བོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་དག་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པའི་ས་བོན་རྣམས་དཔྱིས་ཕྱུང་བ་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོན་པ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དེ་སྐྱེས་པས་དེ་དག་རྟོན་ཅིང་སྐྱེ་བ་སྟེ། །མ་རྨོངས་ཅིག་ཤོས་སྐྱེ་བ་མེད། །ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རིགས་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་བཤད་ཟིན་ཏེ། རྒྱུན་མི་འཆད་དང་རྟོན་རྣམ་གཉིས། །མི་ཤེས་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། །མ་རིག་ས་བོན་གྱུར་གང་དང༌། །འབྲས་བུར་གྱུར་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །ས་བོན་དུས་ན་རྒྱུན་མི་འཆད། །འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ན་རྟོན། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་སྐྱེས་པ་ལས། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བར་འདོད། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བ་དང༌། སྐྱེ་བར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པོ། །རང་གི་རིགས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོན་པ་དང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་བཅུའི་ནང་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་པ་སྟེ། རང་གི་ལས་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་ཞིག་མི་སྦྱོར་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་སྦྱར་སླའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་ལས་རང་གི་ལས་མ་འདྲེས་པ་ཞལ་ཉིད་ནས་གསུངས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པས་


DTG116_Page_0149
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡན་ལག་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཞེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྟོགས་དགའ་བའི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ད་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དེ་ཡན་ལག་སྔ་མ་མེད་ན་ཡན་ལག་ཕྱི་མ་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་དོ། །ཡན་ལག་སྔ་མ་མེད་པར་ཡན་ལག་ཕྱི་མ་མི་འབྱུང་སྟེ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པར་འབྲས་བུ་མེད་བས་རྒྱུ་མེད་པར་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ། གང་ཞིག་གང་གི་རྒྱུར་མཐོང་བ། །དེ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན། །རྒྱུ་ཡོད་མ་ཡིན་འབྲས་བུ་ནི། །ཇི་ལྟ་བུ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྟོན་པའི་དོན་འདི་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་རིགས་སུ་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་པས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་འཆད་པའོ། །འདིར་ཡང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ནི་སོ་སོ་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རིགས་སུ་འདུས་པའི་རྐྱེན་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཞེས་གང་སྨྲས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉེས་དམིགས་བསྡུས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་དམིགས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའོ། །ལམ་གསུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ལམ་གྱིས་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ནི་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོས་ལམ་གསུམ་པོ་དག་བཤད་དོ། །གང་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་ལམ་དག་གོ །སྡུག་བསྔལ་ནི་སྐྱེ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སླ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་མི་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ལམ་གསུམ་གྱི་རྒྱུད་དུ་འབྲང་པ་ཞེས་རང་གི་སྒྲས་བཤད་པ་ལྟར་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ད་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཉེས་དམིགས་བསྡུས་པ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་ཡོངས་བརྟག་པའང༌། །ཉེས་པ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སྤང་ཡིན། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་སྨྲ་བ་ལ། །ཉེས་


DTG116_Page_0150
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་གསུམ་དུ་ཡོངས་བརྟགས་ཏེ། །རྒྱུ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར། །ལུས་ཀུན་ཅིག་ཅར་འགྲུབ་པ་དང༌། །བྱེད་པོ་མེད་ཕྱིར་ལམ་བདག་གིར། །བྱ་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །འབྲས་བུ་མེད་ཕྱིར་ལས་རྣམས་ནི། །ཆུད་ཟ་བར་ཡང་ཐལ་འགྱུར་ཏེ། །ལས་དེ་འབྲས་བུ་མ་ཆུང་བ། །གང་ཕྱིར་འགག་པར་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབས་པའི་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་དག་གིས་ཉེས་པ་འདི། རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས། །འདིར་གཞན་དག་གིས་བདག་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ། རྒྱུ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཅིག་ཅར་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཉེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྒྲུབ་བར་བྱེད་དོ། །ཅིག་ཅར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ཅིག་ཏུ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་མངོན་པར་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འཐད་པ་རྒྱུ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། རྒྱུ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མ་འོངས་པའི་ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་ལུས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མ་རིག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བར་མི་འདོད་ལ། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་མཐའ་ན་ཉེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡང་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གང་ལ་བདག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་ཉེས་པ་འདིར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྟེན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་ཉེས་པ་གཉིས་པ་ཡིན་ཏེ་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ལ་ལས་རྣམས་བདག་གིར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་པའོ། །ལས་རྣམས་བདག་གི་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་སྤྱད་ཀྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འཐད་པར་བྱེད་པ་པོ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ཡོད་ན་ནི་བདག་གི་ལས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་གྱི། མེད་ན་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །ལས་རྣམས་ཆུད་ཟ་བའི་ཉེས་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །ཆུད་ཟ་བ་ནི་འཇིག་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་


DTG116_Page_0151
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཐད་པ་འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་པར་འགགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བདག་མེད་ན་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཅེས་བསྒྲགས་པའི་ལས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་སྐྱེས་མ་ཐག་ཁོ་ནར་ཞིག་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་མི་གནས་སོ། །གང་ལ་བདག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་ཉེས་པ་འདིར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དགེ་བ་འམ་མི་དགེ་བ་འགག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པས་གནོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་དག་གིས་ནི་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པའི་ཉེས་པ་དང༌། བྱས་བ་ཆུད་ཟ་བའི་ཉེས་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉེས་པ་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་ཆར་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་བརྗོད་པར་འདོད་ནས། རེ་ཞིག་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞི་འདྲེ་བར་བྱེད་དེ། སྩོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མཐའི་བར་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །ཚེ་འདིའི་ཕྱིར་སྔར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་པའི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་འདིའི་ཕྱིར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་འདི་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་ནི་སྔོན་ཞེས་བྱ་བའམ། བར་ཞེས་བྱ་བ་འམ་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟོས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་ཚེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ན། སྔོན་གྱི་མཐའ་བ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་གང་ལ་དགོས་པ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡོད་པའམ། གང་ཞིག་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་པའི་ལྟོ་ས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཐའི་བར་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བསྟན་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་སྔོན་གྱི་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཚེ་འདིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་བདུན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལྟོས་པའི་དོན་ནི་རྒྱུའི་དོན་དུ་རེག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དོན་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལྟོས་པ་ཡིན་པ་དེ་འདྲི་


DTG116_Page_0152
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའོ། །ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་ལས་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འདིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་མི་འབྱིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་བའི་ལྟོས་པའི་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་འཕངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཇི་སྲིད་དུ་སྲིད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། ཉེ་བར་ཟིན་པ་དག་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཕན་ཆད་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཞུང་འཕེལ་པར་བྱེད་དོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟོས་པ་ཇི་སྙེད་གླེང་བསླང་བ་འདིས་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅེ་ན། མ་བྱས་པར་གྱུར་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ཟིན་པ་དང༌། བྱས་ལ་འབྲས་བུ་མ་བསྐྱེད་ཀྱང་གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་རྙེད་པས་སྤངས་ཟིན་པ་ཡིན་ནའོ། །བྱས་པ་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་མ་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ན་སྒྲས་ནི་ལེན་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །མ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པས་མ་སྤངས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ཟང་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། སྲེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཟད་པས་ལས་རྣམས་ཟད་པ་ཡིན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་གཞི་ཀུན་དུ་བྲེས་ནས་ཉེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་ལས་ལ་ལ་ནི་བྱས་ལ་ལ་ནི་མ་བྱས། བྱས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ཟིན་པ་དང༌། འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྤངས་པ་དང༌། མ་སྤངས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལས་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་


DTG116_Page_0153
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་དྲུག་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཀླན་ཀ་དང་པོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལུས་ཅིག་ཅར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་ལས་ལ་ལ་ནི་བྱས་པ་ཡིན་ལ། བྱས་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བའམ། ནམས་ཀྱང་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་ལྟར་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བར་ཅིག་ཅར་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། འདིས་ནི་རྒྱུ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཉེས་པ་གཉིས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ལས་མ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བྱས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ལས་དེ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་ཀྱི། བྱས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོད་དོ། །དེས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་དེ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བས་དེ་ཁོ་ན་ལ་བྱེད་པ་པོར་ཉེ་བར་འདོགས་ཏེ། འདིས་ནི་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཉེས་པ་གསུམ་པོ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་གསུམ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་མ་བྱས་པའམ། འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ཟིན་པའམ། གཉེན་པོ་རྙེད་པས་སྤངས་ཟིན་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་དག་མེད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་རྣམས་ཆུད་ཟ་བའི་ཉེས་པ་ཡང་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། སེམས་གང་ལས་ནི་ལས་སྐྱེས་པ། །དེ་རྒྱུད་ལས་ཀྱིས་བསྒོས་པ་ལ། །དེ་འབྲས་སྐྱེ་ཕྱིར་བྱས་ཆུད་ཟ། །མ་བྱས་ཕྲད་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་བཞི་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡིད་མི་འབྱུང་བ་དང་ཡིད་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་མི་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་དང༌། ཡིད་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ། ཡིད་མི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆ་ཕྲ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་


DTG116_Page_0154
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དེ། དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་མི་རྟོགས་པས་ན་ཡིད་མི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། ཚོར་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་འདི་དག་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཚོར་བ་དང་མཐུན་པའི་ཚོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ལས་ཚོར་བ་དང༌། ཚོར་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རགས་པའི་རྣམ་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་དེ་དག་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་རང་གི་རྒྱུ་ནི་རིགས་མཐུན་པའི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་རང་ཁོ་ནས་བྱས་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་འདི་ཡོངས་སུ་སྦང་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་བྱས་པ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་དག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྐྱེན་ནི་འདིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །འདི་གཉི་ག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒྱུ་ནི་འདིར་རིགས་མཐུན་པའི་རྒྱུའོ། །རྐྱེན་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའོ། །འོ་ན་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལྷན་ཅིག་པས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་འདི་དགག་པའི་ཕྱིར་གཉི་གས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ།


DTG116_Page_0155
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེ་བ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་འགའ་ཞིག་འགའ་ལ་བྱེད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་དེས་བསྐྱེད་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །བརྒྱ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱེད་སྙམ་ན་དེའི་ཕྱིར་བྱ་བའི་དུས་ན་མི་གནས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་བས་ན་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ཏེ་བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མ་ཡིན་གཉི་ག་ལས་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་དག་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་འདི་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར། སྲིད་པའི་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། སྲིད་པ་ནི་འཁོར་བའོ། །དེའི་ལུགས་དང་མཐུན་པས་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་པ་བདག་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པ་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རྒྱུ་མེད་པ་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། མི་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ་འདི་དག་ཅི་ལས་གྱུར། དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་ལུགས་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་གྱི་ཆད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། སྲིད་པའི་ལུགས་དང་མཐུན་པ་སྲིད་པ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་དེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ལུགས་སུ་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པ་དང༌། རང་གིས་མ་བྱས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་རོ། །སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་གས་མ་བྱས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་རོ། །མེད་པས་ཟད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་སོ་སོར་བརྟག་པ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྲིད་པ་མེད་དོ། །རྒྱུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྲིད་པ་ཡོད་དོ། །སྲིད་པ་ཡོད་པ་དེ་ཟད་པ་སྟེ་དེ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པ་བཅུར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་ཇི་


DTG116_Page_0156
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐད་དུ་སྦྱར་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་ཉིད་དང་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་བསྟན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་དང་བདེན་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་མཚན་ཉིད་དང་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའོ། །སྒྲུབ་པ་དང་བརྒལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་བསྟན་ན། ཅིག་འདི་སྐད་དུ་སྒྲུབ་པ་དང༌། བརྒལ་བའི་ལན་དང་མཚན་ཉིད་དང༌། བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དེར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་སྒོ་གསུམ་ནས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། འདིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་བཅུར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། རྣམ་པ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་རྣམ་པ་དང་པོ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། འདི་སྐད་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་མ་བཤད་དོ། །བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་དགུ་བོ་འདི་དེ་དང་དེར་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྣམ་པ་གཞན་གཉིས་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་བཅུ་འཆད་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་དང་མཐུན་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྙིང་རྗེ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་མཐུན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གང་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་ནི་མི་གསལ་བའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་ལོག་པར་རྟོག་པའོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བདག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བས་བློ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་


DTG116_Page_0157
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཏེ་བྱིས་པའི་བློ་ཅན་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། འཇིག་པར་བྱེད་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུགས་སུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་བདེན་པ་རྣམས་མི་ཤེས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མ་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ལས་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མ་རིག་པའི་དབང་གིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བདག་གི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ལས་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དང༌། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་གཞི་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་རྨོངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པ་ལྟར་རོ། །ཀུན་གཞི་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ལས། ཐར་པ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ་བའི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་གཉིས་ཁོ་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང། ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ལ། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་ལས་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར། དག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་གཞན་དུ་བདག་ལས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཏེ། དེ་ཉིད་འཆིང་བར་འགྱུར་རོ། །གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི། གཞན་ལས་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་སྟེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ནི་གཞན་གྱི་རྣམ་པས་སོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། མི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མི་འདྲ་བ་རྣམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ།།


DTG116_Page_0158
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དྲག་པོའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དྲག་པོ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། དེ་དག་ཁོ་ན་ཐར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་ནི་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། སྙིང་སྟོབས་དང་རྡུལ་དང་མུན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཐར་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་སྟེ། དེ་སྐད་དུ་རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་ལ། སྐྱེས་བུ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་ཏེ། དེ་གཉིས་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། །དེའི་གཉེན་པོར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་རབ་ཏུ་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཐར་པ་འདི་འདྲ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །འདི་འདྲ་བ་ཡང་ཐར་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཐར་པ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཐར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཀུན་ནས་འབྲེལ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདིར་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་གཉེན་པོར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བཤད་དེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །སྲིད་པའི་ལུགས་དང་མཐུན་པ་གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་ལ་ཐར་པར་འདོད་པས་སོ། །དེའི་གཉེན་པོར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བཤད་དེ། གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ལུགས་སུ་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་


DTG116_Page_0159
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། རྣམ་པ་དགུ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དུ་འདོགས་པ་འབྱུང་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་གཅིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བའི་སྒོ་ནས་རྟེན་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་གཅིག་ལ་གནས་པ་དག་གོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རང་གི་ལས་མ་འདྲེས་པའི་སྒོ་ནས་ཐབས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་བ་དང་རྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཡོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལན་གསུམ་གྱི་རྒྱུད་དུ་འབྲང་བའི་སྒོ་ནས་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་དེ་ལ་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ལམ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གི་ནང་ནས་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱུར་གྱུར་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་ལམ་དག་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ཉིད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལམ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཉིད་དོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་སྒོ་ནས་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པའི་གནས་ལ་འཇུག་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་པའི་ལྟོས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་


DTG116_Page_0160
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཆ་ཕྲ་བ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གི་རྒྱུས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆ་ཕྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའམ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། མ་རིག་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དམིགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་གི་རྣམ་པ་འདིས་འཁོར་བར་འཇུག་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་དེ་ཉིད་ལས་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ་བའི་གཙོ་བོ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་ནི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་འཆི་བ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དབང་ཕྱུག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་དབང་ཕྱུག་ལས་ཐར་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་མཉེས་པར་བྱས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བའི་ཐིབས་པོ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། །དེའི་གཉེན་པོར་རང་གི་རིགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་རང་གི་རིགས་དང་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། གང་གིས་ན་དེ་རབ་ཏུ་མཉེས་པར་བྱས་པས་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དབང་ཕྱུག་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་


DTG116_Page_0161
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་རྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་མེད་པས་རྒ་ཤི་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་རྟོན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་གཅེར་བུ་པ་རྣམས་ནི་དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོས་ཐར་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་དཀའ་ཐུབ་ནི་སྐྲ་འབལ་བ་དང༌། གཅེར་བུར་འདུག་པ་དང༌། ཁྲུས་མི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དྲག་པོའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། དེ་ལྟ་བས་ན་གལ་ཏེ་བདེ་བར་འཁོར་བའི་གཟེབ་ཏུ་ངེས་པར་འོངས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོའི་རྒྱུ་དེས་འཁོར་བའི་གཟེབ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་དེའི་ཕྱིར་དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོས་ཐར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ལམ་གྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལམ་གྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མེད་པས་ཐར་པ་ཚོལ་ལོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རང་གི་ངང་ཁོ་ནས་འཇིག་པས་འདི་དག་གི་ཞིག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྒྱུ་འགའ་ཡང་མེད་དེ། དེ་སྐད་དུ་སྲོག་ནི་འདི་ཁོ་ནར་འཚོ་བར་ཟད་ཀྱི་ཚེ་ཕྱི་མ་མེད་དོ་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །དེའི་གཉེན་པོར་སྔོན་དང་མཐའི་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། མཐའི་བར་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ལ། ཕྱི་མའི་མཐའ་ནི་མཐའི་བར་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་འཐད་པ་སྨྲས་པ། གཞན་དུ་ན་ནི་སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པའོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་ལྟོས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་འགག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འགག་པ་རྒྱུན་འཆད་པ་སྟེ་


DTG116_Page_0162
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའི་བར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐར་པ་གཞན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐར་པ་གཞན་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །ཐར་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། ཐར་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐར་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ནི་འདི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ལ་ཐར་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་ཐར་པར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཐར་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མི་བཞག་སྟེ། ཐར་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ཞེས་གང་སྨྲ་བ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བཤད་དེ། མཐའི་བར་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལྟོས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐའི་བར་ཡིན་ཏེ། མཐའ་གཉིས་ཀྱི་བར་གང་ཡིན་པ་དེ་མཐའི་བར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སྐྱེ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའི་དང་པོ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྲིད་པ་ནས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་བའི་ལྟོས་པ་སྟེ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་སྟེ། ཕྱི་མའི་མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་འོངས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མིང་དང་


DTG116_Page_0163
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའི་བར་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་གནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ནི་མིང་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་ནི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ་ལས་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་པོ་དག་གཟུགས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགགས་པ་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ཉིད་འགགས་པ་ནི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པ་ལས་འགགས་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དག་ཀྱང་བར་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འགྱུར་ལ། ཕྱི་མའི་མཐའ་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་རྣམ་ཤེས་དང་པོ་དང་བར་མ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནས་སྐབས་ཀྱི་དབང་གིས་མིང་གཞན་དུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དང་པོ་ཉིད་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཟོ་ཆུན་གྱི་འཁྲུལ་འཁོར་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ་ཞེས་བཤད་དེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་སྲིད་པའི་ལུགས་སུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ལུགས་སུ་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྣ་ཚོགས་བས་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །སྲེད་པ་སྨོས་པ་ནི་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་དེའི་ནུས་པ་ལྷག་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་རྣམ་པ་དག་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སོ་སོར་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པ་དགུར་ཟད་དེ་དེ་ལས་ལྷག་པའི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་མི་


DTG116_Page_0164
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས། དེའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་དུ་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གཉེན་པོ་དང་ནི་མི་མཐུན་པའི། །ཕྱོགས་ཉམས་པ་དང་སྒྲུབ་པ་དང༌། །གནས་པ་དང་ནི་ཏིང་འཛིན་དང༌། །བསམ་བ་དག་ནི་ཐོབ་པ་དང༌། །ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུ་འདི། །རྣམ་པ་བདུན་དུ་རྣམས་ཤེས་བྱ། །གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དང༌། །མི་མཐུན་པ་ཡི་ཕྱོགས་ཉམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དང༌། གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་ཡི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡང་ཁྱད་པར་འཕགས་པར་བཤད། །ས་དྲུག་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ས་ལྔ་པས་ཆོས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་ཡི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཉེན་པོ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ནི། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྒོམ་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དེ་གཉི་གའི་བྱ་བ་མེད་པས་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་མཐོང་བས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པ་བཅུར་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བདག་མེད་པ་དང༌། སྲོག་མེད་པ་དང་གང་ཟག་མེད་པར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། །གསུམ་བཤད་པ་ནི་གདུལ་བའི་དབང་གིས་གང་ཟག་གི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་དེ་ནི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པའི་


DTG116_Page_0165
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་བདག་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྒྱ་བྱིན་དང་དབང་པོ་བཞིན་ནོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་དང༌། ཚོར་བ་པོ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཉི་གའི་བྱ་བ་མེད་པས་ཏེ། གང་ཟག་ལ་བརྟེན་པའམ་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའོ། །བྱེད་པ་པོ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ལས་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ཉིད་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་མེད་པ་སྟེ། གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པས་སྐྱེ་པའི་དུས་མ་གཏོགས་པར་བྱ་བའི་དུས་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་སོ་སོར་རྟོག་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། མཚན་མ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་འགགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིད་ཙམ་ཉམས་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིད་ཙམ་ཉམས་པ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ལ་དེ་ཅུང་ཟད་ཉམས་པ་ནི་ཡིད་ཙམ་ཉམས་པ་སྟེ། ཡིད་ཙམ་སྐྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་མཚན་མ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་གཏན་དུ་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཡིད་ཙམ་ཉམས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་འགགས་པ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཉིད་འགག་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིད་ཙམ་ཉམས་པ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་རྙེད་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་


DTG116_Page_0166
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེས་སུ་འཇུག་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་གཉེན་པོ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཉེན་པོ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་གང་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་རང་བཞིན་འགགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པ་འདི་དག་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྨོན་པ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྨོན་པ་མེད་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་གང་ཡང་མི་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཏེ། སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་འདོད་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་གཏོང་ཞིང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྨོན་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡང་མངོན་པར་འདོད་པ་མེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་དེ་ནི་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱ་བའི་མངོན་པར་འདོད་པ་སྤངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བར་མངོན་པར་འདོད་པས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེའི་སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རེ་ཞིག་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་མི་གནས་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་འདུ་ཤེས་གསུམ། །རྣམ་པར་བ་ཤིག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །གང་དུ་ཞེ་ན། ས་ནི་ལྔ་པ་བཞི་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ས་དྲུག་པར། །འདུ་ཤེས་གསུམ་པོ་རིམ་གྱིས་ནི། །སྤངས་རྣམ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་འདི་དག་སྒོམ་པ་ནས་ལྔ་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དག་གིས་བདག་དང་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བའོ། །བཞི་པ་ལ་ལྷག་པར་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་པོ་དང་ཆོར་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ལོ། །དྲུག་པ་འདི་ལ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་


DTG116_Page_0167
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉམས་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གོ་ཆ་དང༌། །སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་སྒོ་དག་ནས། །རྣམ་གཉིས་ཡན་ལག་རབ་ཏུ་བསྟན། །སྦྱོར་བ་སྙིང་རྗེ་ལྷག་པ་ཡིན། །སྙིང་རྗེ་ལྷག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་ལས། །ཐར་བྱའི་ཕྱིར་དང་དེ་བཞིན་དུ། །སྐྱེ་ཚོགས་གཏན་དུ་སྤང་བྱའི་ཕྱིར། །གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ཀུན་ནས་སྦྱོར་བ་དང༌། ཚོགས་རྣམས་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་སྤོང་བའོ། །དེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པས་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་དེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དེ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་འབྱུང་ངོ༌། །བྲལ་བ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཞི་བ་འཐོབ་པ་ཡང་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པ་སྦྱོར་བའི་ལམ་དང༌། སྤོང་བའི་ལམ་མོ། །ཉེས་པ་མང་པོའི་རྐྱེན་ཆགས་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཉེས་པ་མང་པོའི་སྐྱོན་ཆགས་ཤིང་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་མདོ་ལས་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་སྙིང་རྗེའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་མི་གནས་པའི་ལམ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གནས་པ། དེ་ཡི་ཁྱད་པར་མདོར་བསྡུ་ན། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཤེས་རབ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། །ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མདོ་ལས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་


DTG116_Page_0168
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་པས་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་ཅེས་བརྗོད། །ཤེས་རབ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སྣང་བའི་ཚུལ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས། །གཞན་ཡང༌། འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །མི་འགྲོགས་ཤིང་ནི་མི་གནས་ཏེ། །དེའི་ཚོགས་ནི་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་ཚན་ལྷག་མ་གསུམ་དག་གི །ཏིང་འཛིན་བསམ་པར་ནུས་པ་དག །གྲངས་བཞིན་དུ་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །མདོར་ན་འདི་ནི་བསྡུས་པ་ཡིན། །དེའི་འཁོར་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་རྒྱུ་བཞིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་འཇུག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་འཛིན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་གནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་རྒྱུ་དང་པོའོ། །བག་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་གཞི་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རྣམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་ཆོག་མི་ཤེས་པས་ན་བག་མེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ་རྒྱུ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་ཞུགས་པ་ཐོབ་པས་ནི་བདུན་པ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་རྣམས་ཁྱད་ཞུགས་པ་ཐོབ་པར་སྒྲུབ་པས་སོ། །རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ལྷག་མ་རྣམས་ཏེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུར་


DTG116_Page_0169
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པས་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ནི་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམས་པ་ན་སྙིང་རྗེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ལ་མི་ལྟ་བར་བསྒོམ་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བསམ་པ་ཁོ་ནས་བསྒོམ་མོ། །བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ནི་བྲལ་བ་དང་མ་བྲལ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་ནི་བྲལ་བ་སྟེ། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྲིད་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ནི་མ་བྲལ་བ་སྟེ། སྲིད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདི་ནི་རྒྱུ་བཞི་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བརྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བརྟན་པ་ཉིད་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དོན་དགུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དམིགས་པ་ལ་མོས་པས་ངེས་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དམིགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས། དེ་ལྟར་ལྷག་པར་མོས་པས་ངེས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པ་ལ་མི་མཇེད་པ་ནི། དགེ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གསེར་བཟང་པོ་བཞིན་ཏེ། དོན་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་ངེས་པ་དག་དང༌། སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དག་གིས་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །གསང་བའི་གནས་ལ་མི་སྐྲག་པ་ཟབ་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་ལ་སོགས་པ་ཟབ་མོ་དག་མཐོང་ན་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །ཐེག་པ་ལས་མི་གཡོ་བ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བྱང་ཆུབ་


DTG116_Page_0170
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆེན་པོ་ལ་སེམས་པས་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དག་གིས་མི་བཟློགས་པས་ན་ཐེག་པ་ལས་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ནི་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་བར་སྐབས་སུ་བརྩོན་འགྲུས་ལྷོད་པ་དང་འདོར་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །སེར་སྣ་དང་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དྲི་མ་གཉིས་དང་བྲལ་བས་བསམ་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསམ་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སྒོང་དང་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་སྙམ་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་མཆོག་འདོད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་འདོད་ན་ཐར་པ་མཆོག་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བར་བརྩོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཐབས་ཡིན་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁམས་དང་དབང་པོ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཡིན་ན། ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཤིན་ཏུ་སོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་འདི་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པས་གནས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་རིང་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་བཅོད་པའི་ནུས་པ་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་དག་ཉིད་ཚར་གཅོད་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་གཅོད་


DTG116_Page_0171
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ནུས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། ས་ཡུལ་གང་ཡང་རུང་བ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པས་སོ། །ཐེག་པ་ལས་མི་གཡོ་བའི་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྐྱོན་དུ་མཐོང་བས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དག་ལས་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་མི་གཡོ་བ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསང་བའི་གནས་ལ་མོས་པའི་ནུས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་གསང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ན་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གསང་བའི་གནས་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་འཐོར་བའི་ནུས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དབྲོག་པར་མི་ནུས་པས་ན་དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་མི་འཐོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཉེན་པོ་བརྟན་པའི་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གནས་པ་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་བ་གཉེན་པོ་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ན་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མངོན་པར་སྒྲུབ་ཅིང་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བ་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་མཐུན་པ་ནི་དེ་དག་དང་མཐུན་པར་གནས་པའོ། །དོན་གྱི་གཟུངས་ཐོབ་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་


DTG116_Page_0172
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཡི་གེའི་གཟུངས་མ་ཡིན་པའོ། །ལྟག་མཐོང་དང་ཞི་གནས་ཀྱི་སྣང་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་དེས་འཐོབ་བོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་དོན་ལ་རིག་པའི་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པ་བཅུར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་དག་ཉིད་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐབས་སྙིང་རྗེས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པས་སོ། །ཡུལ་གྱི་ཆ་དཔག་ཏུ་ཡོད་པ་ནི་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །ཡུལ་གྱི་ཆ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་འོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྐེམས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཇོག་པ་དང༌། གཡོ་བར་བྱེད་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིས་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་འཇུག་པ་དག་སྟེ། བཤད་པ་ལ། བདུད་བཞིའི་ལམ་གྱི་སྤྱོད་པ་ངན་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྔ་མའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ས་བདུན་པ་ཡི་འབྲེལ་བ་ནི། །ས་བདུན་པ་ནི་རྒྱུ་ལྔ་ཡིས། །རྣམ་པར་གཞག་པར་འདོད་པ་སྟེ། །འདུ་མི་བྱེད་ལ་དགའ་བ་ཡི། །གཉེན་པོ་རྣམ་གཞག་དང་པོ་ཡིན། །དེ་ཡི་རྣམ་གཡེང་སྤོང་བ་ཡིས། །གཞག་པ་གཉིས་པར་འདོད་པ་ཡིན། །ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་ཐོབ་ནས། །གསུམ་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །སྔ་ཕྱི་ཡི་ནི་ཁྱད་པར་གྱིས། །གཞག་པ་བཞི་པར་འདོད་པ་ཡིན། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་རྣམ་གཞག་པས། །གཞག་པ་ལྔ་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །དང་པོ་འདུ་བྱེད་མེད་དགའ་བའི། །གཉེན་པོ་ཐབས་དང་ཤེས་པ་ལས། །ཡང་དག་འབྱུང་བའི་ལམ་གཞན་རྩོམ། །ཁྱད་པར་ལྡན་པ་བཅུ་པོ་ཡིན། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི། །མཚན་མེད་པ་ཡི་ཡུལ་ཅན་གྱི། །ཤེས་རབ་ཕལ་ཆེར་མངོན་བྱེད་པས། །འཇུག་ཕྱིར་མངོན་དུ་མི་བྱེད་ལ། །ཕྱིར་ཞིང་བློ་དགའ་འཇུག་པ་ལ། །ཇི་ལྟར་ཡང་ནི་མ་ཡིན་པ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡི་གཉེན་


DTG116_Page_0173
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོར་ནི། །ལམ་སྒོམ་རྣམ་པ་བཅུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་ལ་རྩོམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ལ་སེམས་དགའ་བ་ཡིན་གྱི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ལས་བསླང་སྟེ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་འབྱུང་བའི་ལམ་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ནི་སྙིང་རྗེ་སྟེ། དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལྟའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་གཉེན་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལམ་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ནི་གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཅིག་ཤོས་ནི་སྲིད་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པའི་དབང་གིས་སོ། །ཇི་སྲིད་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་གནས་པར་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་པོ་ཡིན་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་སྩོགས་པ་ཡང་སྩོགས་པ་ཡིན་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །བདག་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཚད་མེད་པ་སྒོམ་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ལས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་རྒྱུ་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་རྟོགས་པའོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ཚད་མེད་པ་བསྒོམས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལོག་པ་མི་སྒྲུབ་སྟེ། ཚད་མེད་པ་བཞི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མི་གཏོང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་རྒྱུ་གཉིས་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་རྒྱུ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཡིན་


DTG116_Page_0174
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། དེས་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལེགས་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་གང་དག་གིས་དེ་དག་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ལེགས་པར་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེའི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་སྦྱར་ཏེ། དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་གང་གསུངས་པ་སྟེ་གསུམ་པའོ། །རྒྱུ་རྣམ་བདུན་པོ་གང་ཡིན་པ། །རྒྱུ་བཞི་པར་ནི་འདོད་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་རྒྱུ། །སྒོ་བདུན་དག་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གཅོ་དང་རྗེས་མཐུན་བྱེད་པ་ཡིས། །བསམ་བཞིན་སྲིད་པ་འཛིན་པ་ཡིན། །གཙོ་བོ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པས། གཙོ་བོ་དམ་པས་སེམས་ཅན་གཞན་གདུལ་བའི་ཕྱིར་གཙོ་བོར་གྱུར་ཅིང་དེ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པའི་རྒྱན་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་ནི། ཁམས་གསུམ་པའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བར་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་སྤོང་བའི་ཕྱིར། །གཉེན་པོ་ཉེ་བར་སྟོན་པའོ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ཉེ་བར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་འགགས་པས་ཤིན་ཏུ་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ཞི་བས་སོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་མེད་པས་ཞི་བའོ། །བག་ལ་ཉལ་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ཏེ། དེ་མེད་པས་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །འདི་གཉི་ག་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་འབར་བ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲེལ་བས་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། འབར་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཉོན་མོངས་པ་དང་འབར་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བ་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ཉོན་མོངས་པ་


DTG116_Page_0175
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་བས་སོ། །གནོད་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི་ས་ལྔ་པ་ལས་གནོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དོན་དང་བྱ་བ་བརྗེད་པའི་གནོད་པ་དང༌། ལྟ་བ་ངན་པ་དང༌། བློ་ཆུང་བའི་གནོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བླངས་པའི་ནོར་མ་སྦས་པའི་གནོད་པ་དང༌། འདུ་བ་དང་འགོད་པ་ལ་རྨོངས་པའི་གནོད་པ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ལས་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པའི་བསམ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ལས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་ཐ་དད་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཚད་མེད་དེ་ཐབས་དུ་མ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དེ་ཉིད་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བསམ་པ་ནི་དེ་སྒྲུབ་པར་སེམས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལས་བྱ་བ་ལས་སུ་བྱ་བ་དེ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ། །ཆོས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་སུ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུ་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་རྣམས་སྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གང་གསུངས་པ་སྟེ། འདིར་ཡང་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རིམ་པ་གཞན་དུ་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལྟ་བ་དང། ཆོས་མཉན་པ་དང༌། གུས་པར་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བསྙེན་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང༌། གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་དབུལ་བ་མཆོད་པ་སྦྱར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། གཟུགས་དང་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་རྒྱན་རྣམ་པར་སྒྲུབ་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དབྱངས་དང་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དབྱངས་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་ལས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་སྟེ། དེས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་རྒྱན་ནི་དེ་དང་མཐུན་པར་སྟོན་པ་སྟེ། འདི་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་གསུམ་པོ་བརྒྱན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ། །


DTG116_Page_0176
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲིས་པ་ལུང་སྟོན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། བསྐལ་པ་བགྲངས་པའི་མཆན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་གང་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་འཇུག་ཅིང་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རབ་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འདི་ནི་རྒྱུ་བཞི་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ། །ལམ་ནི་བཅུ་པོ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། །སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་ལ་སོགས་པ། །གཉེན་པོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པའི་ཡིད་དང་ཡང་ལྡན་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཡང་སྩོགས་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡ་མཚན་ཆེ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཡང་མི་དམིགས། མཚན་མ་མེད་པ་ནི་མཚན་མ་མེད། སྨོན་པ་མེད་པས་ནི་མི་སྨོན་པ་ཡིན་ན། ཚོགས་སྩོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་དགའ་བ་བཟློག་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་ལ་སེམས་དགའ་བ་ཡིན་གྱི། མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་ནས། དེ་ལ་དགའ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པས་དེ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བཅུ་བསྟན་པ་མཛད་དོ། །སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཡང་དང་


DTG116_Page_0177
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ནི། །གཉེན་པོ་གཞན་རྣམས་གཉིས་སུ་བརྗོད། །ཚད་མེད་རྣམ་པ་དག་གིས་ནི། །གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་གང་ཡིན་དང༌། །འདུ་བྱེད་མེད་ཅིང་བརྩལ་མེད་པར། །འབྱུང་བའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ཡི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི། །དེ་ཡི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྟེ། །ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་སྒོམ་རྣམ་འདི་དག་སྟེ། གང་དག་གི་དོན་བྱེད་པ་དང༌། །གནས་གང་ཡིན་དང་གང་གིས་དང༌། །ཇི་ལྟར་གང་དུའི་བྱེ་བྲག་གིས། །མདོར་ན་སྒོམ་པའི་རྣམ་པ་ནི། །བཅུ་པོ་འདི་དག་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །གང་དག་གི་དོན་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང༌། འདུལ་བའི་ཕྲིན་ལས་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་པ་མི་གཏང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐབས་གང་གིས་བྱ་བ་དེ་ཚིག་གཉིས་པས་བསྟན་ཏེ། གཉི་ག་བྱ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གནས་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མང་པོ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་དེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མང་པོ་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐ་དད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ཐ་དད་པས་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཐབས་ཡིན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་སྣ་ཚོགས་པ་ཤེས་པར་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་ཚད་མེད་པ་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དུས་ཀྱི་ཚད་ཉིད་ཤེས་པར་ནུར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་སེམས་འདྲ་བར་འཇུག་པ་ནི་ཇི་


DTG116_Page_0178
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱའི་སེམས་དང་མཐུན་པར་དགེ་སློང་གཉིས་སྤྲུལ་པར་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །ལུས་འདྲ་བར་འཇུག་པ་ནི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པས་གདུལ་བར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་མོས་པ་བཟློག་པ་ནི་དེ་གཉི་ག་མཐུན་པར་འཇུག་པས་ལྷ་ལ་མོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཟློག་པར་བྱེད་ཅིང་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །སྔོན་གྱི་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་གཞན་ན་གོམས་བ་དེའི་རྒྱུས་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དང་འབྲིང་དང་རྣོན་པོ་རྣམས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་ཅི་རིགས་པ་ནི་གང་ལ་ཆོས་གང་ཞིག་འཚམ་པ་དེ་སྟོན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པས་དབང་པོ་ཚད་མེད་པ་ལ་འང་འཇུག་ཅེས་གང་གསུངས་པ་སྟེ། བསམ་པས་དང་པོ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །གསུང་བརྗོད་པས་སེམས་ཅན་གཞན་ཚིམ་པར་མཛད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་འདིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཉེན་པོའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དང་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་རབ་འབྱམ་ཚད་མེད་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་གཉེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ལམ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་ལ་མོས་པ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་འགྲུབ་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་ཚོགས་བསྩགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡེ་ཤེས་ཟབ་མོའི་སྒོར་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་དེ་དག་གི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཚད་མེད་བ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་དེ་དག་ཁྱད་པར་དུ་གཟུང་ནུས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཚད་མེད་


DTG116_Page_0179
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷུན་གྲུབ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིས། །ལམ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་འགྱུར་བ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མེད་ལམ་གྱི། །སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱོད་ལྡན་པ། །དེ་ཡི་རྣམ་གཡེང་སྤང་བའི་ཕྱིར། །ལམ་གཞན་དག་ལ་མི་གཡོ་བའི། །རབ་ཏུ་གནས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མི་གཡོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་རྒྱུ་བཞི་ཡིས། །རྣམ་པར་གཞག་པར་འདོད་པ་སྟེ། །ལམ་ནི་ཅིག་ཅར་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་ཡང་རྒྱུན་ཆགས་འབྱུང་བ་དང༌། །མོས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། །དོན་ཆེན་བྱེད་པ་གང་ཡིན་གྱི། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ནི་རབ་དབྱེ་བ། །རྒྱུ་བཞི་པ་ནི་ཡིན་པར་འདོད། །དེ་ལ་སྐད་ཅིག་གཅིག་འབྱུང་བ། །ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་འདོད། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡང་མངོན་པར་སྒྲུབ་ཅིང་མི་ལྡང་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྤྱོད་ལམ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །བར་ཆད་མེད་པར་འབྱུང་བར་བཤད། །དེ་འགྲོ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཡང་དག་སྤང་བའི་ཕྱིར། །མོས་པ་རྣམ་པར་དག་འགྱུར་ཏེ། །གང་ཕྱིར་སྒྲིབ་ལས་རྣམ་དག་པས། །སྒྲིབ་པ་མེད་པར་བཤད་པ་ཡིན། །སྒྲིབ་པ་མེད་པས་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་ཤིང་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་དེ་དག་ལ། །བཀྲ་བར་བྱེད་པ་རྣམ་གནས་པ། །འདུ་ཤེས་སེམས་འདུན་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན། །འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང་མི་འབྲལ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་


DTG116_Page_0180
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཤད་པ་རྣམས་ལའོ། །བཀྲ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པས་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འདུས་ཞེས་སོ། །མངོན་དུ་ཉིད་འདུན་པ་སྟེ་དེ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཀུན་ལ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡི། །ཆོས་བཅུ་ཡང་དག་འགྲུབ་པ་ནི། །དོན་ཆེན་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །དེའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདི་ནི་མདོ་ཉིད་ལས་ལེགས་པར་བཀྲོལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའོ། །གཞི་ནི་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བར་ཟད་དོ། །རྒྱུ་བཞི་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །ཕྱོགས་མཐུན་རྣམ་པར་གཞག་པར་འདོད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་ཀྱིས་ན། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུར་གཞག་གོ །སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་སྐབས་ཀྱིས་ན། །དེ་སྡུད་བྱེད་པ་ཡང་དག་གཞག །ཉོན་མོངས་སྒྲིབ་པ་དག་བྱའི་ཕྱིར། །གནས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་གཞན། །གང་ལ་གནས་ཏེ་གང་སྒོམ་ཞིང༌། །སྒོ་གང་དག་གིས་དག་འགྱུར་བའོ། །གནས་དག་ནི་ཤེས་རབ་དང་བདེན་པ་དང། ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་གནས་རྣམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྤང་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་ཏོ། །སྤངས་པ་དང་ཉེ་བར་ཞི་བ་དག་གིས་ནི་འགོག་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དག་ནི་ཀུན་འབྱུང་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། བདེན་པ་གནས་སུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་གནས་ཏེའོ། །གང་ཞིག་བསྒོམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་སོ། །སྒོ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་དག་གིས་སོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རྣམ་གཞག་གོ །རྒྱུ་བཞི་པ་ཡིན་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། མདོར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་


DTG116_Page_0181
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྔ་ཕྱི་དག་གིས་དག་ལས། །བདུན་པ་ཡི་ནི་ཁྱད་པར་གཉིས། །ཁྱད་ཞུགས་དམན་པས་ས་ཡི་ནི། །ལྟོས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གཞག །འདི་ས་འོག་མ་དག་པས་ནི་ཁྱད་ཞུགས་པ་ཡིན་ལ། གོང་མ་དག་པས་ནི་དམན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་ཞུགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་ལམ་མོ། །དེ་ནི་ས་འདི་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་གཉེན་པ་དང་བཅས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རྟོག་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྤྱོད་པ་གནོན་པས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེས་སྨོས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ལ་ནི་སྨོན་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྦྱོར་བ་རྣམས། །འབད་དང་བཅས་པས་ཡོངས་བསགས་ཕྱིར། །གོང་མའི་ས་ལས་ལྟོས་ནས་ནི། །དམན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན། །གོང་མ་རྣམས་ན་ནི་འབད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ནི་ཀུན་ཉོན་མོངས། །གང་ཕྱིར་རྩོལ་བཅས་འཇུག་ཡིན་གྱི། །འདི་ལ་ཉོན་མོངས་སྤྱད་བྱས་པའི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མི་འཐད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ཁོ་ན་ནས་གཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ས་བདུན་པོ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྤྱོད་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཞེས་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་


DTG116_Page_0182
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་མི་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པར་སྨིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡི། །ལམ་མ་ཐོབ་ཕྱིར་ཀུན་ཉོན་མོངས། །སྤངས་པའི་ཕྱིར་ན་དཔེ་དང་འདྲ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ལུས་བཞིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། །དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ནི་ལྷའི་གླང་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ཞོན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་དེ་ཉོན་མོངས་མེད། །མ་ཡིན་ཉོན་མོངས་བཅས་མིན་ཏེ། །རྣམ་པར་སྨིན་ལམ་མ་ཐོབ་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་མི་འབྱུང་ཕྱིར། །གོང་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ལྷག་པར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ས་སྔ་ཕྱི་ལས་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ལས་དག་ཏིང་འཛིན་ཐོབ་པ་དང༌། །ས་ལས་ཡང་དག་འདས་པ་དང༌། །གནས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱུར་པ། །ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་བཞི་ཡིས། །ལམ་ནི་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་ཡི། །འབྲས་བུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ལས་རྣམས་དག་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་ཤེས་བྱ། །དེ་ལ། དང་པོ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་པས། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་ནི་རྣམ་དག་ཡིན། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་གཉིས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བདེན་གྱི་སྦྱོར་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ས་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ས་ལྔ་པ་ལས་བསྟན་པ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་རྣམ་དག་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་བཟོའི་གནས་དང་ལས་ཀྱི་གནས་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་དང་


DTG116_Page_0183
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་ཡི། །ལུས་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཕྱིར། །ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་སྟེ། །སློབ་དཔོན་ཉིད་དུ་གྲགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བསམ་གཏན་ལ་སོགས་ཁྱད་པར་གྱི། །མཐུ་སྟོབ་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཕྱིར། །ནུས་པའི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་རྣམས་འཐོབ་པ་རྣམ་པ་བཅུར་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། དེའི་རྟེན་གང་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དེ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་པའོ། །ཚིག་གཅིག་ལ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་མར་འབྱེད་པ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ནི་དོན་དུ་མར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དེ། ཁྱད་པར་གྱི་བློ་གྲོས་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཁྱད་པར་ནི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་ལ་བློ་གྲོས་སེམས་པ་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་གཅིག་ལ་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་དག་གིས་སྟོན་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ནས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དོན་གྱི་མཛོད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་དོན་གྱི་མཛོད་བཞི་ནི་སྒྲའོ། དེ་ལས་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་འདྲེན་ཅིང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན་འདིའི་ངོ་བོ་དུ་མ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དེ་དེ་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་དེ་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་གནས་པས་བརྟན་པ་ཡོད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་རྩ་བ་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལྷག་མ་བཞི་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ལས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དང་མངོན་པར་ཤེས་


DTG116_Page_0184
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་སྒོ་ནི་རྒྱུ་སྟེ་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕན་ཡོན་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཟབ་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཛོད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ། སྒོ་མོ་གང་ཡིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་གནས་པའི་ལམ་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོ་ཡང་བྱེད་དེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་སྒྲུབ་པ་ནི་རྩོལ་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པར་མཚུངས་པ་ལ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དབང་གིས་ན། །ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དག་གིས་ཡང༌། །ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན། །སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། །ས་བདུན་པ་ནི་ཡོངས་སྦྱངས་དང༌། །སྣང་བ་དག་གིས་སྔ་མ་ཡིན། །ས་རྣམས་ལ་ནི་ཁྱད་ཞུགས་ཏེ། །ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པར་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བློ་ལྡན་སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་པའི། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། །རང་གི་ཡུལ་ནི་ཤེས་པ་ལ། །གནས་པ་ཡིན་ཞེས་མངོན་པར་བརྗོད། །ཚད་མེད་ཅེས་ནི་རབ་བརྗོད་ན། །མང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འཛིན། །མཐུ་དག་གི་ནི་སྒོ་ནས་ཀྱང༌། །ཚད་


DTG116_Page_0185
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་ཅེས་ནི་ཡང་དག་བསྟན། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་ལས་ལས་ཁྱད་པར་དུ། །ཟབ་ཅིང་རྣམ་པར་དབེན་པ་དང༌། །རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ལས། །དེ་ཡིས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད། །རིང་དུ་སོང་ཕྱིར་ཟབ་པ་ཡིན། །ཉོན་མོངས་སྤངས་ཕྱིར་དབེན་པ་ཡིན། །འོག་མའི་ས་ལ་མི་རྒྱུ་ཕྱིར། །རྒྱུ་བ་མེད་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན། །ཡང་དག་མཐའ་ལ་གནས་གྱུར་ཅིང༌། །འགོག་པ་མངོན་སུམ་མི་བྱེད་པ། །གང་ཡིན་འདི་ནི་གནས་པ་ཡི། །ཁྱད་པར་དུ་ནི་འདོད་པ་ཉིད། སྙོམས་པར་འཇུག་པས་གནས་པ་ཡི། །ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་ནས་ནི། །རྒྱུ་བའི་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ནི། །རྣམ་པ་བརྒྱད་དག་ཡང་བཤད་དོ། །བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་འཁོར་བའི་སྒོ་ཡང་སྟོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་གཉེན་པོ་ནི་འདིའི་བསམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་དག་ལ་ཡང་ཚིག་གཉིས་པ་ནི་གཉེན་པོ་འཛིན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་འཁོར་མང་པོས་ཀུན་ནས་བསྐོར་བར་ཡང་སྣང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་མང་པོ་ཉིད་དོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁམས་གསུམ་པར་ཀུན་དུ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐབས་ཐབས་ཀྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་འབར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་རིགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བོར་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ས་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་ཀུན་དུ་བསྟན་པས་ཐེག་པ་གཉིས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཟས་དང་ཉལ་བ་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་སྟོན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་ཡུལ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་སྟོན་


DTG116_Page_0186
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་འཆི་འཕོའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། ན་བ་དང་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་ཀུན་དུ་བསྟན་པས་འཆི་འཕོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ན་སྐལ་བ་མཉམ་པར་ཉེ་བར་འགྲོ་བས་ལྟ་བ་ངན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་ཆགས་པ་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མཐུན་པར་འགྲོ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བཟོའི་གནས་ཀྱི་ལམ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས། སྔར་བཤད་པའི་གནོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་གནོད་པ་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་ལྷག་པའི་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་རྣམ་པར་བཟློག་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་མི་དགའ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཆགས་པ་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་འཛིན་པའི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་རིག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ཡན་ཆད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་མེད་བས་ན་སྦྱོར་བའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲོ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྱོར་བའི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉི་མའི་འོད་ཀྱི་དཔེས་ནི་ཟླ་བའི་འོད་ཀྱི་དཔེས་བསྟན་པས་སྔ་མའི་ཡེ་ཤེས་པས་འདི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་དེའི་འོད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་དག་གིས། །ས་བརྒྱད་པ་ནི་གཞག་པར་འདོད། །ས་རྣམས་དག་ནི་བསྡུ་བ་དང༌། །རྣམ་དག་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། །རྣམ་དག་གནས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། །ཞིང་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། །དབང་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། །ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། །ངེས་ཚིག་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ། །རྒྱུ་ནི་བདུན་པར་འདོད་པ་སྟེ། །ས་བརྒྱད་པ་ཡི་བསྡུ་བའི་ཚུལ། །འདི་ཡིན་བར་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ས་དག་ནི་བདུན་ཏེ།


DTG116_Page_0187
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་ཏུ་སྦྱོར་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་པར་བྱ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་བསྡུ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྙད་པའོ། །སྨྲས་པ། དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་བསྡུ་བ་ནི། །རྒྱུ་གཉིས་དག་གིས་བརྗོད་བྱ་སྟེ། །སྤྱིར་ནི་བསྡུ་བར་བྱ་བ་དང༌། །སོ་སོ་རེ་རེ་ནས་བསྡུ་བའོ། །རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དག་གིས། །སྤྱིར་བསྡུ་བར་ནི་འདོད་པ་ཡིན། །སོ་སོ་ནས་ནི་རྣམ་བདུན་ཏེ། །འདི་ནི་བསྡུས་པར་གཞག་པ་ཡིན། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལེགས་པར་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་འདི་དག་ཏུ་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ས་བདུན་པོ་དག་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན། འོ་ན་དང་པོ་ཁོ་ན་ལ་དེ་རྟོགས་ན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གོང་ནས་གོང་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལམ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐབས་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་ལམ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་གནས་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསྩགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བདུན་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་བསྩགས་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བས་བསྡུས་པའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྤྱིར་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་བཏབ་པ་ཞེས། །བྱ་བ་ལ་སོགས་རྣམས་ཀྱི་ཚིག །ལྷག་མ་བརྒྱ་པོ་དག་ཁོ་ནས། །སོ་སོ་ནས་ནི་བསྡུ་བ་ཡིན། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་བཏབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་བསྡུ་བ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གཉིས་པ་སྟེ། །དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་པ་དམན་པ་བོར་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་བསམ་པ་ཆེས་བརྟན་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་མཛད་དོ། །རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གསུམ་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་མི་ཉམས་པའི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་


DTG116_Page_0188
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཤེགས་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཞི་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཆོས་ལུང་གི་ཆོས་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རྟོགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དང་མཚུངས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པའི་བརྣག་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལྔ་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དག་གིས་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་བརྣག་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དྲུག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རིམ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །སྙིང་རྗེ་དང་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་མི་གཏོང་བ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བདུན་པ་བསྡུ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། །རིམ་བཞིན་དུ་ལམ་གཞན་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་མི་གཏོང་བ་ཉིད་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་བསྡུ་བ་ནི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱ་བའི་ས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ། རྩོལ་བཅས་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས། །བསྡུས་དང་རྒྱས་པའི་སྒོ་ནས་ནི། །ས་བདུན་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱས་ནས། །མི་སྐྱེ་བ་ཡིས་རབ་ཕྱེ་བའི། །བཟོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་འཐོབ།། དེའི་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ནི་ད་གཟོད་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཆོས་འདི་དག་ནི་རྣམ་པར་གནས་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་སྔ་ནས་ཡོད་པའི་


DTG116_Page_0189
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉེན་པོར་བརྗོད་དོ། །གསར་དུ་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། སྔོན་མེད་པ་ལས་དབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འདི་དག་སྔ་ནས་རྣམ་པར་གནས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གིས་འདི་དག་མཚོན་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་མེད་དོ། །ཕྱི་མའི་མཐར་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་བྱུང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱུང་བ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐར་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི་མ་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ན་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་འཇིག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱུང་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་གི་མ་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྫོགས་པ་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐུག་པ་ནི་རྫོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་འཇུག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འཇུག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་གྱི་མི་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ཁོ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ། །བདག་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། གཉིས་པོ་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་དག །འཕེལ་འབྲི་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིས། །དུས་གསུམ་དུ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད། །དེ་ལ་གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མེད། །འདི་ནི་གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ། ཐོག་མ་དང་དབུས་དང་ཐ་མ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་རྣམས་ཀྱི་ནི་བྱེ་བྲག་གང༌། །རྣམ་པ་མང་པོར་ཡོངས་བརྟགས་པ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མཉམ་མཐོང་ཕྱིར། །དེ་ཡི་བྱེ་བྲག་མ་སྐྱེས་པ། །ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་


DTG116_Page_0190
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པའི་དམིགས་པ་རབ་བརྟན་ནས། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། །བྲལ་བས་འཇུག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན། །འདིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སེམས་སོ། །རློམ་སེམས་ནི་ཡིད་དོ། །ཡུལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། །དེ་དག་གིས་བསྡུས་པ་དག་གོ །སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་དང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ལ་འདུ་ཤེས་སྨོས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གཞན་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་འདུ་ཤེས་གཞན་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐོགས་པ་ནི་རྩོལ་བའོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྒྱུ་བའོ། །ནམ་མཁའ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པས་སོ། །བླ་གབ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཞུགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བླ་གབ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཟབ་མོ་ཐོབ་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ། །འཕགས་པའི་གནས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་ཟབ་མོ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། །རིང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད། །དེ་བཞིན་མཚན་མ་བྲལ་བ་དང༌། །ཚད་མེད་པ་དང་མི་འཕྲོགས་དང༌། །ཉེས་པ་སྤངས་ཕྱིར་དབེན་པ་དང༌། །གཉེན་པོ་ལ་ནི་མངོན་ཕྱོགས་ཕྱིར། །དབེན་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །རིང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་ས་བཟློག་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མི་དད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དག་པ་པ་རྣམས་དང༌། ཐུན་མོང་བའི་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ཟབ་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་པར་གྱུར་བས་དེ་བཞིན་


DTG116_Page_0191
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་པ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱིར་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དགག་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་ངན་པ་སྨོས་སོ། །ཚད་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པས་སྒྲུབ་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཕྲོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དོ། །དབེན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྲབས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གཉེན་པོ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་གནས་པ་ཟབ་མོ་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །གཡོ་བ་དང་རློམ་སེམས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གནས་སེམས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབད་པ་དང་བཅས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་ལམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྩོལ་བ་དེའི་གཉེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྩོལ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་རྩོལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རྩོལ་བ་དང་བྲལ་ནས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་དོ། །དཔེར་ན་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལས་སད་པ་ལ་འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དེ་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་བཟློག་པའི་འདུ་ཤེས་ཡོད་དོ། །བཟློག་པ་འདི་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཞི་བ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ལ། །འདུ་ཤེས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ནི། །ཡང་དག་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ནི། །མཚན་མ་རྣམས་ནི་འཇིག་ཕྱིར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ།


DTG116_Page_0192
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔེར་ན་མི་ཞིག་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་རྨི་ལམ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། འབད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་བར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་སུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་གཉིས་སུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡུལ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཚན་མ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མཚན་མ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བ་དང༌། །འདྲ་བའི་དཔེ་ནི་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་འོག་མའི་ས་པ་ཡི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རིང་གྱུར་འདོད། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི། །སེམས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཡང་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡོག་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་གང་ཟག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དག་གོ །ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་མི་སློབ་པ་དང༌། སྨོན་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། མི་སློབ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །སློབ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་གནས་སྐབས་


DTG116_Page_0193
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེར། །ཀུན་མཁྱེན་ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་རྣམས། །དང་པོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་མཛད་ནས། །ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་ལ་ནི་བྱམས་མཛད་ནས། །གནས་པ་ཙམ་ལ་མངོན་དགའ་བ། །བཟློག་པར་དཀའ་བ་བཟློག་མཛད་དེ། །འདི་ལ་བྱས་པ་བསྔགས་པ་དང༌། །མ་བྱས་པ་ལ་བསྐུལ་བ་དང༌། །དེ་ལ་གནས་པ་མི་འདོར་བས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་མ་ཐོབ་པ། །ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་མཛད་ནས། །ཡང་དང་ཡང་རྒྱུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །ཞི་བའི་དབྱིངས་ནི་དེ་དག་ལས། །རྣམ་པར་བསྐྱོད་ནས་སེམས་ཅན་གྱི། །དོན་སྤྱད་དག་ལ་སྦྱོར་བར་མཛད། །ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་དེ་ལ་གནས་པས། མངོན་པར་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་དེ་བཟློག་པར་མཛད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པས་ཏེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་མཛད་དེ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བྱས་པ་བསྔགས་པ་ནི་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་བསྔགས་པར་མཛད་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པ་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་བྱེད་པ་ལ་བསྐུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་བྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་གང་ངེད་ཀྱི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་མེད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམས་ཤིག་ཅེས་བསྐུལ་བ་མཛད་དོ། །བཟོད་པའི་སྒོ་འདི་ཉིད་ཀྱང་མདོར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མི་དོར་བས་དེ་ནུས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བས་དོན་ཆེ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སེམས་ཅན་ཇི་ལྟ་བུ་དག་ཅིག་གི་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་དག་ལ་སོམས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་མ་ཞི་བདག་གོ །བག་ལ་ཉལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་མ་ཞིབ་དག་གོ །ཁྱིམ་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དག་གོ །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་དག་གོ །སྨོན་ལམ་


DTG116_Page_0194
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་འབྲས་བུ་མེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་དུབ་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི་གནས་པ་ཉིད་དེ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཉི་ཚེ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆོས་ཉིད་འདི་འཐོབ་བོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་གོམས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ཐོབ་པས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལུས་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། །གནས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གདུལ་བྱའི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་བསྡུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་ཚིག་གཉིས་བཟློག་སྟེ་ཡང་འདོན་ཏོ། །བཤད་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་སྐད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་


DTG116_Page_0195
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྐྱེད་ཅིག་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོ་ཐ་དད་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་འདི་འདྲ་བ་མཐའ་ཡས་པར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཛད་པ་ཐ་དད་པ་ནི་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་བརྟེན་པ་ཐ་དད་པ་ནི་འབྲེལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་སྐྱེད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེགས་ཆུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་ངེད་ཀྱི་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ལྟ་བར་སྦྱོར་བའོ། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཚེགས་ཆུང་བ་ཉིད་ཅེ་ན། བལྟ་བ་ཙམ་ཞིག་བྱ་བར་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་མཛད་ཅེ་ན། །དེའི་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། །ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་དང་ཆ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ནི་མཚམས་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཅི་ཞེ་ན། ཆ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚམས་སྦྱར་བ་ནི་མཐུན་པར་སྦྱར་བ་སྟེ། གཞུང་གི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པར་འཇུག་པའི་ཚིག་རྣམས་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསམ་པ་མི་ཟད་པ་ཉིད་ལས། མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ལུས་གང་ལ་གནས་པ་ནི། ལུས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ་གང་གིས་ནི་སྒྲ་སྐད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་གང་གིས་ནི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཆད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་གང་གིས་ནི་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་


DTG116_Page_0196
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞིང་གང་དུ་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། །རིམ་གྲོ་བྱ་བ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཚོགས་བསགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཚད་མེད་པ་དང༌། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་ཚན་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཚད་མེད་པའི་སྐབས་ཀྱིས་ན། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས། །ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་བཤད། །མི་གཡོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྩོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གྲུ་ཆེན་དཔེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར། །མངོན་ཤེས་མྱུར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི། །ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད། །གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཞིང་རྣམ་དག་རྣམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །དབང་རྣམས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྦྱོར་གང་ཡིན། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྣོད་རྣམས་ལ་ནི་དབང་བ་ཡི། །སྦྱོར་བ་དང་པོ་ཡིན་པར་བཤད། །སེམས་ཅན་འཇིག་རྟེན་དབང་བ་ཡི། །གཉིས་པ་ཡིན་པར་མངོན་པར་བརྗོད། །ཡེ་ཤེས་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ལ། །དབང་པའི་གསུམ་པ་ཡིན་པར་བཤད། །དེ་ལ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ། །དབང་བ་རྣམ་པ་ལྔར་བཤད་དེ། །གང་འདོད་པ་དང་ཅི་འདྲ་དང༌། །དུས་ནི་ཇི་སྲིད་འདོད་པ་ཡང༌། །དེ་ཉིད་དེ་འདྲ་ཉིད་དང་ནི། །དུས་དེ་སྲིད་དུ་སྟོན་པ་དང༌། །བསྡུས་དང་རྒྱས་པ་ཇི་ལྟ་བུར། །འདོད་པ་བཞིན་དུ་རབ་བྱེད་དང༌། །ཇི་སྙེད་འདོད་པ་དེ་སྙེད་ནི། །བློ་དང་ལྡན་པར་སྟོན་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་རྣམས་ཀྱི། །འབྱུང་བ་ལ་སོགས་མཐོང་བ་དང༌། །དེ་ནི་


DTG116_Page_0197
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་དང་པོ་ཡི། །སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ཡིན། །དེ་ལ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བ་རྣམ་པ་ལྔར་བཤད་པ་དེའི་རྣམ་པ་དང་པོ་སྟེ། གང་འདོད་པ་དེ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའམ་མི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་དེའི་སྦྱོར་བའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་འདི་ནི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་འདིས་གང་འདོད་པ་དེ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའམ་མི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འགྲུབ་བོ། །ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་ཤེས་པ། །གཉིས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །རྣམ་པ་གཉིས་པ་སྟེ། ཅི་འདྲ་བ་འདོད་པ་དེ་འདྲ་བ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ལ་སོགས་པ་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ལ་སྩོགས་པ་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་འཆགས་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་ལ་སོགས། །གསུམ་པའི་ཡིན་པར་མངོན་པར་བརྗོད། །གསུམ་པ་སྟེ་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་འོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཆགས་ནས་དུས་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ལ་སོགས་པ་ཆུང་ལ་སོགས། །ཡོངས་ཤེས་འདོད་པ་གང་ཡིན་ནས། །མི་ཡི་ལུས་ཀྱི་བར་དུ་ནི། །བཞི་བའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་འདོད། །བཞི་པ་སྟེ། བསྡུས་དང་རྒྱས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་སའི་ཁམས་ཆུང་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་མིའི་ལུས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་རྡུལ་བྱེ་བྲག་གི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ལ། །འཇིག་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བ་ནས། །ཞིང་ལས་མི་གཡོའི་བར་གང་ཡིན། །འདི་ནི་ལྔ་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན། །རྣམ་པ་ལྔ་པ་སྟེ། ཇི་སྙེད་འདོད་པ་དེ་སྙེད་སྟོན་པར་བྱེད་བྱ་བ་འདིའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་འདོད་པའི་ཁམས་འཇིག་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་


DTG116_Page_0198
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རྣམས་དང་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ན་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུང་བ་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཏེ། །སའི་ཁམས་ཆུང་བ་ཡང་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཏེ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཡང་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ཏེ། །ཚད་མེད་པ་དང་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལུས་རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན། རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཏེ། །ལུས་རགས་པ་དང་ལུས་ཕྲ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། །གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འདི་ཉིད་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ལུས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་ན་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ཏེ་ཞས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་དང་ལུས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་རིགས་གཞན་དང་རང་གི་རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རིག་པར་བྱའོ། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ན་སེམས་ཅན་ཅི་འདྲ་བདག་ཅིག་འཁོད་པ་དེ་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་སྟོན་པའོ། །རེ་ཞིག་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་འགུགས་པ་ལ་དབང་བ་སྟེ་དེའི་སྦྱོར་བ་ནི། དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་ལུས་དང་སེམས་སྟོན་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ལ་དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་དང༌། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པར་འདོད་པ་གང༌། །ཡེ་ཤེས་མངོན་རྫོགས་བྱང་ཆུབ་ལ། །དབང་བའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ། །ལུས་སུ་རྣམ་རྟོག་བྲལ་བ་དང༌། །མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་


DTG116_Page_0199
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་གཟུགས་ཀྱིས་དེ་མངོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་དབང་བའི་སྦྱོར་བ་གསུམ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན། །གནོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི། །རྣམ་བཅུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། །དབང་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་ཐོབ་པོ། །འཆི་བའི་གནོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་འདི་ལྟར་ཚེ་ལ་དབང་བ་འཐོབ་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དབང་དེ་ཉིད་བསྐལ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གཉིས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་གཉིས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནོད་པའི་གཉེན་པོར་སེམས་ལ་དབང་འཐོབ་བོ། །ལྷག་མ་ནི་སྦྱར་སླ་བ་ཉིད་པས་རྣམ་པར་མི་དབྱེའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཆེ་བ་ཉིད། །འདིར་ནི་མི་གནས་ལམ་ཉིད་ཡིན། །དོན་རྣམ་གསུམ་ནི་སྨོས་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོད་པའི་ཚིག་གོ །ཡེ་ཤེས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པ་ཁྱད་ཞུགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། །ཡེ་ཤེས་མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྩལ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། །ལས་རྣམས་ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད། །ཀུན་དུ་འབྱུང་ལ་སོགས་མཚན་ཉིད། །རྒྱུ་བཞི་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ལས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་འདོད། །ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ངག་གི་ལས་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། །ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་


DTG116_Page_0200
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ལམ་གྱིས་སོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ལམ་གྱིས་སོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་རྒྱུས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་པའི་སྦྱོར་བའི་རྒྱུས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་བྱ་བས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་རྒྱུ་བ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བསམ་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་ཉམས་པའོ། །ལམ་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་བརྟན་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །བརྗེད་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗེད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། །གཟུངས་ནི་ཡི་གེའི་གཟུངས་དང༌། དོན་གྱི་གཟུངས་ཏེ་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པའོ། །བརྗེད་པར་མི་འགྱུར་བས་ན་བརྗེད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། །སྤོབས་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སྤོབས་པ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་སྤོབས་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་


DTG116_Page_0201
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་བའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་པས་སྦྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྟོབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་པས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་དུ་སྟོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉོན་མོངས་པས་ཐེག་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཀུན་དུ་སྤྱད་པ་དང༌། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལས་ས་འོག་མ་བའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་གཉེན་པོར་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ཏེ་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་དམན་པར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དང༌། བདུད་ཀྱི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་གཉེན་པོར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་མི་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའོ། །ཟབ་པ་ཉིད་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བའོ། །སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་བ་ནི་གཞོན་ནུའི་སའོ། །གནས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་སའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་འདུས་བྱས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་སའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དེ་བཞིན་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་དང༌། རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན། །འདིས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ལུས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་ལུས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ལུས་ལ་སོགས་ཤེས་པ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པར་འདོད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ཚན་འདིས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་བྱ་རྣམ་གསུམ་རྣམ་གཞག་པས། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བཅུར་དབྱེའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞིང་གི་ལུས་དང་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌།


DTG116_Page_0202
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་དང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་ལས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ནི་ཚིག་བཞིས་བསྟན་ཏོ། །ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལུས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡེ་ཤེས་གང་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ལུས་དང་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་གང་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ནམ་མཁའི་ལུས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དབང་བ་ནས། ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་དབང་བའི་བར་གྱི་དབང་དེ་དང༌། དེ་ལ་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། །འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་རྣམས་ལ་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ལས་ཀྱི་ལུས་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ལུས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆུང་དུ་ཉིད་ནི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གཉིས་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གོ །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དང་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྨོས་པ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྡ་སྨོས་པ་ནི་བརྡ་ཙམ་ཉིད་དེ་ཐ་སྙད་ཙམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཟག་མེད་པས་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་


DTG116_Page_0203
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟོན་པ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྐུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སྐུ་གདུང་གི་རིང་བསྲེལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་ནི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་ནི་གཟུགས་དང་མཚན་དང་དཔེ་བྱང་བཟང་པོའི་རྒྱན་གྱི་སྐུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོད་ཟེར་གང་གིས་ནི་འོད་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐུན་མོང་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པའི་ལུས་རྣམས་ལ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཤེས་པའི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་དཔྱད་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཇི་ལྟེ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་དང་ཞུགས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་འབྲས་བུ་དང་སྦྱོར་བས་བསྡུས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་ལུས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཉིད་གཅིག་པས་བརྗོད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་ནི་མི་འཁྲུགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དང་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་དང་འཆད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་དང་


DTG116_Page_0204
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྡ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་དང་བཅས་པ་དང་དབང་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཆོག་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའི་ལུས་རྣམས་ལ་མཐའ་ཡས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་དུ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལུས་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ནོར་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་འདུས་བྱས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཡོངས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་བའི་སའོ། །དེ་གཉི་གའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་བཤད་མ་ཐག་པའི་འབྲས་བུ་འདུས་མ་བྱས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སའོ། །ཁྱད་པར་ནི་མི་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ས་དྲུག་པ་ལ་ཁྱད་ཞུགས་པ་ནི་བརྟན་པའི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ས་དྲུག་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་སྔོན་དུ་གྱུར་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ས་བདུན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་སྤོང་བས་དེ་འཁྲུགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་མཚན་མ་མེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་རས་དགུ་པ་ལ་འཇུག་པས་སྤངས་ཏེ་འཁྲུགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མཚན་མ་མེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མ་སྤངས་པ་ཁོ་ནར་ས་དགུ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ཡང་འབད་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ས་འདི་ལ་ནི་སྔོན་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པ་ཉིད་པས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་


DTG116_Page_0205
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱད་པར་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་གིས་ནི་བྱས་པ་ཡི། །ངེས་ཚིག་བློ་དང་ལྡན་པ་དེ། །དོན་གང་གིས་ནི་མི་གཡོ་བའི། །ས་འཐོབ་བསྟན་པས་དེ་བཤད་དོ། །གཅིག་ཏུ་མི་གཡོ་ཉིད་དང་ནི། །གཅིག་ཏུ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་དང༌། །རྒྱུ་གཉིས་དག་གིས་ངེས་པའི་ཚིག ། རྣམ་པར་གཞག་པར་བཤད་པ་ཡིན། །མི་གཡོ་བ་རྣམ་པ་འདི་གཉི་ག་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་དང་སྤྱོད་པའི་སྤྱད་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གཅིག་ཏུ་མི་གཡོ་བ། །རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ཀྱིས། །ལེགས་པར་བྱིན་བརླབས་ལས་ཤེས་བྱ། །ཡོན་ཏན་ལྔ་པོའི་དབང་དུ་བྱས། །རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པས་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་བསྲུང་བའི་ཡོན་ཏན་ནི་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྣམས་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་ཞིང་གི་ལུས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་རབ་ཏུ་དབྱེ་སྟེ། བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ལུས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་བོ་དང་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ཤེས་བར་ནུས་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གཟུད་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་འཛིན་ནུས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཐའ་ཡས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེན་པར་ནུས་པ་ནི་ལུང་བསྟན་པ་ཆད་མེད་པ་ཡང་དག་པར་ནོད་པ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པའི་


DTG116_Page_0206
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞུས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟར་སྨིན་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐེག་ཆེན་ལ་ཞུགས་པས། །གཅིག་པ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བ། །དཀྱིལ་འཁོར་དོན་ནི་མི་ཕྱེད་དོན། །རྣམ་པ་དགུ་ཡིས་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བའི་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཆགས་པ་མེད་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མི་ཕྱེད་པའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བ་ལན་འདེབས་པར་ནུས་པ་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བདུད་ཀྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་མི་ཕྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མ་ཉན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པའོ། །དཔེར་ན་གསེར་གྱི་ས་ལེ་སྦྲམ་ཟིན་པར་བྱས་ཏེ། འཛམ་བུ་གླིང་གི་བདག་པོའི་མགུལ་ལམ་མགོ་ལ་བཏགས་ན་རྟེན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ས་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ས་འདི་རྒྱུ་ནི་བཞི་དག་གིས། །རྣམ་པར་གཞག་པར་འདོད་པ་སྟེ། །སྨྲ་བ་


DTG116_Page_0207
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་ཡི་རྩོལ་བ་རྣམས། །ཕུན་ཚོགས་གཞག་པ་དང་པོ་ཡིན། །གཉིས་པ་བཤད་པའི་དབང་བྱས་ནས། །ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན། །སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་གསུམ་པ་སྟེ། །བཞི་པ་བཤད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །ལས་མངོན་བསྒྲུབས་པས་ཞིང་སྦྱང་བ། །བསྒྲུབས་ནས་ས་ནི་དགུ་པ་ལ། །སེམས་ཅན་དོན་བྱ་རྣམས་ལ་སྦྱོང༌། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཐར་བར་འདུ་ཤེས་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་བློས་ཡང་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞི་བ་གོང་མ་རྣམས་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་དོན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གོང་མ་མ་རྫོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་གིས་ན་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱ་བ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སེམས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་པ་དག་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་བསྟན་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མངོན་བར་སྒྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱབས་ངན་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དད་པར་བྱས་ནས། སྐྱབས་ངན་པ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མཐོ་རིས་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཞིང་ཁོ་ན་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་ནས་མཐོ་རིས་ལ་མོས་བ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །ལྔ་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་


DTG116_Page_0208
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བྱིན་གྱི་རླབས་འཐོབ་པ་མི་འདོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བྱིན་གྱི་རླབས་འཐོབ་པ་དང། མི་འདོར་བར་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གསུམ་གྱིས་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཤེས་བྱ་རྣམ་བྱང་སྩོགས། །གོང་མ་གོང་མའི་ཁྱད་པར་གྱིས། །རྣམ་པ་བཅུར་ནི་རབ་བསྟན་ནས། །བཤད་པ་ཡིན་པར་རྣམ་ཤེས་བྱ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་དག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བསམ་དུ་ཡོད་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ལང་བ་དག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་དག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དག་ལ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ལམ་དང་གནས་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་


DTG116_Page_0209
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྟེན་སེམས་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །ལས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལས། །བརྩམས་ཏེ་དབང་སོགས་རིམ་པ་ཡིས། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་བར། །དེས་དང་མ་དེས་གནས་སྐབས་ཡིན། །མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོའི་རྒྱུའི་ཐིབས་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་རྣམ་པས་དབང་པོ་དག་ཅི་འདྲ་བར་འགྱུར་བ། མོས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་འདྲ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁམས་ལ་སོགས་པ་ནས། ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བརྗོད་དོ། །མང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐིབས་པོ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་དོན་ནི་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སེམས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་འཇིག་པ་དང་མི་འཇིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སེམས་ལུས་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སེམས་མཐའ་ཡས་ཤིང་ཐམས་ཅད་དུ་མང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སེམས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་


DTG116_Page_0210
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །སེམས་བཅིངས་པ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བག་ལ་ཉལ་དང་བཅས་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ནི་སེམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་གི་ལས་དག་གིས་སྐྱེ་བ་ནི་སེམས་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་དུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རིང་དུ་སོང་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཤེས་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཚད་མི་རྟོགས་པ་རྣམས་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱོར་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གི་གྲོགས་སུ་གཅིག་གྱུར་པས་གཅིག་གིས་གཅིག་བསྐྱེད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་མི་འབྲལ་བ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གཅིག་གི་གྲོགས་སུ་གཅིག་གྱུར་པར་འཇུག་པ་ན་ཕན་ཚུན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ལ་ཉལ་ཡོད་ནའོ། །དེ་ལས་མི་འགྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ལས་མི་འགྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བག་ལ་ཉལ་དང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གང་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཏེ་སེམས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སེམས་དེ་བར་སྐབས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བཅིངས་ན་ཐར་པའི་སྐབས་ཡོད་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་སྨོས་སོ། །ལུས་ཀྱི་འགྲོ་བས་ནི་སྐྱེ་བའི་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྲོ་བས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་རྣམ་


DTG116_Page_0211
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཕྱེ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པ་དང་ལྟ་བའི་ཟུག་རྡུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ལས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཞི་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱོགས་གསུམ་པོ་འདོད་པས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་དེའི་གཞི་ནི་སྲིད་པ་སྟེ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྡོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་དེའི་གཞི་ནི་མ་རིག་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་དེའི་གཞི་ནི་ལྟ་བ་དང་ང་རྒྱལ་ཏེ་གཞི་འདི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པོ་དག་ལ་ཐར་པའི་བར་དུ་གཅོད་བའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་འཁོར་བ་དང་མཐུན་པ་ཚད་མེད་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ནི། དེ་ལས་དེ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དག་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བསམས་པ་ནི་ལུས་ངག་གི་ལས་དག་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་པ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སེམས་དང་སེམས་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ནས་སེམས་ཉིད་བགོས་ཏེ་སེམས་དང་ཐ་མི་དང་པར་གྱུར་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་ཐ་མི་དད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་དང་གིས་རྒྱུ་མེད་པར་སྐད་ཅིག་ལ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་ཅིང་རྣམ་པར་འཇིག་ཅིང་འཕེལ་བ་དང་མངོན་པར་འཕེལ་བར་འབྱུང་བ་དང༌། མངོན་པར་འདུས་བྱས་པས་འབད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ལས་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྒྱུས་རྒྱུའི་དངོས་པོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་དང་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་སྩོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རང་གི་དང་གིས་སྐད་ཅིག་


DTG116_Page_0212
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་འཇིག་ཅིང་འཕེལ་བ་འབྲས་བུ་ཆུད་མི་ཟ་ཞིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཆུད་མི་ཟ་བར་འབྱིན་པར་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལན་གྲངས་གཞན་དང་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་གཉིས་པའོ། །འབྲས་བུ་མ་སྨིན་པ་དང་སྨིན་ཟིན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མ་སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ལ་སྨིན་ཟིན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ནག་པོ་ཡང་མ་ཡིན་དཀར་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་གཉི་གའི་ཆ་འདྲེན་པའི་ལས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ་ནག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལས་ནག་པོ་དང་དཀར་པོ་དག་ནི་ཕྱོགས་དུ་མ་ལས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་དག་པར་ལེན་པས་སོ། །མདོའི་དོན་ནི་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲལ་བའོ། །སྣ་ཚོགས་ནི་འདྲེན་མ་ཉིད་དེ། དེ་གཉིས་ཁོ་ན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། ལས་ཀྱི་ཞིང་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། ལས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཁོར་ཟུག་ཏུ་མ་ཡིན་པ་ནི་རེས་འགའ་བའོ། །ཁོར་ཟུག་ནི་གཉུག་མའོ། །དེ་གཉིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། འཕགས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གནས་སྐབས་གསུམ་ནི་ཚེ་འདི་དང་སྐྱེས་པ་དང་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེར་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་སྟེ། ཚེ་འདི་དང་སྐྱེས་པ་དང་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐེག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་དང་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཐེག་པ་མ་ཡིན་པར་ངེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ལས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྨྲས་པ། ཚེ་འདིའི་འབྲས་བུ་ཅན་དང་ནི། །དེ་བཞིན་ཚེ་རབས་


DTG116_Page_0213
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་འབྲས་དང༌། །ལན་གྲངས་གཞན་གྱི་འབྲས་ཙམ་ལས། །འབྲས་བུ་གནས་སྐབས་ངེས་པ་ཡིན། །བཤད་པའི་སྣོད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ནི་དབང་པོ་ཐ་མ་དང་འབྲིང་དང་རབ་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དབང་པོ་དང་འཚམ་པར་བཤད་པ་འཇུག་པས་སོ། །སྔ་མ་འབོགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་དབང་པོ་སྦྱོང་བ་ན་དབང་པོ་སྔ་མ་འབོགས་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་འཕོ་སྟེ། འདི་ལྟར་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སྦྱངས་ན་ལམ་གཞན་ལ་མཐོང་བས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་གཞན་ཡང་སྦྱངས་ན་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྔ་མ་འབོགས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་རྣམ་པར་བཀྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་རྣམས་ལས་ཕྱི་མ་རྣམས་དམའ་བ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ལ་དམའ་བ་ཉིད་ནི་དཔེར་ན་ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་དད་པས་མོས་པ་དང་དུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་ནི་དེ་ཉིད་དང་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བས་མཐོང་བས་འཐོབ་པ་དང༌། དུས་དང་མི་སྦྱོར་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ལྟ་བུ་སྟེ། གཅིག་པས་ནི་རྟོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ལ་ཅིག་ཤོས་པས་ནི་དབང་པོ་དང་རྟོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །འདི་ནི་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབྲེལ་བ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ནི་སོ་སོ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །མཚུངས་པ་ཉིད་ནི་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བས་དད་པས་མོས་པ་དང་དུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་དབང་པོའི་སྒོ་ནས་མཚུངས་ཀྱི་རྟོགས་པས་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བས་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་དང་དུས་དང་མི་སྦྱོར་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་སྔ་མ་བཞིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔ་ཕྱི་ལམ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་འབྲིང་དང་ཐ་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་བག་ལ་ཉལ་བ་ཉིད་ནི་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོར་གནས་པ་ཉིད་དེ་ཉོན་


DTG116_Page_0214
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོངས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཤིང་ཐ་མི་དང་པ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་དང་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་ལས་གསལ་བར་ཟད་དོ། །རྟེན་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དག་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བར་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །མྱུར་དུ་འཇིག་པ་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་ལ་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྟེ་དབང་པོའི་དྲ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་མྱུར་དུ་འཇིག་པ་དང༌། མཚན་མར་འཛིན་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལམ་གྱི་དབང་གིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྒྱལ་བའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལམ་སྨོས་པས་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གསུམ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དབང་པོའི་དབང་གིས་མི་རྫི་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཕྱིར་ལྡོག་པ་ནི་ས་གང་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་སྲིད་པའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་གང་ལས་འགལ་བའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་བཟློགས་པ་སྟེ། དབང་པོ་བཟློག་ཏུ་རུང་བ་དང༌། བཟློག་ཏུ་མི་རུང་བ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་གཉིས་སྨོས་པ་ནི་རིང་དུ་སོང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ལ་ཉལ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམས་ཉིན་བཞི་པ་བཞིན་ཏེ། བསམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་སྟེ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་ལ་སྟེ། སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པར་དབྱེ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བག་ལ་ཉལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེ་ནི་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྒོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གོ་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་རྗེས་སུ་འབྲང་


DTG116_Page_0215
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེ་ན་དེས་བྱས་པའི་ལས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བར་ཆད་མེད་པར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་རིང་ནས་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་མ་བསྩལ་བ་ཉིད་དེ་མ་བཏོན་པ་དང༌། དེ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་མཇེད་པ་ཉིད་དེ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ན་དབང་པོ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བས་ཤིན་ཏུ་སྦྲེལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སེམས་བཅིངས་པར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཉིད་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཁམས་དང་སེམས་དང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བསྟན་ཏོ། །གཉེན་པོ་ཡོད་པའི་དོན་ཡིན་པ་ནི་གཉེན་པོ་ཐོབ་པ་རྫས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། བག་ལ་ཉལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་བ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་བག་ལ་ཉལ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མི་ཕྲད་ལ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཕྲད་པ་སྟེ་ཉོན་མོངས་བག་ལ་ཉལ་གྱི་བདག་ཉིད་དང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཕྲད་པ་དང་མ་ཕྲད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་གྱིས་སྤངས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་གསལ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གཞན་མ་ཡིན་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་མོ། །སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བར་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་སླའོ། །འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་དང་ཉེ་བར་མི་གནས་པའི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། བག་ཆགས་ནི་ས་བོན་ནོ། །བག་ཆགས་གང་དག་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་འབྲས་བུ་དངོས་སུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་སུ་ས་བོན་ཉིད་ཡིན་ཞིང་བག་ཆགས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་


DTG116_Page_0216
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་ཉེ་བར་མི་གནས་པ་དེ་དག་ནི་བཏགས་པའི་བག་ཆགས་ཉིད་ཡིན་པས་ས་བོན་ཚིག་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་གཏགས་པ་དང་ཉེ་བར་བཏགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འགྲོ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་གང་དང་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་གང་དུ་འབྲེལ་བ་དེས་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་དང་བསྟན་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དག་དང་འགྲོགས་པའི་རྒྱུས་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་དེས་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཟོའི་ལས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ལས་ནི་འདིར་བཟོའི་ལས་ཡིན་གྱི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཡང་འདིར་དེ་བསླབ་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་དུབ་པ་ཡིན་གྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་གོམས་པར་བྱས་པས་བསྒོས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལས་ནི་འདི་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །བར་མ་དོའི་སྲིད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་བར་མ་དོན་ཡོད་པའི་སྲིད་པ་དེས་ཡང་སྲིད་པར་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མདོ་ལས་འབྱུང་བར་ཟད་དོ། །འབྲས་བུ་འབྱིན་པའི་རིམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོམས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བག་ཆགས་རིང་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་མནན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་འགྲིབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མདོ་ལས་འབྱུང་བར་ཟད་དོ། །ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐར་པའི་ཚོགས་གྱི་བག་ཆགས་ནི་རྫས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཐར་པ་ཡང་དག་པ་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་རྫས་སུ་མ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བར་ཟད་པའི་


DTG116_Page_0217
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་གསལ་ལོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ནི། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར། །གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། །ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཉིད། །ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ནི་གང་དག་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་རྒྱུས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའམ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། གཉི་གར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་དང་ལོག་པར་ལྟ་བས་ལོག་པ་ལ་ངེས་པ་ཉིད་དང་དེ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བས་གཉི་གར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་ལ། ལོག་པར་ལྟ་བས་དེ་དང་འདྲའོ། །ངན་འགྲོའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་པོ་དག་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་ལོག་པར་ངེས་པ་སྟེ། ལོག་པ་ཁོ་ན་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་དེར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་འགྲོའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་ལ་ཡང་དག་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིར་ཡང་ཡང་དག་པ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བས་ངེས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མི་དལ་བར་སྐྱེ་བ་བརྒྱད་དུ་ལོག་པར་ངེས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་སོ། །ཡང་དག་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ཉིད་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ། །ཡང་བྱར་མེད་པ་ནི་ལོག་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པ་ཉིད་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ་སྤངས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐོབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པ་མེད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སེར་སྣ་མ་བཟློག་པས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡལ་བར་འདོར་རོ། །ཕྲག་དོག་མ་བཟློག་པས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་འབྱོར་བར་མི་འདོད་དོ། །ངན་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་མ་བཟློག་པས་གཞན་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་སྟེ། ངན་པ་ནི་སྨད་པའོ། །དེ་སྤྱོད་པ་ནི་ཡུལ་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་


DTG116_Page_0218
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཞུགས་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དག་གོ །དེ་གཉིས་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གཉིས་པ་བཤད་པ་བསྒྲུབ་པས་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ། འཕགས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་སྒོམ་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པས་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་མེད་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མདོ་ལས་འབྱུང་བར་ཟད་དོ། །སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཞིག་ཤེས་ནས་སྟོན་ཞེ་ན། །རྣམ་གྲོལ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། །ཐེག་པ་གསུམ་པོ་རབ་སྟོན་ཕྱིར། །རྣམ་གྲོལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྩལ་བ་སྟེ། རྨ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བཞིན་ནོ། །སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པས་གཉེན་པོ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། ཟས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བཞིན་ནོ། །འདུལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བའི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་འདུལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་ནི་དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་བརྟགས་ནས། །གཉེན་པོ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། །དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ནི། །ཚིག་བཅུ་དག་གིས་ཤེས་པར་བྱ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་གཉེན་པོའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་ཡང་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀྱིས་ནི་གཉེན་པོ་བསྟན་པའི་སྣོད་ཉིད་འོས་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་དང་མོས་པ་དང་མཐུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྤྱིར་ཆོས་བཤད་པའི་སྣོད་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡང་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །གང་ལ་དཔེ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པ་གང་གི་དོན་གཉུག་མ་གོར་བཏུབ་པ་དེ་དེ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཇི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བཤེས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཡུལ་ལོ། དེ་ཡང་གྲགས་པ་ཡིན་གྱི་མ་གྲགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དཔེ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་དེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བས། ཤེས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པས་སོ། །རྣམ་གྲངས་གང་གིས་དོན་གང་གོ་བར་འགྱུར་བ་


DTG116_Page_0219
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་སྣོད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཡུལ་ལ་སོགས་པས་ཐ་དད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཤེས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་ཇི་སྙེད་པ་ཐོབ་པའི་སྣོད་དུ་རུང་བ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་ཁམས་ཀྱི་ཐིབས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་དཔྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཁམས་ནི་རིགས་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཐིབས་པོ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཉེ་བར་དཔྱོད་པ་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པའོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཁོང་དུ་ཆུད་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་འཆམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་ཐོབ་པར་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མཐུན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པས་ནི་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་འདི་སུ་ཞིག་ཅེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་རོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའི་དབང་པོ་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ནི་ཚོགས་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་ལ་ངེས་པའི་དབང་པོ་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ནི་དཔེར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་དགྲའི་འགྱོད་པ་བསལ་ནས། ལས་བསྲབས་པས་ངན་སོང་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ལྟ་བུའོ། །མ་ངེས་པ་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཇི་ལྟ་བུས་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་སྣོད་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་མོས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་བྱས་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་གཏམ་བརྗོད་པ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །དུས་དང་གུས་པར་བྱེད་པ་དང༌། །གོ་རིམས་དང༌། མཚམས་སྦྱར་བ་དང༌། མཐུན་པར་ལྡན་པ་དང༌། དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། མོས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། བརྟུན་ངས་པར་མི་བྱེད་པ་དང༌།


DTG116_Page_0220
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཡེལ་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། རིགས་པ་དང༌། མཐུན་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་དང༌། ཆོས་དང་ལྡན་པ་དང༌། འཁོར་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཕན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། བདག་ལ་མི་བསྟོད་ཅིང་གཞན་ལ་མི་སྨོད་པའོ། །དེ་ལ་དུས་ནི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་དང་མ་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དཔེར་ན། མྱ་ངན་གྱིས་གདུངས་རིམས་བཏབ་འཁྲུགས་པ་ཡུལ་ལ་མངོན་ཕྱོགས་རྣམ་པར་ཉམས་པར་གནས། །སྒོ་བ་མེད་ཅིང་སྲུང་མ་མེད་དང་ཕྲད་མ་ཞུགས་དང་སྒྲུབ་པ་མེད་པ་ཡི། །རྒྱལ་པོ་ལ་ནི་ཡུལ་དུས་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་རང་དོན་བརྗོད་པར་མི་འདོད་ལྟར། །སེམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མི་ཁོམ་བརྒྱད་དང་འབྲེལ་པ་ཡི་ནི་ཚུལ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གུས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐུན་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་གནས་པ་ཡིན་གྱི། མི་མཐུན་པས་གནས་པ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མིན་པར་འདུག་པ་ལ་འགྲེང་སྟེ་ཆོས་མི་བཤད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གོང་མིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའོ། །མཚམས་སྦྱར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་ཁོ་ནར་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །མཐུན་པར་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པར་ཆོས་སྟོན་གྱི་དོན་དང་མི་ལྡན་པར་མ་ཡིན་པའོ། །དགའ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའོ། །མོས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་གཞུག་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའོ། །ཚིམ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པའོ། །བརྟུན་ངས་པར་མི་བྱེད་པ་དང་གཡེལ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་ཟེར་བའོ། །མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འཁྲུགས་པ་གཟིང་གཟིང་བ་མ་


DTG116_Page_0221
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པའོ། །ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའོ། །འཁོར་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་བཞིའམ་བརྒྱད་དེ། གང་ལ་ཇི་ལྟར་གཏམ་གང་འོས་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའོ། །རེ་ཞིག་རྣམ་པ་བཅོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཞན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་དུ་ཤེས་བར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལའོ། །ཕན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལའོ། །སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་རྒྱགས་པ་དང༌། སྲོ་ཤི་བ་རྣམས་ལའོ། །མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རེ་བ་མེད་པ་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །བདག་ལ་མི་བསྟོད་ཅིང་གཞན་མི་སྨོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཕྲག་དོག་གིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་བྲལ་བར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རང་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཏམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་བསྡུས་ཕྱིར། །ངག་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤེས་བྱ། །སེམས་ཅན་དོན་དུ་ངག་འཇུག་སྟེ། །དེ་ཡང་མ་འདྲེས་སྟོན་པ་ཡི། །རྟག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྒྱུན་དུ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་འདྲེས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཆོས་ཉིད་ནི། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་རིགས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། གཟུགས་སུ་རུང་བའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིས་ཇི་ལྟར་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་


DTG116_Page_0222
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་བརྗོད་པ་ཁ་ཅིག་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྩལ་ཏོ། །མེད་པ་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པས་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསྩལ་ཏོ། །ཆོས་ཉིད་སྤྱོད་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་དེ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་མ་བསྟན་པ་དེ་སྲིད་དུ་རེ་ཞིག་ཤེས་པས་ཡུལ་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བརྗོད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཤེས་པ་ནི་འདིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་སུ་རུང་བའི་རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཏོ། །གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་ཉིད་རྣམ་གྲངས་གང་གིས་བརྗོད་པས་གཞན་དག་གིས་ཤེས་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའོ། །གོ་བར་བྱེད་པ་རྣམ་གྲངས་ཚད་མེད་པ་ཤེས་པ་དག་གིས་སྒོ་དུ་མ་ཉིད་དོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཚན་གྱི་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་སོ་སོར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཆོས་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་དེ་ཉིད་རིགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་དུ་མ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཉིད་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཉིད་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་དོན་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཉེ་བར་བཟུང་བས་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བས་སོ་སོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མིང་དུ་གྲགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རྣམས་མ་འདྲེས་པར་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡུལ་མ་འདྲེས་པར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་འདི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །


DTG116_Page_0223
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིང་དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཐུན་པའི་རྒྱུན། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མཚན་ཉིད་འདི་ཡང་མཐུན་པའི་རྒྱུན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་དག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་ལས་གསལ་བར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་ཟད་དོ། །འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་རིགས་ཀྱིས་བསྡུ་བའི་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བར་བྱ་ཞེ་ན། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྦྱར་བ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་བཞི་དག་གིས་སྨྲ་བ་པོའི། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འདོད་པ་ཡིན། །དང་པོ་གཟུགས་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །གཉིས་པ་སྟོན་པས་བྱས་པ་ཡིན། ལེན་འདེབས་པ་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། །བཞི་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། དེའི་ལས་ནི་འབྲས་ཕྲག་བཅུ་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་སྐད་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་མཁས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། བསྐལ་པ་འབུམ་དུ་བཟུང་བའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བར་འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་ལས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དེ་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུངས་ཐོབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རེ་རེ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་འབྱུང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲིས་པ་ལེན་འདེབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་དག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་སྤོབས་པ་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་


DTG116_Page_0224
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང། སྨྲ་བ་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བདག་དང་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེས་འབྲེལ་བའི་ཐུགས། །དང་པོར་དགེ་མཆོག་འབད་པ་ཆེན་པོ་མཛད་ནས་ནི། །བློ་ལྡན་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་མཆོག་ལྡན་བརྙེས་ནས་སུ། །སེམས་ཅན་བསམ་པ་ཐིབས་བོ་རྒྱུ་བ་མཁྱེན་མཛད་དེ། །འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོར་ལྟུང་བ་རབ་གཟིགས་ནས། །དོན་མེད་ཐིབས་པོ་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་བསམ་པ་རྣམ་མང་ལེགས་པར་རབ་བརྟགས་ཏེ། །འཕགས་པའི་ལམ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་སྟོན་བཞེད་ནས། །སེམས་ཅན་དབང་པོ་ལ་སོགས་མཁས་པ་མཆོག་ཐོབ་ཅིང༌། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་ངག་སྨྲ་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་མཆོག་བརྙེས་ཏེ། །སེམས་བརྟེན་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་སེམས་ཅན་གཏོགས་པ་དག །རྣམ་པ་མང་པོ་བརྟགས་ནས་ཆོས་རྣམས་སྟོན་པར་མཛད། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་རྣམས་མང་ཐོབ་ནས། །དེ་ཡིས་ཆོས་རྣམས་ཚུལ་བཞིན་བསམ་བྱས་ཏེ། །ས་དགུ་དོན་ཆེན་རྣམ་པར་སྦྱོངས་ནས་ནི། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནི་ཡང་དག་གནོན་པར་བྱེད། །ས་བཅུ་པའི་འབྲེལ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདིར་ས་དགུ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་དག་ནི་བཤད་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཚོགས་བསྩགས་པར་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་མཐའ་ཡས་བསྩགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དཀར་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་བཟོ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་ནི་རིགས་སོ། །དེའི་རྒྱུ་བ་ཐིབས་པོ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལ་ཞུགས་ཤིང་རྟོགས་པ་སྟེ། །དེའི་ཕྱིར་


DTG116_Page_0225
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་རིགས་མ་རྟོགས་ན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དཀའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཞུགས་པས་རྟོགས་པས་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པ་སྟེ་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །དེ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བསྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། གཅིག་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཅིག་ཤོས་ནི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སའི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དྲི་མེད་ལ་སོགས་ཏིང་ངེ་འཛིན། །བཅུ་ཚན་སོ་སོར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། །ཐོབ་པ་ལས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཐོབ་ཅེས་བརྗོད། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྔར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་རྒྱང་སྲིང་བར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡེམ་པོ་ངག་ལ་འཇུག་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྡེམ་པོ་ངག་ནི་འདིར་དགོངས་པའི་ལྡེམ་པོ་དག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དགོངས་པ་བཞིས་ཐུབ་པའི་གསུང་རབ་མཐའ་དག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགལ་བ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་འདིར་བཤད་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། དེ་མདོ་སྡེ་དུ་མའི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་དགོངས་པ་གང་ཞིག་གང་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལ་དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་ཡང་འཇུག་པ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་གིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ན་རེ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་


DTG116_Page_0226
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །དེ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་གང་དག་གིས་དེ་བརྒྱན་པར་བྱེད་རབ་ཏུ་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་ཚོགས་ཡོད་པ་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉེ་བ་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་སྙིང་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ནང་གི་ཆ་རིན་པོ་ཆེ་མཐུ་བླ་ན་མེད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་དྲ་བར་ཁེབས་པ་ཅན་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་ཡི་གེ་དང་དོན་གྱི་གཟུངས་དུ་མ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་ལུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་ཏེ་གཟུངས་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱ་མཚོ་དང་འདྲ་བར་འབྱོར་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་གྲངས་སུ་དགོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་བརྒྱན་པ་ན་འབྱོར་པ་ཤིན་ཏུ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་མཐུ་དུ་མ་དང་ལྡན་པར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པ་དག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དྲི་མ་མེད་པར་བྱེད་པ་ན་འབྱོར་པས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་འདྲ་བར་རྒྱས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ན་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་དྲི་མ་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྟོན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་གསུམ་ལ་ངེས་པར་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྦྱར་བའི་སྒོ་ནས་རྗེས་སུ་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་དེ་དང་འཚམ་པར་ཆོས་སྟོན་པས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་དེ། དེ་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མངའ་བ། སྐུ་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པ་གང་དག་ཆོས་ཟབ་མོ་གཏིང་


DTG116_Page_0227
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔག་དཀའ་བ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གཞན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པར་དམིགས་པ་ལ་དེ་སྐད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པ་རྟོགས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ནི་དེ་སྙེད་ཀྱི་བྱ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཆུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དབང་བསྐུར་ཐོབ་བ་ནི། །བསྟན་ལ་སོགས་པའི་སྐབས་ནས་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་དབང་བསྐུར་བར། །བསྟན་པ་ལས་ནི་རྟོགས་བྱ་སྟེ། །སྟན་དང་ལུས་ཀྱི་ཚད་དང་ནི། །འཁོར་དང་རྒྱུ་ནི་ཡོད་པ་དང༌། །གང་གིས་དབང་ནི་བསྐུར་བ་དང༌། །ཇི་ཞེས་བྱ་བར་རབ་སྟོན་ལས། །མཆོག་གི་རང་བཞིན་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་པའི་ཚེ། དཔེར་ན་མང་དྲ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་གི་རྗེ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ན་མཆོག་གི་རང་བཞིན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་རྒྱལ་པོའི་པདྨ་ནི་ལྷན་ཅིག་རྗེ་ཁོལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཆོག་གི་རང་བཞིན་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ་ཉིད་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ས་ནས་དེ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་སའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་གཟུང་བའི་རྐྱེན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་དེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་ཤིང་བཀོད་པར་སྣང་བས་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ནི་ལེགས་པར་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བ་རྣམས་ནི་དོན་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རབ་སྩོགས་དོན་ནི་བསྡུས་པ་ལ། །བདག་གིས་དོན་གང་རྒྱུས་ཤེས་ཏེ། །མཁས་པས་འཇིག་རྟེན་རིག་བྱེད་ཀྱི། །སྦྱོར་བས་དུ་མར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལས་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བའི་


DTG116_Page_0228
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུར་གྱུར་པ་ལེགས་པར་བཤད་པ་རྣམས་རིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། འདི་ནི་རིག་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་ཡང་རིག་བྱེད་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་ཤེས་པར་སླ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་བརྟེན་པའི་བློ། །སྙིང་བརྩེ་བ་དང་ངེས་པའི་རྒྱུད། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་གཉེན་གཅིག་པ། །གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་བཞེད་པ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་འཐོབ་པའི་རྒྱུ། །དཀའ་བའི་ལས་ནི་སྣ་ཚོགས་པ། །མི་བཟད་རྟག་ཏུ་རྗེས་འབྲང་བ། །ཡུན་རིང་དུས་ནས་བསྩགས་རྣམས་ཀྱིས། །གང་གི་དོན་དུ་རབ་སྦྱར་བ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འདི། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དབང་བསྐུར་བའོ། །དེ་ལྟ་བུར་ནི་དབང་བསྐུར་ཅིང༌། །ཚད་མེད་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་རབ་གནས་པའི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཆོ་བ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ། །ཤེས་རབ་དང་ནི་རྣམ་ཐར་དང༌། །ཏིང་འཛིན་གཟུགས་དང་མངོན་པར་ཤེས། །དོན་ལྔ་དག་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན། །དོན་ལྔ་དང་འབྲེལ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་རེ་ཞིང་དོན་རེ་རེ་དང་འབྲེལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཤེས་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གཅོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་ཁམས་ནི་ས་བོན་ཏེ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གང་དག་གིས་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། གང་དག་འགགས་པས་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བཤེས་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་དུ་སྟེ། མདོ་


DTG116_Page_0229
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་མི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བའི་ཡུལ་ཇི་ཙམ་པ་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་གང་གིས་ནི་ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བའི་ཉེས་པ་གང་གིས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མི་ཐོབ་པ་ནི་ལྟ་བར་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་དང་ལྡོག་པ་གང་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འཇིག་པ་དང་འཆགས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་གསུམ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་དེ་ལ་གནས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གནས་པས་སྤྲུལ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་ནུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་སེམས་ཅན་སྤྲུལ་པའི་ལས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་འདྲ་བར་ཉེ་བར་འགྲོ་བས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་སྤྲུལ་པ་གང་ཞིག་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཉོན་མོངས་པས་ཐེབས་པས་བསྐྱོད་པ་ལྟ་བུར་འདུག་པ་སྟེ་ལྟ་བར་གྱུར་བའི་སྤྲུལ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྤྲུལ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་


DTG116_Page_0230
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་སྤྲུལ་པ་དེ་ཉིད་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱེད་ནུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་དེ་ཡི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སྤྲུལ་པ་ལ་ནི་འཇུག་པ་སྟེ། །གཉིས་མིན་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་གྱིས་ན། །དུས་ཀུན་དུ་ནི་འཇུག་པ་ཡིན། །མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤེས་པ་སྟེ་ཆ་ཕྲ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་སྐྲག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། གསང་བའི་གནས་ཤེས་པ་དང་བསྐལ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་དག་ཀྱང་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གསང་བའི་གནས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསང་བའི་རྒྱུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་འབྲས་བུ་རྣམས་གནས་པས་ན་གནས་པའི་རྒྱུ་ཁོ་ནར་བརྗོད་དོ། །གསང་བ་ནི་གསང་བར་བྱ་བ་སྟེ། དབང་པོ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་བསྟན་པར་མི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་གིས་མ་རྟོགས་ཏེ་མ་མོས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་སྤངས་པས་ཆོས་ཀྱི་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་བསྩགས་ན་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་ལ་དབང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །བྱིན་རློབ་དེ་བཞིན་གཏོང་བ་དང༌། །གཉེན་པོ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི། །དྲུག་པ་དང་ནི་བདུན་པར་གཞག །ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསྐལ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྐལ་པ་དུ་མར་བསྐལ་པ་གཅིག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་ལ། གཅིག་ཏུ་ཡང་བསྐལ་པ་དུ་མ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་གཏང་བའམ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ལ་ཡང་དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་གཟུད་པ་ཤེས་པ་ནི། གཉེན་པོ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལ་བྱིས་བའི་ལམ་གྱིས་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་བྱིས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་


DTG116_Page_0231
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱིས་པའི་སའི་གཉེན་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གྱིས་གཟུང་བར་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་རྩིས་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞིང་ནི་ཚོགས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པས་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་རིས་ལ་མོས་པའི་གཉེན་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་གཞན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཐར་དང་ཏིང་འཛིན་དང༌། གཟུངས་དང་མངོན་པར་ཤེས་རྣམས་ཀྱི། །རྣམ་པ་དབྱེ་བའི་བསྟན་ཚུལ་ཡང༌། །མདོ་ཉིད་ལས་ནི་རྟོགས་པར་བྱ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པར་སྨོས་ནས་ཤེས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སློབ་བ་དང་མི་སློབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྒོ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཅི་འདོད་དགུར་བསྒྱུར་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཛོད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེའོ། །འཁོར་ལོ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་དག་ཚར་གཅོད་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དུས་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་དག་གི་བསྐལ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་


DTG116_Page_0232
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་སྟེ། འདས་པ་ཡང་ད་ལྟར་དུ་བྱ་བར་འདྲེན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་ཁམས་ནི་རིགས་ཏེ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་མེད་ཅིང་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཡུལ་མ་ལུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཅིག་ཅར་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབུམ་དག་དང༌། གཟུངས་འབུམ་དག་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་འབུམ་དག་གི་བར་དུ་འཐོབ་བོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡང་མདོ་ཁོ་ན་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ས་ཡི་ངེས་ཚིག་སྤྲིན་དང་ནི། །ཆོས་མཐུན་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ། །དཔེར་ན་སྤྲིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཐོས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཆང་གི་ལུས། །ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་བཞིན་དུ། །ཁྱབ་པར་ཆོས་མཐུན་དང་པོར་བཤད། །ཁྱབ་པ་ནི་སྤྲིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐོབ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ས་འདི་པའི་ལུས་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བློ་དང་ཇི་སྐད་བཤད་མ་ཐག་པ་ཚད་མེད་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མང་པོ་དང་ཆ་ཕྲ་བ་དང་མྱུར་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ཕྱོགས་བཅུའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་སྨོས་པ་ནི་དུས་ཐུང་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཉན་པ་པོའི་དབང་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་མེད་པ་སྨོས་པས་ནི་མང་པོ་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་འཛིན་པའི་ནུས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། རྒྱས་པར་ནི་འོག་ནས་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོའི་དཔེ་གཉིས་དང༌། འོན་ཀྱང་དཔེ་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བའི་གཞུང་གི་དཔེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་


DTG116_Page_0233
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཤེགས་པའི་གསང་བ་ལ་འཇུག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྨོས་པ་ནི་མྱུར་དུ་འཛིན་པའོ། །གསང་བ་སྨོས་པ་ནི་ཕྲ་བ་འཛིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བས་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྨོས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྣང་བར་གྱུར་བས་ཆོས་སོ་སོར་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བར་གྱུར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྨོས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་གསལ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ལས་ཀྱིས་ཤེ་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་བཟོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་འབྲུ་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །བདག་གིར་བྱེད་དོ་ཞས་བྱ་བ་ནི་དོན་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ་ཞེ་བྱ་བ་ནི། དེ་གཉི་ག་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ད་ནི་འཛིན་བའི་ནུས་པ་དེ་དཔེ་གཉིས་དང་དཔེས་འཆད་དེ། དང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་ནི་བཟོད་དོ། །གོ་སྐབས་འབྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ནི་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆུའི་གྲངས་འགྲིབ་བར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ནི་བདག་གིར་བྱེད་དོ། །སྤྱད་པའི་འོས་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དུས་གསུམ་གྱི་བརྗོད་པའི་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་བརྗོད་པའི་གཞི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གོང་དུ་རྒྱས་པར་ནི་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས་རྒྱ་མཚོའི་དཔེ་གཉིས་དང་དཔེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རེ་ཞིག་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྤྲིན་དང་ཆོས་མཐུན་པས་ཁྱབ་པའི་སྒོ་ནས་སའི་ངེས་པའི་ཚིག་དང་པོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་རྡུལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་མཐུན་པ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ཏེ། འདིར་སྨོན་ལམ་གྱིས་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྤྲིན་ཆེན་པོ་ཀུན་ནས་བསླང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲིན་དང་འདྲ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་བསྒྲགས་བའི་འབྲུག་སྒྲོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲུག་སྒྲོག་པ་དང་འདྲའོ། །མངོན་བར་ཤེས་


DTG116_Page_0234
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་རིག་པ་དང་མི་འཇིགས་པའི་གློག་འགྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློག་དང་འདྲའོ། །རླུང་གིས་ཤིན་ཏུ་བསྐྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་ལྟ་བུའོ། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་དྲ་བ་སྟུག་པོ་ཆེན་པོས་ཀུན་དུ་ཁེབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲིན་གྱི་དྲ་བས་འཁྲིགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལུས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྲིན་འཁྱིལ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀློང་འཁྱིལ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་སྒྲོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆར་འབབ་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ། །བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཤིན་ཏུ་ཚར་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་སྒྲོག་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྤྲིན་དང་ཆོས་མཐུན་སྒྲོལ་སྒོ་ནས། །ས་ཡི་ངེས་ཚིག་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སྤྲིན་གྱི་ཆར་གྱིས་ལོ་ཏོག་དག །སྒྲོལ་བ་བཞིན་དུ་དགའ་ལྡན་གྱི། །གནས་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ནི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སྒྲོལ་བ་ཡིན། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །མཐུ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་དང༌། །བླ་མེད་ཉིད་ནི་གནས་ལ་སོགས། །རབ་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རྒྱས་བཤད་པའི། །སྒོ་དྲུག་དག་གིས་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གནས་དང་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་བྱ་བ་དང༌། །ཡོངས་ཚིམ་དེ་བཞིན་རྒྱ་ཆེན་ཏེ། །འདི་སྐད་གཅིག་ནི་རྒྱུ་བསྡུས་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་གོང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཐོབ་པོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་གནས་འདི་སྔ་མ་དང་མཐུན་བར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན། རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་སོགས་པས་སྔར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དོག་པ་དང་ཡངས་པ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི་དོག་པ་དང་ཡངས་པར་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི་བཟློག་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོག་པ་ཡངས་པར་བྱེད་པ་དང་ཡངས་བདོག་པར་བྱེད་བ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བྱ་བ་མཆོད་པའི་སྒོ་ནས་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཆོགས་ནི་སྩོགས་ཕྱིར་ཏེ། །མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བཞིན་ནོ། །ཡོངས་མགུ་བྱ་བ་ཐེ་ཚོམ་དུ། །གྱུར་བ་རྣམས་ལ་མཐུ་བསྟན་པས། །མདོ་དང་མཐུན་པར་ཁོད་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །


DTG116_Page_0235
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་ཆེན་མཐུ་དང་གྲངས་ཀྱིས་ནི། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། །མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ད་ནི་གྲངས་རྒྱ་ཆེ་བ་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་མཐའ་དག་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་ཡུལ་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཏེ་དེ་ལྟར་ཚད་མེད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ཅི་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱང་མི་གཏོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་ལྟ་བ་དང་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་ཡང་རབ་ཏུ་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་མ་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གྲངས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིན་གྱི་རླབས་དང་སྣང་བ་ཡང་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་གསུམ་ཡང་དག་པར་སྒྲོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགྲོད་པ་དང་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ལམ་སྟེ་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤེས་ན་ཐེ་ཚོམ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་འགེངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བའི་ལམ་མོ། །ཞིང་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པའི་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་སྟོན་པའི་སྣང་བ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་སོ། །མདོར་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་བར་བྱེད་བའི་བར་དག་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་བར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པའི་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་སོ། །ཡོན་ཏན་ལྡན་པས་


DTG116_Page_0236
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདྲ་བའི་ཕྱིར། །རང་གི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་ཡི། །མཚོ་དང་རི་དང་རྒྱ་མཚོ་དང༌། །ནོར་བུས་ས་ཡི་དཔེ་ཤེས་བྱ། །སྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་འབབ་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཞེན་བར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུག་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གངས་རི་དང༌། སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་བ་དང་རྣམ་པར་འདལ་བ་སྟེ་གོང་མ་གསུམ་ནི་གྲངས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཞེས་མི་བྱ་བ་སྨན་དང་དྲི་དང་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་རྟ་རྣ་རི་དྲུག་པའི་གནས་ནས་འབྱུང་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་དྲུག་པོ་དྲང་སྲོང་གི་རི་དང། གཉའ་ཤིང་འཛིན་དང༌། མུ་ཁྱུད་འཛིན་དང༌། ཁོར་ཡུག་དང༌། ཏོག་ཅན་དང༌། རི་རབ་རྣམས་ནི་གྲངས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དྲང་སྲོང་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། ཀླུ་དང་དབང་དུ་གྱུར་བ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱུང་དཀའ་བའི་ངེས་པ་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཅུ་པོ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་བོ་སྨོས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་བར་འདོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོས་ཀྱང་དེ་དག་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་དེ་ལས་དེར་འགྲོ་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ནས་འབྱུང་བའི་རྫས་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྨོས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བགས་ཀྱིས་གཞོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་བདེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཤི་བའི་རོ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙང་མ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཆུ་གཞན་གྱི་གྲངས་


DTG116_Page_0237
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །རོ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྲུང་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །རིན་པོ་ཆེ་མང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་འདོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཟབ་ཅིང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཡངས་ཤིང་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་མི་སྐམ་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །འབྱུང་པོ་ཆེན་པོའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དུས་ཆད་པ་ལས་མི་ཡོལ་བ་དང༌། སྤྲིན་ཆེན་པོའི་ཆར་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་འཛིན་པས་མི་ངོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་སྲུང་བའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ། །རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་བཅུ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མུ་ཏིག་དང༌། ཤང་ཁ་ཤི་ལ་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། དངུལ་དང༌། གསེར་དང༌། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང༌། སྤུག་དང༌། མུ་ཏིག་དམར་པོ་དང༌། དུང་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དཔལ་གྱི་ཟེ་བའི་སྙིང་པོ་ཅན་རྣམས་སོ། །རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་བཅུ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཀྱིས་མངོན་པར་སྤགས་པར་གྱུར་པ་ནི་རིགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཏགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་བཅུ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་མངོན་པར་སྦགས་པར་གྱུར་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མགར་བ་མཁས་པས་ལེགས་པར་བསྲེགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་གི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ལེགས་པར་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱིབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ལེགས་པར་བྱི་དོར་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ལེགས་པར་ཕུག་ཅིང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུད་པས་ལེགས་པར་བཏགས་ལ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻཌཱུཪྻའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཡུ་བ་མཐོན་པོའི་རྩེ་མོ་ལ་བཏགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་བར་འདུ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །རྒྱལ་བོས་གནང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། སྐད་ཀྱི་བྱིངས་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བ་དང༌། འབྲེལ་བའི་ཚིག་གཡོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པར་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཕྱིར་སྐད་བྱིང་ས་དོན་སྦྱོར་བ། །འདོར་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཉེ་བར་སྦྱར་བར་རབ་བཤད་དེ། །ཕྲད་དུ་འཇུག་ཕྱིར་


DTG116_Page_0238
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚིག་གི་ཕྲད། །ཅེས་བཤད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་མཐའ་ཡས་པར། །ཆོས་འདི་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་དོན་སྒོ་མཐའ་ཡས་པའི། །ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ལྷག་པ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་ནི། །ཡི་གེ་ལྷག་པ་མེད་དག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དབྱིག་གི་གཉེན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་ས་བཅུ་འདིའི། །འགྲེལ་པ་མཛད་པ་བདག་གིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་འདིར། །དགེ་བར་གྱུར་བ་གང་དེས་འགྲོ་བ་འདི་ཡི་བློ། །ཉི་ཟེར་རྣམས་ཀྱིས་པདྨོའི་དཔལ་བཞིན་སྣང་བར་ཤོག །དགེ་བསྲུངས་ཀྱིས་ནི་བཅོས་བས་ན། །རྣམ་པར་བཤད་པ་གྱ་ཙམ་བྱས། །དོན་དུ་གཉེར་ན་མཁས་པ་རྣམས། །གནས་མིན་པར་ཡང་གོམ་པ་འདོར། །འཕགས་པས་བཅུའི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་སློབ་དཔོན་ཉི་མ་གྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་པྲཛྙཱ་ཝརྨ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་དཔལ་བརྩེགས་རཀྴི་ཏས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།


no previousས་བཅུའི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ། ཉི་མ་གྲུབ།next